Tani prąd - dla kogo dostępny?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, każde gospodarstwo domowe w Polsce ma prawo zmienić dostawcę energii elektrycznej. Proces ten nie jest szczególnie trudny ani czasochłonny, a oszczędności mogą być wymierne - sięgać nawet kilkuset złotych w skali roku. Dlatego podpowiadamy, jak zmienić dostawcę prądu i na co zwracać uwagę wybierając nową ofertę.
Tani prąd w efekcie mrożenia cen w roku 2023
W minionych miesiącach na ogólną zasadę, w myśl której poszukujemy możliwych oszczędności poprzez zmianę dostawcy prądu miała wpływ polityka zamrażania cen energii elektrycznej. Pod koniec 2022 roku została przyjęta ustawa o szczególnych rozwiązaniach mająca na celu optymalizację cen prądu w Polsce (dalej w tym tekście: Ustawa). Jej działaniem zostały objęte wszystkie osoby fizyczne, zaś na dodatkowe przywileje mogą liczyć osoby niepełnosprawne, rolnicy oraz posiadacze Karty Dużej Rodziny. Taki ruch polityków sprawił, że czasowo wiele osób nie zdecydowało się na zmianę dostawcy prądu do swojego mieszkania lub domu. Ustawa gwarantuje niższe niż według stawek rynkowych ceny prądu, o ile korzystający z energii elektrycznej nie przekroczą określonego w niej limitu. Podstawowy próg - do 2000 kWh w skali roku* został stworzony dla większości gospodarstw domowych.
*Dokładnie chodzi o 13 miesięcy, między 1 grudnia 2022 a 31 grudnia 2023 (dalej: w skali roku).
Tani prąd dla niepełnosprawnych
Więcej, bo 2600 kWh w skali roku mogą wykorzystać osoby niepełnosprawne i ich rodziny. W ustawie wskazano, że kryterium doboru do tej grupy uprawnionych jest orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności lub orzeczenie, o którym mowa w art. 5 pkt 1, 1a lub 2 albo art. 62 ust. 2 pkt 1 lub 2 albo ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 573 i 1981 oraz z 2022 r. poz. 558, 1700 i 1812). Za uprawnionego uznaje się także zamieszkującego wspólnie z osobą posiadającą, w dniu wejścia w życie ustawy, orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie o niepełnosprawności wydane osobie poniżej 16 roku życia albo posiadającego orzeczenie, o którym mowa w art. 5 pkt 1, 1a lub 2 albo art. 62 ust. 2 pkt 1 lub 2 albo ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Tańszy prąd z Kartą Dużej Rodziny
Najwyższy limit, bo wynoszący do 3000 kilowatogodzin rocznie został przyznany osobom posiadającym Kartę Dużej Rodziny (KDR). Warto dodać, że prawo do takiej karty przysługuje każdemu członkowi rodziny, w której rodzic lub małżonek rodzica (albo oboje rodzice) mają lub mieli na utrzymaniu przynajmniej troje dzieci. W praktyce kartę może otrzymać ojciec i matka (jeżeli kiedykolwiek mieli na utrzymaniu co najmniej troje dzieci), macocha lub ojczym (małżonek jednego z rodziców) oraz dzieci.
Tani prąd dla rolników
Ten najwyższy limit (3000 kWh) przysługuje także prowadzącym gospodarstwo rolne.
Należy wspomnieć, że uprawnieni do skorzystania z podwyższonych progów kWh (2600 i 3000 kWh) musieli złożyć stosowny wniosek - oświadczenie o posiadaniu prawa do korzystania z wyższego limitu. Termin na składanie dokumentów upłynął 30 czerwca 2023 roku.
Jaka stawka za prąd w 2023 roku
Zgodnie z Ustawą wobec wszystkich wymienionych grup i do wysokości podanych limitów kWh, należy zastosować ceny równe cenom zawartym w taryfie obowiązującej na dzień 1 stycznia 2022 r., dla poszczególnych grup taryfowych (art. 3.1(3) Ustawy). Innymi słowy, w rozliczeniach za rok 2023 powinieneś zobaczyć stawkę za prąd w wysokości, jaką miałeś na dzień 1 stycznia roku 2022.
Po przekroczeniu owego limitu kWh cena prądu dla gospodarstw domowych w 2023 roku wyniesie 0,86 zł/kWh (z VAT i akcyzą) oraz 0,69 zł/kWh (bez VAT i akcyzy). Wynika to z zapisów ustawy z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku.
