Dyrektywa Omnibus już obowiązuje! Sprawdź, co to oznacza dla Ciebie

Pokaż więcej

Czytając ten artykuł poznasz podstawowe zasady wynikające z przyjęcia dyrektywy Omnibus oraz informacje, gdzie szukać przepisów szczegółowych.

Dyrektywa Omnibus - kogo dotyczy

Dyrektywa Omnibus dotyczy zarówno przedsiębiorców, którzy oferują swoje produkty lub usługi, jak też nabywców, których dobrze pojęty interes jest przedmiotem wprowadzonych zmian w przepisach. Niezależnie od tego czy prowadzisz biznes, czy jesteś konsumentem – warto poznać nowe zasady dostępu do informacji o produktach.

Dyrektywa Omnibus - sklepy stacjonarne

Dyrektywa Omnibus wprowadziła zmiany zgodnie z którymi przedsiębiorca w każdym przypadku informowania o obniżeniu ceny towaru lub usługi podaje obok informacji o obniżonej cenie również informację o najniższej cenie tego towaru lub usługi, jaka była stosowana w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki. Zasada ta musi być respektowana zarówno przez sklepy stacjonarne jak i platformy internetowe. Więcej informacji w zakresie promocji należy szukać w ustawie z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług.

Gdy planujesz zakup towaru w sklepie stacjonarnym masz prawo poznać obowiązującą cenę produktu, cenę za jednostkę miary (kilogram, litr albo za sztukę) oraz najniższą cenę, jaką trzeba było zapłacić za niego w ciągu minionych 30 dni. Zgodnie ze stanowiskiem UOKiK, informacje powinny być przedstawione w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości. Zasada ma być stosowana zarówno przy jednostkowej promocji, jak też przy ogłoszeni promocji na całość albo część asortymentu.

Warto zauważyć, że od obowiązku informowania, który wprowadza dyrektywa Omnibus, są wyjątki. Jeśli objęty promocją produkt jest dostępny mniej niż 30 dni – trzeba pokazać najniższą cenę licząc od dnia wprowadzenia towaru do sprzedaży. Z kolei towary szybko psujące się sprzedający musi opatrzyć informacją o cenie sprzed pierwszego zastosowania zniżki, czyli de facto o cenie regularnej. Warto pamiętać o tym odwiedzające ulubione sklepy stacjonarne – markety lub osiedlowe spożywczaki.

Dyrektywa Omnibus - sklepy online

Dyrektywa Omnibus przyniosła zmiany istotne dla prowadzących sklepy internetowe. Wynika to między innymi z faktu, że coraz częściej konsumenci podejmując decyzję o zakupie sugerują się opiniami zamieszczanymi w sieci. Poza koniecznością stosowania opisanych wyżej informacji o promocjach prowadzący sklepy online muszą zadbać również o jawność informacji na temat opinii o sprzedanych towarach. W ustawie z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym wskazano, że konsumenci mają prawo wiedzieć czy zamieszczone recenzje zostały stworzone przez ludzi, którzy faktycznie nabyli dany produkt. Kupując w sklepie internetowym możesz oczekiwać także informacji o tym czy sprzedający zamieszcza na stronie zarówno opinie pozytywne, jak i negatywne.

Dyrektywa Omnibus - treść

Pełna treść dyrektywy Omnibus dostępna jest w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej pod numerem L 328/7, a odnośnik do niej znajdziesz w dolnej części tego artykułu. Jak wynika z samej nazwy dokumentu wprowadzone ustalenia zmieniły zapisy dyrektyw wcześniej obowiązujących z lat 1998, 2005 oraz 2011. Dostosowanie przepisów wynikało między innymi z konieczności ujednolicenia przepisów na poziomie wspólnotowym. Jak wynika z treści dyrektywy Omnibus “(…) Obecnie obowiązujące przepisy krajowe dotyczące sankcji różnią się znacząco w Unii. W szczególności nie wszystkie państwa członkowskie zapewniają możliwość nakładania skutecznych, proporcjonalnych i odstraszających grzywien na przedsiębiorców odpowiedzialnych za naruszenia powszechne lub naruszenia powszechne o wymiarze unijnym. [to]Dlatego należy udoskonalić istniejące przepisy.”

Trzeba przy tym zauważyć, że dyrektywa Omnibus stanowi dokument wyznaczający kierunek przyjmowanych zmian, standard, do którego będą dążyć państwa członkowskie. Szczegółowe przepisy będą więc wdrażane na szczeblu krajowym. Konkretnych rozwiązań należy więc szukać w nowelizowanych ustawach.

Dyrektywa Omnibus – ustawa

Dyrektywa Omnibus została wprowadzona do polskiego prawodawstwa ustawą z dnia 1 grudnia 2022 roku o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw. Poza wspomnianą w nazwie ustawą konsumencką nowelizacje objęły swoim zasięgiem także:

• ustawę z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2022 r. poz. 2151 i 2311)
• ustawę z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z 2022 r. poz. 1648 i 1933)
• ustawę z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2021 r. poz. 275)
• ustawę z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2070) oraz
• ustawę z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz. U. z 2019 r. poz. 178)

Nowe przepisy wdrażające postanowienia dyrektywy Omnibus weszły w życie 1 stycznia 2023 roku.

Dyrektywa Omnibus – kary za nieprzestrzeganie

Dyrektywa Omnibus umocowana przepisami ustawy z dnia 1 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw obowiązuje od początku 2023 roku. Od tego momentu UOKiK ma prawo kontrolować i nakładać karty za niestosowanie przepisów. Takie kontrole mają miejsce. Na przestrzeni mijającego roku urząd podjął wiele działań kontrolnych, niektóre z nich zakończyły się nałożeniem kar finansowych. Zwróćmy uwagę, że zgodnie z przepisami konsekwencje finansowe dla przedsiębiorców nie stosujących się do dyrektywy Omnibus mogą sięgać od 20 do nawet 40 tys. zł.

Dyrektywa Omnibus – podstawa prawna

• DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2019/2161 z dnia 27 listopada 2019 roku zmieniająca dyrektywę Rady 93/13/EWG i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 98/6/WE, 2005/29/WE oraz 2011/83/UE w odniesieniu do lepszego egzekwowania i unowocześnienia unijnych przepisów dotyczących ochrony konsumenta (Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 328/7) - link
• Ustawa z dnia 1 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 roku, poz. 2581) - link
• Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2022 r. poz. 2151 i 2311) - link
• Ustawa z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z 2022 r. poz. 1648 i 1933) - link
• Ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2021 r. poz. 275) - link
• Ustawa z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 2070) - link
• Ustawa z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz. U. z 2019 r. poz. 178) - link