Okres wypowiedzenia umowy o pracę - Jak obliczyć?

Pokaż więcej

Co to jest okres wypowiedzenia?

Kwestie związane z tzw. stosunkiem pracy reguluje ustawa Kodeks pracy z dnia 26 czerwca 1974 roku z późniejszymi zmianami. To z niej wynika m.in. zakres warunków, które muszą być zawarte w umowie, zakres warunków, w których umowa o pracę wygaśnie, a także długość okresu wypowiedzenia.

Definiując, można stwierdzić, że okres wypowiedzenia to czas, po którego upływie umowa o pracę wygasa. Będzie on różny w zależności od stażu pracy u danego pracodawcy oraz rodzaju obowiązującej umowy o pracę.

Okres wypowiedzenia umowy o pracę - ile wynosi?

Stadardowo okres wypowiedzenia w zależności od czasu, jaki zatrudniony przepracował u danego pracodawcy oraz od rodzaju umowy o pracę może wynosić od trzech dni do trzech miesięcy. W dalszej części artykułu znajdziesz tabelę ze zbiorem możliwych scenariuszy.

Okres wypowiedzenia umowy o pracę na okres próbny

Trzy dni robocze są potrzebne na rozwiązanie umowy o pracę zawartej na okres próbny, gdy jest on nie dłuższy niż dwa tygodnie.

Gdy czas próby przekracza 14 dni, wówczas okres wypowiedzenia wydłuży się do jednego tygodnia.

Najdłuższy okres, na jaki umowa o pracę na okres próbny może zostać zawarta wynosi trzy miesiące. W takim wypadku okres wypowiedzenia liczy dwa tygodnie.

Okres wypowiedzenia umowy o pracę

Gdy pracownik i pracodawca wykazują chęć kontynuowania współpracy, po zakończeniu okresu próbnego zostanie podpisana umowa o pracę na czas określony lub nieokreślony. W takim wypadku, w obu rodzajach umowy, okres wypowiedzenia będzie wynosił dwa tygodnie, jeśli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy, jeden miesiąc - gdy staż zatrudnionego liczy nie mniej niż 6 miesięcy, ale nie więcej niż 3 lata oraz trzy miesiące - gdy staż pracy jest nie krótszy niż 3 lata.

Okres wypowiedzenia umowy o pracę - tabela  

Od kiedy liczy się okres wypowiedzenia umowy o pracę?

Kiedy przynajmniej jedna ze stron umowy dochodzi do wniosku, że pora na zakończenie współpracy, naturalnym następstwem takiej decyzji jest rozwiązanie umowy. Zanim do niego dojdzie rozpoczyna się okres wypowiedzenia umowy o pracę. Może on być liczony w miesiącach, tygodniach albo w dniach roboczych.

Od kiedy liczy się okres wypowiedzenia umowy o pracę liczony w miesiącach?

Kodeks pracy definiuje, że okres wypowiedzenia umowy o pracę obejmujący miesiąc albo wielokrotność miesięcy kończy się w ostatnim dniu miesiąca [art. 30 par. 21]. To z kolei determinuje moment, od którego liczy się okres wypowiedzenia. Nie ma znaczenia, ile dni liczą poszczególne miesiące (30 czy 31 lub nawet 28/29 dni w lutym). Zawsze chodzi o pełny miesiąc. Najlepiej zobaczyć to na przykładzie.

Przykład, od kiedy liczy się okres wypowiedzenia umowy o pracę wyrażony w miesiącach

Pracownik X był zatrudniony w firmie Y, na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, od początku marca 2021 roku. Oznacza to, że z końcem lutego 2022 roku (gdy podjął decyzję o złożeniu wymówienia) jego staż pracy w firmie Y wynosił więcej niż 6 miesięcy i mniej niż 3 lata (dokładnie: 12 miesięcy). Właściwy dla pracownika X okres wypowiedzenia to jeden miesiąc.

Pracownik dostarczył pracodawcy wypowiedzenie 14 lutego 2022 roku. Okres wypowiedzenia X rozpocznie się 1 marca, a zakończy 31 marca 2022 roku.

Tak samo byłoby, gdyby wypowiedzenie złożył w dowolny dzień przypadający między 1 lutego a 28 lutego 2022 roku.

Od kiedy liczy się okres wypowiedzenia umowy o pracę liczony w tygodniach?