Tani prąd dla przedsiębiorców
Tzw. tani prąd wynikający z zamrożenia cen prądu to opcja dostępna także dla przedsiębiorców. W 2023 roku mogą z niej korzystać mikroprzedsiębiorcy, mali przedsiębiorcy i średni przedsiębiorcy, którzy zatrudniają średniorocznie mniej niż 250 pracowników, a których roczny obrót nie przekracza 50 milionów euro lub których suma aktywów bilansu końcowego nie przekroczyła 43 mln euro w przeliczeniu na złotówki. Zniżka jest dostępna tylko dla osób, które do 30 listopada 2022 r. złożyły wymagane dokumenty w tej sprawie.
Tani prąd - zmiana ustawy o zamrożeniu
Opisane powyżej limity 2000, 2600 i 3000 kWh zostają zmienione w wyniku nowelizacji Ustawy przyjętej 16 sierpnia 2023 roku. Aktualne progi zużycia prądu w zamrożonej cenie wynoszą
- 3000 kWh dla osób fizycznych (gospodarstwa domowe)
- 3600 kWh dla gospodarstw z osobami niepełnosprawnymi
- 4000 kWh dla rolników i rodzin z Kartą Dużej Rodziny
Jeśli w trakcie roku nabyłeś prawo do skorzystania z większego limitu (3600 lub 4000 kWh), a jeszcze nie składałeś oświadczenia w tej sprawie - zrób to niezwłocznie.
Ponadto, od 1 października 2023 roku ulegają zmniejszeniu stawki dla podmiotów MŚP. Z poprzednich 785 zł/MWh schodzą do 693 zł/MWh (0,69 zł netto za kWh) - będą więc takie same, jak stawki dla gospodarstw domowych.
Najtańszy dostawca prądu 2024
Gdy minie termin przewidziany Ustawą, na nowo aktualny stanie się temat: jak zmienić dostawcę prądu. Wybór najtańszego dostawcy prądu należy zacząć od przeglądu ofert operatorów na krajowym rynku. W Polsce działa pięciu operatorów systemu dystrybucyjnego energii. Na północy kraju jest to Energa Operator, na południu Tauron Dystrybucja, na zachodzie Enea Operator, na wschodzie i w centrum PGE Dystrybucja oraz innogy Stoen w Warszawie. Są to firmy odpowiadające za dostarczenie prądu do naszych domów. Każda z wyżej wymienionych firm jest monopolistą w swoim regionie. Dzięki temu nad naszymi głowami nie mamy plątaniny kabli od różnych dostawców. Każda z tych firm dba także o infrastrukturę na swoim terenie i w razie awarii jest zobowiązana ją usunąć.
Dostawca, operator i sprzedawca prądu - różnice
Sprzedażą energii elektrycznej zajmują się natomiast dystrybutorzy (to ich określamy w tym tekście mianem dostawcy prądu). Największe firmy zajmujące się sprzedażą to oczywiście podmioty należące do operatorów systemu dystrybucyjnego energii. Oprócz nich na rynku działa jednak kilkaset mniejszych firm. Korzystają one z sieci dystrybutorów w podobny sposób, jak wirtualni operatorzy telefonii komórkowej korzystają z nadajników czterech największych telekomów. Mniejsze podmioty muszą zabiegać o nowych klientów, więc starają się oferować bardziej konkurencyjne stawki. Wprowadzają różne plany taryfowe, które użytkownik może dostosować do indywidualnych preferencji i w efekcie oszczędzić.
Przeczytaj także: Kreatywne sposoby na oszczędzanie
Ile można oszczędzić zmieniając dostawcę energii?
Najprostszym sposobem do wykonania obliczeń jest skorzystanie z kalkulatora dostępnego na stronach Urzędu Regulacji Energetyki. W pierwszym kroku musisz wpisać kod pocztowy właściwy dla twojego miejsca zamieszkania, następnie zobaczysz listę sprzedawców energii działających w wybranym regionie. Po wybraniu firmy, która dostarcza prąd do twojego mieszkania czy domu dostaniesz zestawienie konkurencyjnych ofert wraz ze stawką, jaką mógłbyś zaoszczędzić w skali roku „po przesiadce” do innego operatora.
Czy najtańszy dostawca prądu jest zawsze najlepszym wyborem, czyli jak wybrać dostawcę prądu?
