Co to jest złoto inwestycyjne i jak wygląda?
Złoto inwestycyjne to rodzaj szlachetnego kruszcu, który może pełnić rolę lokaty kapitału. Jego specyfikacja wynika wprost z Ustawy o podatku od towarów i usług. W Rozdziale 5 ustawy, w art. 121 wskazano, że złotem inwestycyjnym można nazywać złoto w postaci sztabek lub płytek o próbie co najmniej 995 tysięcznych, złoto reprezentowane przez papiery wartościowe, a także złote monety. Te muszą spełnić jednocześnie cztery kryteria:
- posiadać próbę co najmniej 900 tysięcznych
- być wybite po roku 1800
- mieć status obowiązującym teraz albo w przeszłości środka płatniczego w kraju pochodzenia, być sprzedawane po cenie, która nie przekracza o więcej niż 80 procent wartości rynkowej złota zawartego w monecie.
Czy warto inwestować w złoto?
Zainteresowani tego rodzaju inwestycjami znajdą argumenty zachęcające do zakupu sztabek albo monet. Złoto inwestycyjne jest świetnym buforem bezpieczeństwa w przypadku trwającej długo wysokiej inflacji (zwłaszcza hiperinflacji), gdy następuje silny spadek wartości waluty, w której zarabiasz na co dzień. Taka inwestycja to bezpieczna przystań w czasach niepewności, którą mogą wzmagać konflikty społeczno-polityczne czy zdarzenia o charakterze globalnym, jak pandemia. Konkretnych przykładów możemy szukać nie wychodząc poza geograficzne ramy naszego kraju. Co więcej, złoto inwestycyjne jest powszechnie akceptowanym środkiem płatniczym. Oznacza to, że w razie potrzeby można wymienić je na dowolną walutę, w wielu miejscach na świecie. Fakt, że złote sztabki inwestycyjne lub złote monety mają postać fizyczną wprowadza brak ryzyka kredytowego. Trzymając je w rękach nie narażasz się na ryzyko upadku emitenta (jak dzieje się na przykład przy inwestowaniu w obligacje). Wreszcie, inwestycja w złoto to forma różnicowania swojego portfela inwestycji. Im bardziej zdywersyfikowany, tym mniejsze ryzyko utraty wszystkich oszczędności. W założeniu portfel ma być budowany tak, by inwestycje wzajemnie się uzupełniały. W czasach niekorzystnych dla pieniądza papierowego złoto ma zapewniać przynajmniej stabilność.
Jest jednak i druga strona medalu (czy może bardziej adekwatnie - monety). Analiza danych historycznych potwierdza, że możliwe są zyski kapitałowe, jednak dopiero w bardzo długiej perspektywie. Poza tym złoto inwestycyjne to aktywo bezdywidendowe, co oznacza, że nie generuje ono regularnych przychodów w postaci dywidendy albo odsetek, jak ma to miejsce w przypadku niektórych innych inwestycji. Posiadanie złota fizycznego niesie konieczność odpowiedniego przechowywania, a to może generować wydatki. Większe koszty to niższa zwrot z inwestycji. Warto pamiętać też, że o swoje złoto trzeba dbać. W punkcie skupu otrzymasz niższą cenę za złoto porysowane lub uszkodzone w inny sposób.
Argumentów za i przeciw tego rodzaju zakupom jest więcej. Z tego powodu ważne, aby ewentualną decyzję o zakupie złotych sztabek albo monet poprzedziła rozbudowana analiza porównawcza. Warto zestawić potencjalną inwestycję w złoto z alternatywnymi sposobami pomnażania oszczędności.
Inwestycja w złoto - krok po kroku
Gdy masz pewność, że inwestycja w złoto jest właściwym wyborem dla Ciebie, trzeba podjąć decyzje szczegółowe.
Jakie złoto kupować? Dostępne rodzaje
Najpopularniejszą formą złota inwestycyjnego są złote sztabki oraz monety, które występują w szerokim zakresie wagowym. Zazwyczaj przy zakupach sprawdza się zasada: im mniejsza waga, tym drożej. Przykładowo u losowo wybranego dostawcy na dzień pisania artykułu cena złotej sztabki o wadze 0,25 grama kosztuje 120 zł, zaś sztabka dwukrotnie cięższa – 0,5 grama kosztuje 215 (nie zaś 240) zł. Cięższa sztabka jest więc o 10 procent tańsza niż dwie lżejsze kupione oddzielnie. Alternatywą dla złota fizycznego jest tzw. złoto papierowe. Chodzi o papiery wartościowe oparte na cenach złota fizycznego. Można nabyć je za pośrednictwem funduszy inwestycyjnych. Trzeba jednak pamiętać, że w takim wypadku posiadaczem kruszcu jest emitent, nie zaś kupujący.
