Intrastat - czym jest i kogo dotyczy ten system?

Pokaż więcej

Co to jest intrastat?

Intrastat stanowi system gromadzenia danych stosowany do wymiany informacji statystycznych dotyczących przewozu towarów w ramach Unii Europejskiej, względem których nie ma wymogu dokonania zgłoszenia celnego. W ramach wspólnoty Intrastat działa od 1993 roku. W Polsce został wprowadzony z początkiem maja 2004 roku. Intrastat funkcjonuje jako usługa bezpłatna.

Kogo obowiązuje system intrastat?

Z systemu Intrastat skorzystasz, jeśli jesteś podatnikiem VAT oraz dokonujesz wwozu albo wywozu towarów na terenie Unii Europejskiej. Taki obowiązek ciąży na każdym przedsiębiorcy, który w danym roku kalendarzowym przekroczył tzw. próg podstawowy. Jest on ustalany przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

Jeśli w roku poprzednim dokonałeś wwozu albo wywozu towarów o wartości wyższej niż statystyczny próg podstawowy na bieżący rok, ALBO w roku bieżącym dokonałeś wwozu albo wywozu towarów o wartości wyższej niż statystyczny próg podstawowy ustalony na bieżący rok – musisz złożyć zgłoszenie Intrastat. Wykorzystasz do tego odpowiednie kody.

Kody Intrastat

Kody towarów Intrastat stanowią część systemu wymiany informacji o wewnątrzwspólnotowym transporcie towarów. Kody służą do identyfikacji i kategoryzacji towarów handlowanych między państwami członkowskimi Unii Europejskiej (UE). Z kilkoma wyjątkami, kryteria tych kodów są takie same we wszystkich państwach członkowskich.

Każdy artykuł oraz produkt posiada swój unikalny kod Intrastat. Kody składają się z szeregu cyfr, które reprezentują różne poziomy klasyfikacji, zaczynając od najszerszych kategorii i stając się coraz bardziej szczegółowymi, gdy cyfry postępują.

Szczegółowe informacje na temat kodów, którymi wypełniane są deklaracje Intrastat można znaleźć w instrukcji dostępnej na Platformie Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC). Instrukcja wypełniania i przesyłania deklaracji Intrastat wskazuje podział na kody rodzajów transakcji oraz kody rodzajów transportu. Każdy z rodzajów będzie niezbędny przy tworzeniu zgłoszenia do urzędu skarbowego.

Kody rodzajów transakcji

Poszczególne transakcje podzielone są na rodzaje, opis oraz przydzielony do niego kod rodzaju transakcji. Przykładowo, zwroty towarów i wymiana towarów nieodpłatnie po zarejestrowaniu pierwszej transakcji (czyli numer 2 na liście) ma przyporządkowane kody rodzaju 21, 22 oraz 23. Każdy z nich oznacza inną czynność w ramach rodzaju transakcji.

• 21.1 to kod właściwy dla zwrotu towarów
• 22.2 to kod właściwy dla wymiany zwróconych towarów
• 23.3 to wymiana (np. w ramach gwarancji)towarów, które nie zostały zwrócone

Omawiana instrukcja zawiera 11 rodzajów transakcji, zaś kody rodzaju transakcji to wybrane liczby od 11 do 99.

Kody rodzajów transportu

Obok wskazanych powyżej kodów rodzajów transakcji deklaracja Intrastat musi zawierać też kody rodzajów transportu. Jest ich 9, a oznaczają odpowiednio:

• 1 Transport morski
• 2 Transport kolejowy
• 3 Transport drogowy
• 4 Transport lotniczy
• 5 Przesyłki pocztowe
• 7 Stałe instalacje przesyłowe (np. gazociągi, wodociągi, ropociągi, koleje linowe)
• 8 Żeglugę śródlądowa
• 9 Własny napęd (towarem jest np. statek czy samolot poruszający się o własnym napędzie)

Podsumowując, trzeba wskazać, że kody Intrastat stanowią istotny składnik systemu identyfikacji handlowych transakcji wewnątrzwspólnotowych. Kody są niezbędne do raportowania danych dotyczących importu i eksportu towarów między Polską a innymi krajami UE.

