Na czym polega produkt strukturyzowany?
Wyobraź sobie, że deponujesz pieniądze na lokacie bankowej. Zamiast stałego oprocentowania np. 2% bank mówi Ci: „Zarobisz 5% jeśli tylko za rok kurs euro do złotego będzie przynajmniej o 10 gr wyższy niż dziś. Jeśli nie – nie dostaniesz żadnych odsetek”. Na podobnych założeniach, w telegraficznym skrócie, polegają produkty strukturyzowane. Poszedłbyś na taki układ?
Produkty strukturyzowane to coś na kształt zakładu z bankiem, towarzystwem ubezpieczeniowym czy domem maklerskim. Poziom Twoich zysków, i to czy w ogóle coś dostaniesz, zależy od zachowania określonego instrumentu w czasie – np. cen surowców albo produktów rolnych, kursów walut, indeksów giełdowych, czy cen akcji określonych spółek. Jeśli Ci się uda – zarabiasz, jeśli nie – otrzymujesz z powrotem wyłącznie zainwestowany kapitał.
W razie niepowodzenia inwestycji nie zawsze otrzymasz całość ulokowanych pieniędzy! Niektóre oferty faktycznie gwarantują 100% gwarancji wpłaconych środków, ale nie wszystkie. Dlatego przed wyborem produktu, zawsze bardzo dokładnie sprawdź warunki!
Produkty strukturyzowane z gwarancją kapitału
Od kuchni produkty strukturyzowane wyglądają tak, że bank dzieli wpłacone przez Ciebie pieniądze na dwie części – bezpieczną oraz inwestycyjną. Zwykle ta część bezpieczna jest dużo wyższa – stanowi np. 80 - 90% całej Twojej wpłaty. To właśnie dzięki niej bank może Ci w ogóle gwarantować zwrot środków. Drugą część Twojego kapitału bank będzie inwestował z różnym skutkiem.
Jak inwestować w produkty strukturyzowane?
Produkty strukturyzowane nie znajdują się w stałej ofercie banków. Banki raz na jakiś czas wypuszczają je na rynek i ogłaszają na nie zapisy (tzw. subskrypcja). Klienci mają np. miesiąc aby zdecydować czy chcą w nie zainwestować środki. Jeśli więc jesteś zainteresowany „strukturami” – musisz na bieżąco śledzić oferty banków. Subskrypcje do produktu strukturyzowanego odbywają się zwykle w placówkach banku, czasem też można się na nie zapisać drogą telefoniczną lub poprzez stronę internetową.
Na co zwracać uwagę przy produktach strukturyzowanych?
Instytucje tworzące produkty strukturyzowane mają bardzo duży wachlarz możliwości co do tego, jak je zaprojektować. Dlatego chcąc w nie zainwestować, należy zwracać baczną uwagę na wiele kwestii.
1. O co w ogóle chodzi w inwestycji?
Produkty strukturyzowane mogą bazować m.in. na cenach akcji konkretnych spółek (np. koszyka pięciu spółek energetycznych), indeksach giełdowych, kursach walut, cenach surowców (np. złota, platyny, miedzi) itp. Czasem zasada inwestycji jest prosta – np. możesz zyskać tyle, o ile wzrośnie cena złota w ciągu 2 lat. Powinieneś jednak zwrócić uwagę na tzw. współczynnik partycypacji - to Twój procentowy udział w wyniku instrumentu bazowego. Czyli jeśli np. współczynnik partycypacji wynosi 80%, a złoto zyska 5%, to zarobisz „tylko” 4% (czyli 80% z 5%).
Bywa, że zasada inwestycji jest bardziej skomplikowana - np. zyskasz, jeśli cena złota wzrośnie przynajmniej o 10%, albo – jeśli wzrośnie minimum o 5%, ale nie więcej niż o 15%. Czasem nawet poziom zysku nie musi być współgrający z wynikiem instrumentu bazowego – np. jeśli kurs EUR/PLN za 2 lata będzie w przedziale 3,5 - 4 zł, dostaniesz 10%. Jeśli nie – nic nie zyskasz.
Bardzo ważne w produktach strukturyzowanych są tzw. dni obserwacji. To data, w której zarządzający produktem sprawdzają, jak zachowuje się dany instrument bazowy. Dlatego jeśli masz pecha, to może się okazać, że przez całe 2 lata inwestycja wychodziła na plus (np. kurs EUR/PLN był pomiędzy 3,50 zł a 4 zł), a akurat w dniu obserwacji nastąpił zwrot i niczego nie zyskasz (bo kurs EUR/PLN akurat tego dnia podskoczył do 4,01 zł). Czasem takich dni obserwacji jest więcej (np. co pół roku – czyli np. 6 razy przy 3-letnim produkcie) i instrument bazowy podczas każdej z tych obserwacji musi wtedy spełniać założony warunek!
Jak widzisz, konstruując produkt strukturyzowany banki i inne instytucje mają dużą dowolność. W związku z tym, warto zawsze pilnie przestudiować warunki danej inwestycji, abyś nie czuł się zaskoczonym w przyszłości..
2. Na co warto zwrócić uwagę?
- Czas trwania
Produkty strukturyzowane zwykle są oferowane na dłużej niż rok, najczęściej na ok. 2 - 4 lata. To o tyle ważne, że wycofując wcześniej oszczędności czasem nie odzyskasz całości ulokowanych środków. Koniecznie wcześniej sprawdź warunki przedterminowej wypłaty kapitału!
- Gwarancja wpłaconego kapitału
Ustal, co stanie się z wpłaconym kapitałem w przypadku niepowodzenia inwestycji. Dzięki temu będziesz wiedzieć, czy w takim przypadku odzyskasz całość, czy tylko część wpłaconej kwoty.
- Opłaty
Sprawdź, czy bank nie potrąci kilku procent z Twojej wpłaty. To może istotnie wpłynąć na wysokość Twojego zysku.
- Forma wpłat
Upewnij się też, czy inwestycja polega na jednorazowej wpłacie środków, czy może polega na regularnych wpłatach.