Kodeks pracy definiuje, że okres wypowiedzenia umowy o pracę obejmujący tydzień lub wielokrotność tygodnia kończy się w sobotę. [art. 30 par. 2¹]. To z kolei determinuje moment, od którego liczy się okres wypowiedzenia. To sposób liczenia właściwy na przykład dla umowy o pracę zawartej na okres próbny trwający dłużej niż dwa tygodnie (wypowiedzenie trwa wówczas jeden tydzień) lub umowy bezterminowej, która trwała krócej niż 6 miesięcy.

W efekcie okres wypowiedzenia liczony w tygodniach rozpoczyna bieg w pierwszą niedzielę, która przypada po złożeniu wymówienia. Kończy się, gdy upłynie tydzień lub miną dwa tygodnie kalendarzowe. Ostatnim dniem wypowiedzenia będzie sobota.

Najlepiej zobaczyć to na przykładzie.

Przykład, od kiedy liczy się okres wypowiedzenia umowy o pracę liczony w tygodniach

Pracodawca Y wypowiedział 19 czerwca 2019 roku (środa) umowę na 3-miesięczny okres próbny. Okres wypowiedzenia takiej umowy o pracę (wynosi dwa tygodnie) liczy się od niedzieli 23 czerwca 2019 r. do soboty przypadającej na 6 lipca 2019 r.

Od kiedy liczy się okres wypowiedzenia umowy o pracę liczony w dniach?

Taki sposób liczenia wypowiedzenia obowiązuje tylko dla umowy o pracę na okres próbny trwający 2 tygodnie. Chodzi tu o dni robocze. Pierwszym dniem wypowiedzenia będzie dzień roboczy, który przypada po dniu, kiedy strona doręczyła wymówienie.

Jako dni robocze traktuje się wszystkie dni, także te dodatkowo wolne od pracy, najczęściej soboty. Do tej puli nie wlicza się natomiast niedziel i świąt, co wynika z ustawy o dniach wolnych od pracy z 18 stycznia 1951 r. (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r., poz. 1920).

Przykład, jak liczy się okres wypowiedzenia umowy o pracę liczony w dniach

Pracownik X zatrudniony na dwutygodniową umowę na okres próbny od 1 lipca 2019 r. (poniedziałek) złożył wymówienie 3 lipca 2019 r. (środa). W takim przypadku okres wypowiedzenia rozpoczyna się 4 lipca (czwartek). Ponieważ do dni roboczych wlicza się także soboty, które są w tej firmie wolne od pracy, jego wypowiedzenie skończy się w sobotę 6 lipca 2019 r.

Od kiedy liczy się okres wypowiedzenia umowy o pracę, gdy jest wysyłane pocztą

Powyższe przykłady odnoszą się do sytuacji, gdy obie strony są obecne i wzajemnie składają sobie oświadczenia o zakończeniu współpracy. Inaczej liczy się okres wypowiedzenia umowy o pracę wysyłany pocztą. Dzieje się tak na przykład przy dyscyplinarnym zwolnieniu z etatu.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sąd Najwyższy przyjmuje w takiej sytuacji, że pracodawca musi poczekać siedem dni od drugiego awizowania przesyłki z rozwiązaniem angażu bez wypowiedzenia, aby uznać, że adresat mógł je odebrać. Nawet wtedy, gdy nie ujawnił firmie ostatniego miejsca pobytu

Zgodnie z art. 61 kodeksu cywilnego, który odnosi się do stosunków pracy na podstawie art. 300 k.p., oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią (wyrok SN z 14 stycznia 2011 r., II PK 157/10).

Gdy upłynie ten termin i nawet jeśli pracownik nie odbierze pisma z firmy do tego czasu, tę datę pracodawca może wpisać – jako ostatni dzień współpracy - w świadectwie pracy. Ten okres należy także uwzględnić we wszystkich rozliczeniach ze zwolnionym.

Kiedy okres wypowiedzenia umowy o pracę ulegnie wydłużeniu?

Zasadniczo okres wypowiedzenia umowy o pracę jest wartością stałą, zależną od rodzaju podpisanej umowy oraz od stażu pracy u danego pracodawcy. Jednak zgodnie z art. 36 par. 5 kp “Jeżeli pracownik jest zatrudniony na stanowisku związanym z odpowiedzialnością materialną za powierzone mienie, strony mogą ustalić w umowie o pracę, że (...)” zatrudniony krócej niż 6 miesięcy rozstanie się z pracodawcą po miesięcznym (zamiast dwutygodniowym) okresie wypowiedzenia, zaś zatrudniony co najmniej 6 miesięcy - po trzymiesięcznym okresie wypowiedzenia (zamiast jednego miesiąca). Ustawodawca nie wskazuje sytuacji, gdzie okres wypowiedzenia umowy o pracę ulegnie wydłużeniu dla zatrudnionego co najmniej trzy lata.