Progi statystyczne Intrastat w 2024 roku

Deklaracje Intrastat opierają się o dwa progi kwotowe dotyczące wwozu albo wywozu towarów: próg podstawowy oraz próg szczegółowy. Ten drugi jest wyznaczany na znacznie wyższym poziomie niż próg podstawowy. Jego przekroczenie związane jest z koniecznością dokonywania bardziej szczegółowych zgłoszeń – w takim przypadku musisz wypełnić wszystkie pola deklaracji dotyczące danego towaru.

Gdzie i jak złożyć deklarację Intrastat?

Popularną formą na złożenie deklaracji Intrastat jest skorzystanie z formularzy elektronicznych. Poszczególne kroki zostały opisane na stronach PUESC. Trzeba jednak pamiętać, że deklaracja Intrastat złożona online musi być potwierdzona kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą certyfikatu celnego, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym. Alternatywnie możesz skorzystać z programu istat lub innej dedykowanej aplikacji, wysłać plik jako załącznik pocztą elektroniczną na adres [email protected] lub przesłać komunikat przy wykorzystaniu funkcjonalności systemów zewnętrznych zintegrowanych z PUESC takich jak kanał webservice czy usługa sieciowa.

Do kiedy należy złożyć zgłoszenie Intrastat i jak można to robić?

Deklaracje Intrastat muszą być składane do 10. dnia miesiąca następującego po okresie, którego dotyczy dokonywane zgłoszenie. To właśnie miesiąc jest okresem rozliczeniowym dla zgłoszenia Intrastat - osobno dla wwozu oraz dla wywozu towarów. Deklarację Intrastat możesz składać również za okres krótszy niż miesiąc w formie tzw. zgłoszenia częściowego. Istotne, że te częściowe zgłoszenia muszą łącznie obejmować cały miesięczny okres sprawozdawczy. Zaś ostatnie zgłoszenie częściowe za dany okres sprawozdawczy (miesiąc) musisz przekazać nie później niż do 10. dnia miesiąca następującego po okresie, którego dotyczy zgłoszenie Intrastat.

Co grozi za nieskładanie Intrastat?

Odpowiedź na to pytanie przynosi ustawa Prawo celne. Zgodnie z art. 101, na osobę zobowiązaną, która

nie dokonała złożenia deklaracji Intrastat za dany okres sprawozdawczy albo jej korekty organ celny może nałożyć karę pieniężną w wysokości 3000 zł. Wcześniej jednak dokona trzykrotnego upomnienia. Termin płatności kary pieniężnej wynosi 14 dni od dnia doręczenia decyzji.

Deklaracje Intrastat – podstawa prawna

• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2152 z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie europejskiej statystyki gospodarczej uchylające 10 aktów prawnych w dziedzinie statystyki gospodarczej
• Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2020/1197 z dnia 30 lipca 2020 r. ustanawiające specyfikacje techniczne i ustalenia na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2152 w sprawie europejskiej statystyki gospodarczej uchylającego 10 aktów prawnych w dziedzinie statystyki gospodarczej
• Rozporządzenie Rady (EWG) nr 2658/87 z dnia 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej
• Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2022/1998 z dnia 20 września 2022 r. zmieniające załącznik do rozporządzenia Rady (EWG) nr 2658/87 w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej
• Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2020/1470 z dnia 12 października 2020 r. w sprawie nazewnictwa krajów i terytoriów dla celów statystyki europejskiej dotyczącej międzynarodowego handlu towarami oraz w sprawie podziału geograficznego w odniesieniu do innych statystyk gospodarczych
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiające unijny kodeks celny
  Ustawa z dnia 19 marca 2004 r. Prawo celne - Rozdział 8 „Ewidencja i statystyka dotycząca obrotu towarowego z państwami członkowskimi Unii”
• Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 25 listopada 2021 r. w sprawie zgłoszeń INTRASTAT
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 października 2022 r. w sprawie programu badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2023
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2023 roku w sprawie programu badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2024
  Ustalone i ogłoszone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na dany rok sprawozdawczy progi statystyczne
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa
• Ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej
• Ustawa z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej
• Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców
• Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług
• Ustawa z dnia 5 września 2016 r. o usługach zaufania oraz identyfikacji elektronicznej
• Ustawa z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne
• Ustawa z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych

W tym artykule wyjaśniamy jak funkcjonują deklaracje Intrastat