Obniżenie wymiaru czasu pracy podczas pandemii koronawirusa
Mąż pracuje na umowę o pracę. Kazano podpisać mu aneks do umowy na 1/20 etatu. Czy można aż tak obniżyć etat? Czy przysługuje mu jakieś świadczenie ze względu na pogorszenie sytuacji pieniężnej?
Pytanie od: Katarzyna
Zmniejszenie wymiaru czasu pracy może nastąpić w drodze porozumienia, wypowiedzenia zmieniającego lub na wniosek pracownika. Pracodawca tego rodzaju zmiany nie może dokonać samodzielnie. Skoro zawarto aneks do umowy z inicjatywy pracodawcy to oznacza, że pracownik zgodził się na zmianę wymiaru czasu pracy, a więc do jego obniżenia doszło w drodze porozumienia i zgodnie z prawem.
W wyjątkowych sytuacjach, pracownik może jednak próbować uchylić się od złożonego wcześniej oświadczenia woli. Warunkiem tego jest wykazanie, że złożone oświadczenie było wadliwe. W praktyce pracownik może powoływać się np. na błąd, pod wpływem którego się znajdował składając oświadczenie woli lub groźbę, pod wpływem której pozostawał. Oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pracodawcy pod wpływem błędu lub groźby, powinno nastąpić przez oświadczenie złożone na piśmie.
Samemu pracownikowi nie przysługują żadne instrumenty pomocowe w czasie epidemii. W relacji pracowniczej, są one dedykowane przedsiębiorcy, który może ubiegać się o świadczenia na częściowe pokrycie wynagrodzeń i składek ZUS pracowników. Ponadto, w zależności od wielkości przedsiębiorcy oraz jego sytuacji, może on ubiegać się o inne świadczenia, takie jak pożyczka, zwolnienie z ZUS czy postojowe. Świadczenia przysługujące pracodawcy, mają w ocenie Ustawodawcy, przyczynić się do wstrzymania masowych zwolnień i utrzymania poziomu zatrudnienia. Jedno ze wspomnianych świadczeń, tj. dofinansowanie z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych określone w art. 15g tzw. Tarczy antykryzysowej przewiduje, że elementem wnioskowania o dofinansowanie, jest m. in. wprowadzenie przestoju i obniżenie wynagrodzenia pracownikom albo obniżenie wymiaru czasu pracy maksymalnie o 20%, nie więcej niż do 0,5 etatu, z zastrzeżeniem, że wynagrodzenie nie może być niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy. Wprowadzenie takich rozwiązań wymaga jednak spełniania wymogów określonych w art. 15g tzw. tarczy antykryzysowej, m.in. zawarcia porozumienia z wybranymi przedstawicielami pracowników, w którym zostaną określone w szczególności grupy pracowników objęte przestojem lub obniżonym wymiarem czasu pracy, czy okres obowiązywania.
