Cechy osobowości wpływające na wydawanie pieniędzy

Ekonomia behawioralna a decyzje finansowe

Ekonomia behawioralna już od kilkudziesięciu lat udowadnia, że finanse nie są dziedziną, w której decyduje logika i racjonalne myślenie. Na Twoje decyzje finansowe wpływają emocje, cechy osobowości, nawyki oraz przyzwyczajenia, które swoje źródło mają jeszcze w dzieciństwie. Żeby zacząć pracować nad finansami, trzeba uświadomić sobie gdzie mogą leżeć przyczyny potencjalnych problemów.

Twoja osobowość a finanse

Większość cech, na które nie zwracamy uwagi w życiu codziennym, ma też swoje odbicie w decyzjach finansowych. Popatrz na kilka przykładów, na pewno masz wśród swoich znajomych osoby, u których zauważasz podobne zależności.

• osoby impulsywne, które wyznają zasadę „carpe diem”, bez wątpienia mają większą skłonność do impulsywnych zakupów i planowanie wydatków jest dla nich dużym wyzwaniem
• ktoś, kto całe życie wszystko planuje będzie z łatwością panował również nad budżetem domowym. Może jednak dłużej podejmować decyzję, ponieważ potrzebuje czasu na przeanalizowanie wszystkich argumentów za i przeciw
• osoby bardzo rodzinne potrafią całkowicie stracić zdrowy rozsądek w kwestiach finansowych. Tak bardzo starają się zapewnić dostatek bliskim, że podejmują pochopne decyzje finansowe i przekładają natychmiastową gratyfikację nad jakiekolwiek planowanie wydatków, czy też oszczędzanie

Żeby lepiej zrozumieć zależności pomiędzy cechami charakteru, a podejmowaniem decyzji finansowych, zajrzyj do materiału o osobowościach finansowych - być może w którymś z modeli odnajdziesz swoje cechy.

Sposób wydawania pieniędzy

Bardzo duże znaczenie w sposobie wydawania pieniędzy ma Twoje wychowanie i to, czego nauczyłeś się w dzieciństwie. Z reguły naszymi pierwszymi nauczycielami są rodzice, więc sposób zarządzania finansami w domu rodzinnym będzie dla nas podświadomie wzorem do naśladowania. Jeśli Twoi rodzice nigdy nie planowali wydatków, nie oszczędzali, nie prowadzili budżetu i często borykali się z problemami finansowymi, to ten fakt może skutkować wieloma negatywnymi wzorcami.

Bardzo duży wpływ na nasze późniejsze nawyki i przyzwyczajenia ma także szkoła. Kardynalnym błędem polskiego systemu szkolnictwa jest brak edukacji finansowej. Trudno tu mówić o złych przyzwyczajeniach wyniesionych z lekcji, ponieważ w szkole nikt nie uczy zarządzania finansami czy oszczędzania. Obojętność w tym temacie niestety również negatywnie wpływa na nawyki.

Poglądy, które nabywamy latami również mają znaczący wpływ na podejmowane przez nas decyzje finansowe. Jeśli „wyniosłeś z domu” przekonanie, że „pieniądze szczęścia nie dają”, a „pierwszy milion trzeba ukraść” to będzie to miało naturalny wpływ na Twoją ścieżkę zawodową i może Cię ograniczać. Skoro bowiem zawsze uczono Cię, że pieniądze nie są istotne, to trudno się dziwić, że temat prowadzenia domowego budżetu czy działania finansów może być dla Ciebie zupełnie obojętny.

Dobre nawyki finansowe

Pozbywanie się starych nawyków nie jest proste. Wiele osób przegrywa walkę z nałogami lub złymi przyzwyczajeniami, ponieważ chcą całkowicie je wyeliminować w bardzo krótkim czasie. Najskuteczniejszą metodą na zerwanie ze starym nawykiem jest zastąpienie go nowym. . Jeśli ma się świadomość całego procesu, można od razu wprowadzić pozytywny nawyk, np. sięgnąć po jabłko zamiast batonika, gumę do żucia zamiast papierosa, a w przypadku finansów – wrzucić 2 zł do skarbonki.

Jeśli masz problem z monitorowaniem wydatków, oszczędzaniem lub łatwo ulegasz promocjom i nadwyrężasz swój budżet, to warto się zastanowić nad finansowym rachunkiem sumienia. Sprawdź, jak podchodzisz do tematu pieniędzy i czego Ci brakuje, a następnie staraj się wyeliminować złe nawyki, zastępując je dobrymi.

Dobre nawyki, które warto wprowadzić do swojego zarządzania finansami to m.in.:

• prowadzenie budżetu domowego – to da Ci pełną kontrolę nad finansami
• regularne oszczędzanie na emeryturę – im szybciej zaczniesz, tym większą pracę wykona procent składany
• dystans do promocji – nie ulegaj emocjom przy zakupach, każda promocja wymaga chwili na zastanowienie i rozszyfrowania czy faktycznie się opłaca
• najpierw płać sobie – oszczędzanie jest najbardziej efektywne, jeśli zaczynamy odkładać zaraz po wypłacie, a nie na przysłowiowy koniec miesiąca
• oszczędzanie na konkretny cel – jest dużo efektywniejsze od oszczędzania bez celu. Jeśli wiesz na co przeznaczysz zaoszczędzone pieniądze, będzie Ci dużo łatwiej opracować konkretny plan ich odkładania