Przeczytasz w 4 min.
Co to jest babciowe?
Babciowe, określane również jako program Aktywna mama to świadczenie finansowe przewidziane – zgodnie z informacjami Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej - w ustawie budżetowej na rok 2024 pod nazwą program Aktywny rodzic. Pomysł na tzw. babciowe był jedną z obietnic ówczesnej opozycji (aktualnie rządu Donalda Tuska) przed wyborami parlamentarnymi w październiku 2023 roku. Projekt pod wdzięczną nazwą trafił do planu wydatków na bieżący rok i czeka teraz na podpis Prezydenta RP. Zgodnie z zapowiedziami ustawa budżetowa 2024 ma być podpisana w obecnym kształcie, czyli ma zawierać pieniądze na babciowe.
Komu przysługuje dodatek “babciowe”?
Tzw. babciowe czeka na dedykowaną ustawę, która ureguluje zasady wnioskowania i wypłacania środków na program. Według zapowiedzi MRPiPS wypłaty mogą rozpocząć się w 3 kwartale br. Chociaż na szczegóły trzeba jeszcze czekać, znane są wstępne warunki, za spełnienie których będzie można otrzymać babciowe.
Warunki otrzymania świadczenia z programu Aktywna Mama
- Program Aktywny rodzic jest kierowany do matek powracających do pracy po urlopie macierzyńskim (lub innych opiekunów przebywających na takim urlopie) oraz podejmujących po macierzyńskim pierwszą pracę.
- Babciowe ma wynosić 1.500 zł miesięcznie, jednak w debacie publicznej pojawiają się informacje, że kwota może ulec zmianie na wyższą.
- Babciowe ma przysługiwać rodzicom dzieci do ukończenia trzeciego roku życia.
Analizując powyższe kryteria trzeba zauważyć, że podstawy programu zakładającego babciowe tworzą przynajmniej dwa filary: polityki prorodzinnej – otrzymane środki pozwolą zapewnić odpowiednią opiekę nad młodym potomstwem oraz wyrównywania szans zawodowych między płciami – pieniądze na opiekę pozwolą matkom podjąć decyzję o wcześniejszym powrocie na rynek pracy. Tego rodzaju aktywność przełoży się w skali mikro na domowe finanse, a w skali kraju na kondycję gospodarczą Polski.
Jest jeszcze jeden warunek dający prawo, by ubiegać się o babciowe. To dochód matki, który musi wynosić co najmniej poziom aktualnie obowiązującego najniższego krajowego wynagrodzenia. W roku 2024 wynosi ono 4242 zł brutto od stycznia oraz 4300 zł brutto - od lipca. Na rynku pojawiają się opinie wskazujące, że próg dochodowy to wentyl bezpieczeństwa dla programu. Matki otrzymujące babciowe zarabiając przynajmniej minimalną krajową będą niejako finansować program, opłacając obowiązkowe składki ubezpieczeniowe.
1500 babciowego – skąd nazwa?
Babciowe to potoczne określenie wsparcia finansowego, które może być przeznaczone na formalne zaangażowanie babć do opieki nad wnukami. W ramach programu przewiduje się jednak, by babciowe mogło być przeznaczane na opłacenie żłobka lub innej osoby sprawującej indywidualną opiekę nad młodym człowiekiem.
Ciekawostką jest, że program Aktywny rodzic miał swoją wersję pilotażową. Powiatowy Urząd Pracy w Częstochowie realizował w latach 2022 - 2023 Projekt pilotażowy o nazwie Aktywna Mama. Projekt był finansowany ze środków rezerwy Funduszu Pracy przyznanych na realizację Projektu pilotażowego, na podstawie ogłoszonego przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej naboru na projekty pilotażowe pod nazwą Stabilna praca - silna rodzina.
Grupę docelową owego projektu, który poprzedził babciowe stanowiły kobiety powracające na rynek pracy po urodzeniu dziecka, urlopie macierzyńskim lub wychowawczym, okresie bierności zawodowej związanym z wychowaniem dzieci do aktywności zawodowej. Były to osoby bezrobotne, zamieszkałe w mieście Częstochowa lub w powiecie częstochowskim. Wsparciem finansowym objęto wówczas 15 osób, a wartość przedsięwzięcia wyniosła 772 tys. zł.
Aktywna Mama została zrealizowana w dwóch wariantach: ścieżki przewidzianej dla 10 osób zatrudnionych przez pracodawców w ramach Promesy na zatrudnienie oraz ścieżki dla 5 osób rozpoczynających działalność gospodarczą.
Program protoplasta wsparcia, jakim ma być babciowe obejmował m.in. doradztwo zawodowe oraz różnorodne wsparcie finansowe (jak bony, dodatek wyrównawczy czy środki na opłacenie żłobka, przedszkola albo opiekunki. Więcej informacji o pilotażu można znaleźć na stronach częstochowskiego Powiatowego Urzędu Pracy.