Okres wypowiedzenia może być jeszcze dłuższy, gdy obie strony umowy o pracę wyrażą taką wolę, a ustalenia nie będą sprzeczne ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem prawa lub z zasadami współżycia społecznego oraz z określoną w art. 18 kodeksu pracy zasadą korzystności - czyli gdy postanowienia umów o pracę nie mogą być mniej korzystne dla pracownika niż przepisy prawa pracy. Więcej szczegółów - por. uchwała Sądu Najwyższego z 9 listopada 1994 r., I PZP 46/94 oraz wyroki SN z: 18 czerwca 2002 r., I PKN 376/01 czy z 10 stycznia 2006 r., I PK 97/05.

Sytuacja, gdy okres wypowiedzenia ulegnie wydłużeniu może dotyczyć szczególnie osób, które zajmują eksponowane stanowiska, np. menedżerom.

Jeszcze jedna możliwość. Do okresu zatrudnienia, od którego z kolei zależy okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony, wlicza się także okres samego wypowiedzenia tej umowy. Więcej: wyrok SN z 11 maja 1999 r., I PKN 34/99.

Przykład, gdy okres wypowiedzenia umowy o pracę ulega wydłużeniu

31 grudnia 2019 r. pracodawca wypowiada umowę o pracę pracownikowi, który przepracował u niego 2 lata i 11 miesięcy. Efekt? Jego okres wypowiedzenia musi trwać trzy miesiące. Dzieje się tak, bowiem w okresie tego wymówienia pracownikowi upłynie trzyletni okres zatrudnienia i ma on prawo do trzymiesięcznego wypowiedzenia.

Kiedy okres wypowiedzenia umowy o pracę może być krótszy?

Zgodnie z kodeksem pracy strony umowy o pracę mogą po złożeniu wypowiedzenia uzgodnić wcześniejszy termin rozwiązania tej umowy. Jednak takie ustalenie nie zmienia samego trybu rozwiązania umowy o pracę [art. 36 par. 6 kp].

W sytuacji, gdy firma pracodawcy ogłasza upadłość lub zostaje zlikwidowana i to jest przyczyną rozwiązania umowy to okres wypowiedzenia wynoszący trzy miesiące może być krótszy - jednak liczy wtedy nie mniej niż jeden miesiąc. W takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia.

Okres wypowiedzenia umowa o pracę - o czym jeszcze warto wiedzieć?

Mając paczkę wiedzy o tym, jak liczyć okres wypowiedzenia umowy o pracę, ile trwa okres wypowiedzenia dla różnych sytuacji, w których możemy się znaleźć, warto wiedzieć jeszcze, że:

• nawet jeśli pracodawca rozstaje się z pracownikiem w trybie pilnym, reguluje mu pensję za czas zatrudnienia i płaci ekwiwalent za niewykorzystany w naturze urlop wypoczynkowy
• pracownik, który rozstaje się “pokojowo” i jest w okresie wypowiedzenia, nie traci swoich uprawnień etatowych. Do ostatniego dnia zatrudnienia zarabia, firma wypłaca mu wynagrodzenie, dopuszcza do wszystkich świadczeń zakładowych, np. z funduszu socjalnego, zapewnia urlop wypoczynkowy proporcjonalny do przepracowanego okresu. Zgodnie z prawem w okresie wypowiedzenia pracownik musi bowiem wykorzystać przysługujący mu urlop, jeżeli w tym okresie pracodawca mu tego urlopu udzieli [art.167¹ kp]
• jeśli to szef był inicjatorem rozstania, a wypowiedzenie trwało co najmniej dwa tygodnie, etatowcowi przysługuje zwolnienie na poszukiwanie pracy. Będą to dwa lub trzy dni robocze. Zachowuje wówczas prawo do wynagrodzenia,
• jeśli wypowiedzenie umowy o pracę odbyło się w sposób niezgodny z prawem, pracownikowi przysługuje odszkodowanie
• w ostatnim dniu pracy pracownik dostaje świadectwo pracy. Firma potwierdza w nim zatrudnienie i przebieg drogi zawodowej oraz uprawnienia, które należą się pracownikowi.

Podstawa prawna

• ustawa z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - Dz. U. 1974 Nr 24 poz. 141
• ustawa z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz. U. 1964 Nr 16 poz. 93
• ustawa z 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy - Dz. U. 1951 Nr 4 poz. 28, na podst. Dz. U. z 2020 r., poz. 1920