Mniejsze firmy konkurują atrakcyjnymi stawkami, ale nie zawsze grają fair. Urząd Regulacji Energetyki ostrzega, by zawsze dokładnie czytać umowy, które podpisujesz. Wzmożoną czujność warto zachować zwłaszcza w przypadku akwizycji bezpośredniej i telefonicznej. Możemy bowiem nieświadomie zmienić pakiet cenowy na znacznie gorszy. Dlatego przed podpisaniem umowy należy dokładnie porównać plany taryfowe i koszty, sprawdzić jakie firma oferuje opcje płatności, jaki jest okres obowiązywania kontraktu i na jakich warunkach można wypowiedzieć umowę. Zdarzają się przypadki stosowania niedozwolonych klauzul w umowach - na przykład kar za kolejną zmianę.
Jak zmienić dostawcę prądu
Media coraz częściej donoszą o planowanych podwyżkach cen prądu w roku 2024. Mowa o nawet 11 procentowym skoku. Warto uwzględnić je kalkulując przyszłoroczny domowy budżet. Jednocześnie mając świadomość, że na popularności zyska temat: jak zmienić dostawcę prądu na tańszego? Opisujemy to w dalszej części artykułu.
Jak zmienić dostawcę prądu - proces w praktyce
Zmienić dostawcę prądu można na dwa sposoby. Najprościej jest udzielić upoważnienia nowemu dostawcy do reprezentowania przed operatorem systemu dystrybucyjnego oraz przed dotychczasowym sprzedawcą. Wówczas nowy dostawca w twoim imieniu wykona wszystkie niezbędne formalności.
Możesz też przejść przez cały proces samodzielnie. W tym przypadku należy podpisać umowę z nowym dostawcą i wypowiedzieć kontrakt poprzedniemu. Po wypowiedzeniu umowy, oprócz nowej umowy sprzedaży z wybranym sprzedawcą, trzeba też zawrzeć osobną umowę z operatorem systemu dystrybucyjnego o świadczenie usług dystrybucji. W określonych przypadkach może zajść potrzeba wymiany licznika, ale tę operację bierze na swoje barki operator systemu dystrybucyjnego.
Jak zmienić dostawcę prądu - ile to potrwa?
Proces zmiany dostawcy energii elektrycznej trwa do miesiąca. Umowy są tak skonstruowane, że nie pojawia się ryzyko przerw w dostawie prądu – w momencie, gdy wygasa jedna umowa, zaczyna obowiązywać następna.
Jak często i ile razy można zmieniać sprzedawcę prądu?
Operatora można zmieniać dowolną ilość razy, ale podobnie jak w przypadku umów w telekomami kontrakty zawierane są na określony czas. Zanim podejmiesz decyzję, sprawdź swój dotychczasowy kontrakt. W razie pytań zawsze możesz dopytać aktualnego dostawcę prądu.
Tani prąd - wniosek
Zagadnienia takie jak, gdzie złożyć wniosek o tani prąd albo jak wypełnić wniosek o tani prąd w roku 2023 mają szczególne znaczenie dla osób uprawnionych do skorzystania z podwyższonych progów ilościowych (osoby z niepełnosprawnościami, posiadacze KDR, rolnicy). O ile jeszcze nie składałeś takiego oświadczenia, zrób to niezwłocznie - osobiście u dostawcy prądu, drogą pocztową lub elektronicznie. W tym ostatnim przypadku wniosek sygnujesz kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym lub podpisem osobistym.
Tani prąd - podsumowanie
Tani prąd dla gospodarstw domowych w roku 2023 jest gwarantowany ustawą. Twój dostawca - aż do wyczerpania określonego limitu kWh - musi utrzymać stawkę, jaka obowiązywała cię 1 stycznia 2022 roku. Jednak nawet po przekroczeniu progu kilowatogodzin może zażądać od ciebie nie więcej niż 0,69 zł netto za każdą następną kWh. Warto pamiętać, że ustawowe limity zostały zwiększone w trakcie roku. W sytuacji zrównania warunków rynkowych warto dać sobie czas i zmienić dostawcę prądu na tańszego skupiając się na analizie ofert na rok 2024. Pamiętaj, w razie jakichkolwiek niejasności, zanim podpiszesz nową umowę, dopytaj sprzedawcę o wszystkie interesujące cię szczegóły. W ten sposób zwiększasz bezpieczeństwo domowego budżetu.
Tani prąd - podstawa prawna
- Ustawa z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej (Dz. U. 2022 poz. 2127) - link
- Ustawa z dnia 16 sierpnia 2023 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2023 poz. 1785) - link