Nazwa dom bez pozwolenia jest umowna, bo przed rozpoczęciem budowy inwestor oczywiście musi uzyskać zgodę gminy. Rzecz w tym, że cały proces odbywa się znaczniej szybciej niż przed zmianami.
Dom bez pozwolenia do zamieszkania albo wypoczynku
Nowy tzw. dom bez pozwolenia może pełnić funkcje mieszkalne lub rekreacyjne, ale musi być wybudowany na własny użytek.
Jeśli myślimy o postawieniu domu do dłuższego zamieszkania, może to być wolnostojący jednorodzinny budynek mieszkalny, który ma nie więcej niż dwie kondygnacje. Dodatkowo, musi w całości zmieścić się na działce, na której został zaprojektowany.
Z kolei dom bez pozwolenia o charakterze rekreacyjnym będzie parterowy i z rozpiętością elementów konstrukcyjnych do 6 m i wysięgiem wsporników do 2 m. Przepisy wskazują, że można zbudować jeden dom wypoczynkowy na każde 500 metrów działki. Miara ta nie ma zastosowania dla domów położonych na działkach niezależnych od siebie.
Dom bez pozwolenia do 70m2 może wybudować każdy, kto posiada tzw. tytuł prawny, czyli prawo dysponowania daną nieruchomością. Przy tego rodzaju inwestycji nie ma potrzeby angażowania kierownika budowy - chociaż jest to oczywiście dopuszczalne, gdy przyszły właściciel chciałby mieć pewność, że cała inwestycja jest przygotowana zgodnie ze sztuką, a sam nie posiada wymaganych kwalifikacji.
Dokumenty na dom bez pozwolenia można składać online, co znacznie przyśpiesza proces. W efekcie gmina wyda decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu do 21 dni.
Dom bez pozwolenia - wymagane dokumenty
Jakie dokumenty trzeba posiadać, by budować dom bez pozwolenia 70m2?
- Oświadczenia o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowalne
- Projekt zagospodarowania działki
- Projekt przyszłego domu (architektoniczno-budowlany)
- Plan zagospodarowania przestrzennego lub decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu wydaną przez gminę
- Oświadczenia, że dom powstaje na własny użytek i że ma na celu przeciwdziałanie nieuczciwym praktykom na rynku nieruchomości oraz że właściciel przejmuje odpowiedzialność za przebieg budowy (o ile nie zatrudni kierownika budowy).
Wzory oświadczeń są dostępne na stronie e-budownictwo.gunb.gov.pl
Tak przygotowany komplet dokumentów należy złożyć do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Można to zrobić, zależnie od potrzeb, osobiście, pocztą lub online.
Zanim budowa ruszy należy jeszcze zgłosić termin jej rozpoczęcia powiatowemu inspektorowi nadzoru budowlanego. To można zrobić osobiście lub elektronicznie na stronach GUNB. Należy pamiętać, że wystarczy sam fakt zgłoszenia. Budowa może rozpocząć się bez odpowiedzi z urzędu.
Dom bez pozwolenia a działalność gospodarcza
Nie ma przeciwwskazań, by dom bez pozwolenia wybudowany na własny użytek pełnić także rolę naszej pracowni. Jednak część nieruchomości przeznaczona na wykonywanie pracy zarobkowej może wynosić maksymalnie 30% całkowitej powierzchni budynku. W przypadku, gdy planowany jest dom bez pozwolenia 70m2 powierzchnia na pracę wyniesie 21 metrów.
Dom bez pozwolenia bez kierownika budowy - czy warto?
Przepisy o domach do 70m2 pozwalają wznosić je bez udziału kierownika budowy, pod warunkiem że właściciel inwestycji przejmie jego rolę i weźmie na siebie przypisaną do kierownika odpowiedzialność. To oczywiście szansa na zaoszczędzenie pewnej ilości pieniędzy. Jednak przed podjęciem decyzji warto uwzględnić, że rola kierownika budowy to wymagająca funkcja. Uwzględnia między innymi prowadzenie niezbędnej dokumentacji budowy czy dbanie o to, by w jej trakcie był przestrzegane odpowiednie przepisy bezpieczeństwa. Przed startem inwestycji kierownik zadba o geodezyjne wyznaczenie terenu, zaś po jej ukończeniu - o przeprowadzenie geodezyjnej inwentaryzacji.
Podstawa prawna na dom bez pozwolenia 70m2
- ustawa z dnia 17 września 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. poz. 1986).