Legalizacja pobytu cudzoziemców w Polsce w czasie epidemii koronawirusa

Pokaż więcej

Wniosek o wydanie zezwolenia na pobyt czasowy

Cudzoziemcy przebywający na terytorium Polski z zamiarem pozostania na okres dłuższy niż 3 miesiące (z wyjątkiem krótkotrwałego pobytu oraz ze względu na pracę sezonową) muszą wystąpić z wnioskiem o wydanie zezwolenia na pobyt czasowy. Zezwolenie takie najczęściej jest wydawane w związku z koniecznością pozostania na terytorium kraju w celu:

• wykonywania pracy zarobkowej,
• prowadzenia działalności gospodarczej,
• kształcenia się na studiach,
• pobytu w charakterze wolontariusza bądź stażysty.

Dotychczas cudzoziemcy zobligowani byli do wystąpienia z wnioskiem do Wydziału ds. Cudzoziemców właściwego Urzędu Wojewódzkiego, najpóźniej w ostatnim dniu legalnego pobytu na terytorium Polski. Następnie wniosek był sprawdzany pod kątem braków formalnych i zachowania terminu, o którym mowa powyżej. Jeżeli wszystko było w porządku, to wojewoda umieszczał w dokumencie podróży cudzoziemca odcisk stempla potwierdzającego złożenie wniosku, a pobyt cudzoziemca na terytorium kraju uważany był za legalny od dnia złożenia wniosku.

Rząd, wychodząc naprzeciw cudzoziemcom, którzy w wyniku wystąpienia epidemii koronawirusa utracili możliwość skutecznego złożenia wniosku o wydanie zezwolenia na pobyt czasowy (a niektórzy z nich – z uwagi na zamknięcie granic – nie mogli wrócić do rodzinnego kraju), wprowadził w ramach Tarczy Antykryzysowej szereg rozwiązań łagodzących wyżej wskazane wymogi.

Zezwolenie na pobyt czasowy w dobie koronawirusa

W pierwszej kolejności należy wskazać najdalej idącą zmianę, dotyczącą terminu złożenia wniosku. Jeżeli ostatni dzień legalnego pobytu cudzoziemca na terytorium Polski wypadł w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego w związku z wystąpieniem koronawirusa, termin ten ulega automatycznemu przedłużeniu i upływa w trzydziestym dniu po odwołaniu tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni. Oznacza to, że jeżeli danemu cudzoziemcowi legalny pobyt kończył się po dniu 14 marca 2020 r., to może on skutecznie i bez uchybienia terminu złożyć wniosek o wydanie zezwolenia na pobyt czasowy w terminie do 30 dni po ustaniu stanu epidemii. Jest to o tyle ważna kwestia dla cudzoziemców, że w przeciwnym razie wszelkie wnioski złożone z uchybieniem terminu zostałyby odrzucone przez wojewodę bez rozpatrywania, a cudzoziemiec byłby zobowiązany do opuszczenia terytorium kraju.

Dalsze zmiany wprowadzone przez ustawodawcę dotyczą przede wszystkim cudzoziemców, którzy w chwili wystąpienia epidemii koronawirusa przebywali na terytorium kraju i mieli aktualne dokumenty legalizujące ten pobyt.

W przypadku cudzoziemców, którzy w dniu, w którym po raz pierwszy ogłoszono stan zagrożenia epidemiologicznego w związku z epidemią, tj. w dniu 14 marca 2020 r., przebywali na terytorium kraju:

• na podstawie wizy Schengen,
• na podstawie wizy wydanej przez inne państwo obszaru Schengen,
• na podstawie dokumentu pobytowego wydanego przez inne państwo obszaru Schengen,
• w ramach ruchu bezwizowego,
• na podstawie wizy długoterminowej wydanej przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej niebędące państwem obszaru Schengen, jeżeli zgodnie z przepisami prawa Unii Europejskiej uprawnia ona do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
• na podstawie dokumentu pobytowego wydanego przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej niebędące państwem obszaru Schengen, jeżeli zgodnie z przepisami prawa Unii Europejskiej uprawnia ona do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

ich pobyt uważa się za legalny, mimo upływu terminu ważności wyżej wskazanych dokumentów, do upływu trzydziestego dnia następującego po dniu odwołania stanu zagrożenia epidemiologicznego albo stanu epidemii, w zależności od tego, który trwał najdłużej (co jeszcze nie nastąpiło). Powyższa regulacja oznacza, że cudzoziemcy mogą przebywać na terytorium kraju na warunkach obowiązujących w wydanych zezwoleniach, nawet jeżeli minęła data ich ważności.

Ważność kart pobytu i zaświadczeń tożsamości

W przypadku upływu ważności kart pobytu oraz tymczasowych zaświadczeń tożsamości cudzoziemca, w czasie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii tj. po dniu 14 marca 2020 r., ważność kart pobytu i tymczasowych zaświadczeń tożsamości cudzoziemca wydłuża się do upływu trzydziestego dnia następującego po dniu odwołania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, w zależności od tego, który trwał najdłużej (co jeszcze nie nastąpiło). W tym przypadku cudzoziemiec nie ma obowiązku występowania o wydanie nowej karty pobytu bądź nowego tymczasowego zaświadczenia tożsamości. W okresie przedłużenia ważności z uwagi na koronawirusa nowe karty pobytu i tymczasowe zaświadczenia tożsamości nie będą wydawane, a stare, mimo że już po dacie ważności na niej widniejącej, dalej będą ważne.

Powyższe zmiany w zakresie legalizacji pobytu cudzoziemców na terytorium Polski zostały wprowadzone przez ustawodawcę w celu jak największego ograniczenia kontaktów międzyludzkich oraz w związku z zapewnieniem prawnej ochrony cudzoziemców w okolicznościach ograniczenia możliwości przemieszczania się i skutecznego załatwiania spraw w urzędach. Ustawodawca, dokonując zmian, wprowadził szereg ułatwień dla cudzoziemców, pozwalając im tym samym pozostawać legalnie na terytorium kraju przez cały czas trwania epidemii, bez żadnych negatywnych konsekwencji.