Według Światowej Organizacji Turystyki branża turystyczna może stracić z tego powodu od 30 do 50 mld dolarów. Zamiast więc prognozowanego wcześniej rocznego wzrostu tego sektora gospodarki o 3-4 proc., należy spodziewać się spadku o 1-2 proc.
Bon turystyczny - co to takiego?
Zgodnie z art. 2 ustawy Polski Bon Turystyczny (PBT) to dokument elektroniczny, który potwierdza uprawnienie do świadczenia o podstawowej wartości 500 zł lub dodatkowego świadczenia dla dzieci niepełnosprawnych, także o wartości 500 zł. To oznacza, że na każde niepełnosprawne dziecko rodzic otrzyma 1000 zł (art. 6 ust. 2 ustawy).
Ustawa weszła w życie 18 lipca 2020 r., czyli nawet wcześniej, niż pierwotnie obiecywał to rząd i prezydent. Dzięki temu pieniądze można wykorzystać jeszcze podczas tegorocznych wakacji. Nie ma jednak obaw - każdy zainteresowany zdąży zrealizować bon, bo prawo do dokonywania płatności za jego pomocą wygasa dopiero 31 marca 2022 r.
W ten sposób dopłatę do wakacji lub ferii zimowych otrzyma prawie 2,4 mln rodzin. W sumie z programu skorzysta ponad 6,5 miliona polskich dzieci, w tym także potomstwo rodziców pracujących za granicą.
Dla kogo bon turystyczny?
Bon będzie przysługiwać osobie, która:
a) w dniu wejścia w życie ustawy ma przyznane prawo do:
- świadczenia wychowawczego określonego w ustawie z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2019 r., poz. 2407), czyli tzw. 500+ lub
- dodatku wychowawczego w wysokości tego świadczenia wychowawczego, o którym mowa w ustawie o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci,
b) w okresie od wejścia w życie ustawy do 31 grudnia 2021 r. będzie mieć przyznane prawo do świadczenia lub dodatku na dziecko, na które wcześniej nie było przyznane takie prawo,
c) jest rodzicem pracującym za granicą.
Bon przysługuje więc niezależnie od poziomu dochodów rodziców, tak jak przy programie 500+. Gdy kwotę świadczenia wychowawczego ustalono rodzicom sprawującym nad dzieckiem tzw. opiekę naprzemienną, każdemu z nich przysługuje jedno świadczenie w formie bonu. Wyniesie on 250 zł na dziecko, a u dziecka niepełnosprawnego – jedno świadczenie w formie bonu 250 zł oraz jedno dodatkowe świadczenie 250 zł. W sumie będzie to więc po 500 zł dla każdego rodzica dziecka niepełnosprawnego.
Wartość bonu turystycznego
Bon w wysokości 500 zł przysługuje na każde dziecko do 18. roku życia (art. 6 ustawy). Jeśli więc w rodzinie jest dwoje takich dzieci, to rodzice otrzymają 1000 zł (po 500 zł na każde dziecko). Dla dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności, lekkim, umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności, czy częściowej niezdolności do pracy, całkowitej niezdolności do pracy, całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji jest przewidziane jest - poza podstawowym bonem - jeszcze dodatkowe świadczenie w formie uzupełnienia o wartości 500 zł.
Bon jest wolny od podatku i nie wlicza się go do dochodu, który uprawnia do wszelkich świadczeń i dodatków przysługujących na podstawie innych przepisów. Wartość bonu jest też wolna od egzekucji kormorniczej. Bonu nie można także wymienić na gotówkę ani inne prawne środki płatnicze czy środki wymiany.
Na co można przeznaczyć bon turystyczny?
Za pomocą bonu można sfinansować krajowe usługi hotelarskie lub imprezy turystyczne, które organizują przedsiębiorca turystyczny lub organizacja pożytku publicznego.
