Przeczytasz w 5 min.
WIBOR (ang. Warsaw Interbank Offered Rate) to referencyjna wysokość oprocentowania pożyczek na polskim rynku międzybankowym. Wskaźnik ten jest obliczany jako średnia arytmetyczna wielkości oprocentowania podawanego przez 16 największych banków na rynku, które są uczestnikami panelu WIBOR. Banki biorące udział w tzw. fixingu WIBOR podają stawki oprocentowania na jakich są gotowe złożyć u siebie depozyt (jak zakładamy lokatę w banku, to de facto pożyczamy bankowi pieniądze za określoną przez niego cenę/oprocentowanie) o godz. 11 każdego dnia roboczego. Wskaźnik WIBOR jest wyznaczany dla kilku terminów:
- WIBOR ON – depozyt na jeden dzień
- WIBOR TN – depozyt na jeden dzień począwszy od następnego dnia
- WIBOR SW – depozyt na jeden tydzień
- WIBOR 2W – depozyt na dwa tygodnie
- WIBOR 1M – depozyt na 1 miesiąc
- WIBOR 3M – depozyt na 3 miesiące
- WIBOR 6M – depozyt na 6 miesięcy
- WIBOR 9M – depozyt na 9 miesięcy
- WIBOR 1Y – depozyt na rok
Przykładowo stawka WIBOR 6M należy odczytywać jako koszt półrocznej pożyczki na rynku międzybankowym, czyli koszt po jakim banki są gotowe pożyczyć sobie pieniądze. Obecnie wskaźnik ten wynosi 0,27 proc. (notowanie z dnia 3 września 2020 r.).
WIBOR i marża = oprocentowanie kredytu
Stawka WIBOR jest podstawą wyznaczania oprocentowania większości kredytów udzielanych przez polskie banki gospodarstwom domowym i przedsiębiorstwom. Jest jedną z dwóch składowych – oprocentowanie opiera się o WIBOR i marżę banku. Najczęściej do wyliczeń przyjmuje się WIBOR 3M, ale można spotkać się także z kredytami uwzględniającymi WIBOR 6M. Oprocentowanie kredytu składa się więc w takiej sytuacji z WIBORU 3M (np. 0,23 proc.) plus marży np. 2 proc. Razem daje to 2,23 proc. Informacja o tym, jaki wskaźnik WIBOR przyjmowany jest do obliczania oprocentowania znajduje się w umowie kredytowej.
Z punktu widzenia posiadacza kredytu korzystna jest zatem sytuacja, gdy WIBOR jest niski. Dzieje się tak wówczas, gdy Rada Polityki Pieniężnej (RPP) obniża stopy procentowe Narodowego Banku Polskiego. W praktyce kredyt oparty o WIBOR (większość kredytów hipotecznych o długim okresie) nie ma zatem stałego oprocentowania. Zmienia się ono wraz z sytuacją na rynku. Jeśli RPP obniża stopy procentowe, WIBOR spada, a to w konsekwencji prowadzi do obniżenia raty kredytu. I odwrotnie – kiedy stopy procentowe rosną, rośnie rata WIBOR i rata kredytu. Posiadacz kredyty nie ma więc większego wpływu na stawkę WIBOR, ale może negocjować z bankiem marżę kredytu. Niestety, w czasie niskich stóp procentowych nie jest to takie proste, bo banki rekompensują sobie niski WIBOR wyższymi marżami kredytów hipotecznych.
Średnie oprocentowanie kredytów w II kw. 2020 r.
Z najnowszego raportu AMRON-SARFiN wynika, że średnia marża ofertowa kredytu hipotecznego wynosiła w II kwartale 2020 r. 2,25 proc., czyli więcej o 0,22 p.p. w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego. Do obliczeń wzięto pod uwagę modelowy kredyt w wysokości 300 tys. zł, przy poziomie LtV 75 proc., udzielony na 25 lat. Mimo że marża wzrosła, to jednak oprocentowanie kredytów spadło. To efekt ostatnich obniżek stóp procentowych. Według stanu na koniec czerwca 2020 r. WIBOR 3M spadł do poziomu 0,26 proc., co zniwelowało wzrost marż kredytowych, a średnie oprocentowanie modelowego kredytu hipotecznego na koniec II kwartału 2020 r. wyniosło 2,53 proc., czyli o 0,82 p.p. mniej w porównaniu z marcem 2020 r. i o 1,24 p.p. mniej niż w czerwcu 2019 r.
Jak w praktyce zmiana WIBOR przekłada się na wysokość raty? Załóżmy, że spłacamy modelowy kredyt z raportu AMRON-SARFiN – zaciągnięty na kwotę 300 tys. zł, na 25 lat, z marżą 2,25 proc. Najczęściej przy oprocentowaniu kredytów uwzględnia się WIBOR 3M, który obecnie wynosi 0,23 proc. Oprocentowanie takiego kredytu wynosi więc dziś 2,48 proc., a rata 1 342 zł. Jednak w grudniu 2019 r. WIBOR 3M wynosił aż 1,71 proc., więc oprocentowanie kredytu wynosiło 3,96 proc., a rata 1576 zł. To 234 zł różnicy na jednej racie wynikającej z obniżek stóp procentowych NBP.
Wysokość raty a WIBOR
Z punktu widzenia kredytobiorców, którzy mają już kredyty, spadek stóp procentowych jest korzystny, bo przekłada się to na spadek raty kredytu. Jednak zaciąganie kredytów w okresie niskich stóp procentowych nie zawsze jest korzystne. Banki podnoszą bowiem wówczas marże hipotek. Kiedy stopy procentowe wzrosną, a wcześniej lub później to nastąpi, posiadacz kredytu będzie płacił wyższe raty wynikające nie tylko z podwyżki WIBOR-u, ale także z wyższej marży kredytu udzielonego w dobie niskich stóp procentowych. Dlatego potencjalny kredytobiorca powinien na bieżąco śledzić wiadomości z gospodarki i opinie członków Rady Polityki Pieniężnej.