Jak kupić złoto fizyczne?
Proces zakupu należy rozpocząć od znalezienia sprawdzonego sprzedawcy złota. Pomocą w wyborze może być zapoznanie się z rejestrem prowadzonym przez Londyńskie Stowarzyszenie Rynku Kruszców (ang. London Bullion Market Association). Producenci - sprzedawcy złota inwestycyjnego należący do stowarzyszenia z pewnością poinformują o tym umieszczając w widocznym miejscy symbol LBMA, będący skrótem przytoczonej powyżej angielskiej nazwy. Stowarzyszenie udziela producentom z całego świata akredytacji i wpisuje ich na listę dobrych dostawców, czyli Good Delivery List. Aby otrzymać akredytację producent musi przejść audyt procesu produkcji, sytuacji finansowej, ale również historii firmy. Akredytowani muszą przestrzegać zasad programu odpowiedzialnego pozyskiwania oraz Globalnego Kodeksu Metali Szlachetnych, dotyczącego zagadnień z zakresu ekologii czy poszanowania praw człowieka. Certyfikat LBMA to rodzaj poświadczenia o tym, że złoto inwestycyjne jest oferowane przez podmiot przestrzegający wysokich standardów.
Złoto fizyczne można kupić stacjonarnie albo przez internet. Pierwsze rozwiązanie daje przewagę polegającą na możliwości obejrzenia konkretnego egzemplarza. Warto pamiętać, że za złoto uszkodzone (np. porysowane) w momencie jego sprzedaży otrzymasz niższą cenę.
Czy zakup złota trzeba zgłosić do urzędu skarbowego?
Złoto inwestycyjne zgodnie z polskimi przepisami nie podlega opodatkowaniu VAT. Oznacza to, że nie musisz zgłaszać takiej transakcji do urzędu skarbowego. Ponadto, jeśli kupujesz złoto od dealera będącego firmą nie musisz uiszczać podatku PCC. Taka konieczność może pojawić się, gdy kupujesz złoto inwestycyjne od osoby prywatnej.
Gdzie sprzedać złoto inwestycyjne?
Jeśli planujesz sprzedaż złota warto skorzystać z usług licencjonowanych producentów posiadających akredytację LBMA. Jeśli decydujesz się na sprzedaż w lombardzie, kantorze albo sklepie jubilerskim, którego główną działalnością nie są transakcje złotem proponowana cena może być zdecydowanie niższa niż u dealera. Zanim podejmiesz decyzję sprawdź aktualne stawki skupu u kilku dostawców.
Podatek od sprzedaży złota
Jeśli jako osoba fizyczna kupująca złoto inwestycyjne nie chcesz zmniejszać wartości swojej inwestycji kwotą podatku PIT zakupione sztabki albo monety należy przechowywać przez minimum pół roku od chwili zakupu. Po tym czasie zgodnie z przepisami prawnymi i interpretacjami urzędów skarbowych zakup będzie można uznać za formę przechowywania kapitału. Z kolei ewentualny podatek od czynności cywilno-prawnych będzie obowiązkiem nabywcy Twojego złota.
Gdzie przechowywać złoto?
Jak wspomnieliśmy wcześniej w tym artykule jednym z argumentów świadczących na niekorzyść inwestowania w złoto są koszty związane z jego przechowywaniem. Jako posiadacz złotych sztabek lub monet inwestycyjnych możesz skorzystać ze skrytki bankowej albo oferowanej przez dystrybutora kruszcu. Warto jednak zastanowić się czy tego rodzaju zabezpieczenie spełni warunek szybkiego i bezproblemowego dostępu do Twoich aktywów. Alternatywą może być skrytka domowa, jednak decydując się na takie rozwiązanie pamiętaj o konieczności odpowiedniego zabezpieczenia lokalu, na przykład systemem alarmowym.
Inwestycja w złoto – podstawa prawna
Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2004 Nr 54 poz. 535)