Osoby, które rokują odzyskaniem zdolności do pracy, ale nie mogą jej jeszcze podjąć ze względu na stan zdrowia, mogą liczyć na świadczenie rehabilitacyjne. Świadczenie rehabilitacyjny przysługuje przez rok, a decyzję o jego przyznaniu wydaje ZUS. Z naszego poradnika dowiesz się jakie są zasady przyznawania świadczeń rehabilitacyjnych i kto może liczyć na nie.
Może się okazać, że do osiągnięcia pełnej zdolności do pracy niezbędna jest rehabilitacja. W takiej sytuacji ubezpieczonemu może przysługiwać dalsze zwolnienie z pracy wraz ze świadczeniem rehabilitacyjnym przyznawanym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Na taki zasiłek mogą liczyć osoby, które nadal są niezdolne do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskaniem zdolności do pracy. Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje przez okres niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy. Osoba, które pobiera świadczenie rehabilitacyjne nie może wykonywać pracy zarobkowej.
Kwestie związane z zasiłkiem rehabilitacyjnym reguluje ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, w rozdziale 3.
O tym czy ubezpieczonemu przysługuje zasiłek rehabilitacyjny, decyduje lekarz orzecznik z ZUS. Od decyzji lekarza orzecznika przysługuje sprzeciw do komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Wadliwość orzeczenia może stwierdzić także Prezes ZUS.
Na zasiłek rehabilitacyjny mogą liczyć osoby, które:
- Posiadają umowę o pracę
- Są zleceniobiorcami (np. mają umowę agencyjną, zlecenie lub inną umowę o świadczenie usług, oraz posiadają umowę uaktywniającą (np. niania)
- Współpracują ze zleceniobiorcą,
- Wykonują pracę nakładczą na podstawie umowy nakładczej
- Prowadzą działalność pozarolniczą albo współpracują z taką osobą
- Są członkami rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych,
- Odbywają karę pozbawienia wolności albo są osobami tymczasowo aresztowanymi i mają skierowanie do pracy,
- Są osobami duchownymi
- Pobierają zasiłek chorobowy po ustaniu ubezpieczenia i nadal chorują.
Świadczenie rehabilitacyjne nie przysługuje osobom uprawnionym do pobierania:
- emerytury
- renty z tytułu niezdolności do pracy,
- zasiłku dla bezrobotnych,
- zasiłku przedemerytalnego,
- świadczenia przedemerytalnego,
- rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego,
- nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego oraz do urlopu dla poratowania zdrowia.
Świadczenie rehabilitacyjne wynosi:
- 90% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego za okres pierwszych trzech miesięcy,
- 75% tej podstawy za pozostały okres,
- 100% tej podstawy, jeżeli niezdolność do pracy przypada w okresie ciąży.
Zasiłek rehabilitacyjny nie przysługuje za okresy niezdolności do pracy, w których ubezpieczony zachowuje prawo do wynagrodzenia. Okresy te wlicza się do okresu zasiłkowego.
Kiedy złożyć wniosek o zasiłek rehabilitacyjny?
ZUS zaleca, by wniosek o świadczenie rehabilitacyjne złożyć co najmniej 6 tygodni przed końcem okresu, przez który ubezpieczony pobiera zasiłek chorobowy. Dzięki temu nie trzeba będzie czekać na świadczenie – ubezpieczony otrzyma je od razu, gdy skończy się zasiłek chorobowy. Najpóźniej wniosek można złożyć 18 miesięcy po okresie, w którym pobierano zasiłek chorobowy.
Aby uzyskać świadczenie rehabilitacyjne należy złożyć w ZUS wniosek o świadczenie (druk ZNp-7). Oprócz pracownika druk musi wypełnić również płatnik składek, czyli np. pracodawca. Do wniosku należy dołączyć zaświadczenie o stanie zdrowia (OL-9). Druk ten wypełnia lekarz, który prowadzi leczenie. Dodatkowo należy złożyć wywiad zawodowy z miejsca pracy (OL-10). Druk wystawia płatnik składek. Tego dokumentu nie potrzebują osoby, które prowadzą pozarolniczą działalność albo składają wniosek o świadczenie, gdy nie mają już ubezpieczenia chorobowego. Osoby, które składają wniosek, a nie mają już ubezpieczenie chorobowego powinny ponadto załączyć oświadczenie (Z-10).
Dokumenty można złożyć w ZUS osobiście, za pośrednictwem pełnomocnika, wysłać pocztą tradycyjną lub przez internet – za pomocą Platformy Usług Elektronicznych ZUS.
Kiedy otrzymamy pieniądze?
Jeżeli świadczenie rehabilitacyjne będzie wypłacane przez ZUS, pieniądze wpłyną na konto w ciągu 60 dni od dnia złożenia wniosku. Jeśli świadczenie będzie wypłacał pracodawca, ubezpieczony otrzyma pieniądze w dniu wypłaty wynagrodzenia. Pracodawca musi dokonać wypłaty nie później niż 30 dni kalendarzowych od otrzymania przez niego decyzji ZUS. Wypłata świadczenia jest regularna – środki wypłacane są co miesiąc.