Przez usługę hotelarską należy rozumieć krótkotrwałe, ogólnie dostępne wynajmowanie domów, mieszkań, pokoi, miejsc noclegowych, a także miejsc na ustawienie namiotów lub przyczep samochodowych oraz świadczenie, w obrębie obiektu, usług z tym związanych (art. 3 ust. 1 pkt 8 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych (Dz.U. z 2019 r., poz. 238 oraz z 2020 r., poz. 374 i 568).
Z kolei impreza turystyczna to połączenie co najmniej dwóch różnych rodzajów usług turystycznych na potrzeby tej samej podróży lub wakacji, spełniające określone ustawą warunki (art. 4 pkt 2 ustawy z 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych; Dz.U. z 2019 r., poz. 548 oraz z 2020 r., poz. 568).
Jak działa bon turystyczny?
Bon będzie można wykorzystać wyłącznie w Polsce. Posłuży więc opłaceniu pobytu w krajowym hotelu, pensjonacie, gospodarstwie agroturystycznym, czy na koloniach lub obozie harcerskim, a także obozie sportowym lub rekreacyjnym za dziecko, na które przyznano bon. Tych płatności można dokonywać wielokrotnie, aż do wyczerpania kwoty bonu. Jeśli zaś wartość usługi hotelarskiej lub imprezy turystycznej przekroczy wartość bonu, pozostałą część można będzie uregulować gotówką, przelewem itp.
Aby rodzic mógł skorzystać z bonu, przedsiębiorstwa turystyczne muszą się zarejestrować na Platformie Usług Elektronicznych ZUS (PUE ZUS). Dzięki temu będą mogły przyjmować płatności za pomocą 16-cyfrowego numeru. Bon umożliwi płatność także w obiektach noclegowych i turystycznych, które nie mają terminali płatniczych ani kas fiskalnych. Wystarczy, że tacy przedsiębiorcy zarejestrują się w systemie PUE ZUS. Taką płatność dopuszcza się również w kwaterach prywatnych czy gospodarstwach agroturystycznych, jeśli są w branżowym wykazie obiektów. Aby za pobyt w nich dziecka przyjąć zapłatę bonem, osoba świadcząca takie usługi hotelarskie lub turystyczne musi figurować w systemie teleinformatycznym ZUS.
Jak aktywować bon turystyczny?
Rodzic nie składa wniosku o bon turystyczny. Musi go jedynie aktywować, gdy zarejestruje się na PUE ZUS, podobnie jak przy 500+. System ZUS pozwala łatwo tam wejść m.in. za pomocą profilu zaufanego, kwalifikowanego podpisu elektronicznego oraz niektórych systemów bankowości internetowej.
Bony będą przekazywane w formie unikalnego, 16-cyfrowego numeru, za pomocą wiadomości tekstowej na wskazany przez uprawnionego numer telefonu lub adres poczty elektronicznej. Numer ten trzeba okazać podczas rezerwacji pobytu lub najpóźniej przy zakwaterowaniu w hotelu lub pensjonacie. Płatność za pomocą bonu nastąpi przy wykorzystaniu systemu PUE ZUS.
Kto odpowiada za program?
Cały program bonów koordynuje Polska Organizacja Turystyczna (POT). Przygotowuje i ma prowadzić listę przedsiębiorców oraz organizacji pożytku publicznego, które będą przyjmować płatność za usługi hotelarskie oraz imprezy turystyczne za pomocą PBT. Udział w programie będzie można zgłosić w każdym czasie, do końca jego trwania, czyli do 31 marca 2022 r.
POT będzie też miała prawo sprawdzać podmioty z tego wykazu. Jeśli stwierdzi nieprawidłowości, wykreśli je z listy w drodze decyzji administracyjnej.
W realizację tego przedsięwzięcia zaangażowane są także: ZUS, Ministerstwo Rozwoju oraz Ministerstwo Pracy, Rodziny i Polityki Społecznej.
Skąd pieniądze na bon turystyczny?
Według uzasadnienia do ustawy koszt tego programu z kosztami jego obsługi nie przekroczy 4 mld zł. Sfinansować ma go Fundusz Przeciwdziałania COVID-19, o którym mowa w art. 65 ustawy z 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r., poz. 568 i 695).