Na czym polega wyłudzenie kredytu/pożyczki lub kradzież tożsamości?
Wyłudzenie kredytu lub pożyczki polega na udzieleniu nieprawdziwych informacji instytucji, w której sprawca stara się o kredyt/pożyczkę. W tym celu najczęściej podrabiany jest podpis bądź dokument (np. zaświadczenie o zarobkach) lub wykorzystywane są dane personalne innej osoby.
Kradzież tożsamości to podszywanie się pod inną osobę i wykorzystywanie jej danych osobowych w celach przestępczych.
Jeśli podejrzewasz, że ktoś wykradł Twoje dane osobowe postępuj wg poniższych wskazówek:
1. Zgłoś:
a) kradzież danych osobowych na policji a następnie poproś funkcjonariusza o wydanie zaświadczenia o zgłoszeniu. Pamiętaj, że każda jednostka policji jest zobowiązana przyjąć Twoje zgłoszenie,
b) utratę dokumentu w najbliższym urzędzie miasta/gminy lub konsulacie. Tam dostaniesz zaświadczenie o utracie dowodu, które jest ważne do czasu wydania nowego dokumentu,
c) kradzież w swoim banku. Pokaż zaświadczenie z policji i poproś o potwierdzenie, że poinformowałeś o utracie dowodu.
2. Zastrzeż swój dowód osobisty:
a) w systemie Dokumenty Zastrzeżone należącym Związku Banków Polskich. W tym celu udaj się do jakiegokolwiek oddziału banku i wypełnij formularz zgłoszenia. Informacja o zastrzeżeniu danych zostanie przekazana do Centralnej Bazy Danych Dokumentów Zastrzeżonych. Pełną listę banków uczestnicząca w systemie znajdziesz tu.
b) poprzez usługę Bezpieczny PESEL, która pozwala na:
- zastrzeżenie numeru PESEL i powiadomienie potencjalnych kredytodawców, że w okresie obowiązywania zastrzeżenia nie będziesz składać wniosków o zawarcie umów kredytowych,
- zgłoszenie utraty numeru PESEL i poinformowanie potencjalnego kredytodawcy o utracie dokumentu tożsamości i ryzyku wykorzystania Twoich danych w procesie wnioskowania o kredyt/ pożyczkę.
c) poprzez usługę zastrzeżenia dokumentów w Biurze Informacji Kredytowej (BIK). Dzięki tej usłudze w ciągu kilku minut informacja o utracie Twojego dokumentu tożsamości dotrze do wszystkich banków w Polsce, Poczty Polskiej oraz operatorów telefonii komórkowej.
3. Kontroluj czy ktoś nie podszywa się pod Ciebie w internecie
Na bieżąco sprawdzaj czy Twoje dane nie uległy wykradzeniu i czy nikt nie składa wniosków kredytowych na Twoje dane. Możesz to zrobić poprzez:
- założenie konta w BIK, w ramach którego zostanie uruchomiony Alert BIK.
Alert BIK wyśle Ci smsa lub e-maila za każdym razem, gdy do banku/firmy pożyczkowej wpłynie wniosek kredytowy złożony na Twoje dane osobowe, - usługę Sprawdź, kto pobierał Twoje dane w Krajowym Rejestrze Długów. Dzięki niej dowiesz się, kto pytał o Ciebie w KRD i podał Twój PESEL oraz jakie informacje uzyskał i czy nie próbował wyłudzić kredytu na Twoje dane.
4. Reguj gdy dowiesz się o bezprawnym wykorzystaniu Twoich danych
Jeśli dowiesz się, że ktoś złożył wniosek o kredyt/pożyczkę w konkretnym banku/instytucji finansowej na Twoje dane, powiadom natychmiast o tym bank/instytucję pożyczkową. Jeśli Twoje zgłoszenie nie zostało potraktowane odpowiednio poważnie złóż reklamację w firmie w której wykorzystano Twoje dane, a w razie braku porozumienia poproś o pomoc Rzecznika Finansowego lub UOKIK.
Dzięki usługom Alert BIK czy Sprawdź, kto pobierał Twoje dane możesz szybko zareagować gdy jakiś bank/instytucja finansowa zapyta o Twoje dane BIK lub któryś z BIG-ów i zapobiec wyłudzeniu.
Informując bank/ instytucję finansową o kradzieży Twojej tożsamości, ułatwiasz instytucji przekazanie informacji o popełnionym przestępstwie do BIK, który oznaczy Twój profil w odpowiedni sposób, aby dane nie mogły być dalej wykorzystywane przez osoby nieuprawnione.
Każda z wykonanych przez Ciebie czynności będzie chroniła Cię przed przyszłymi możliwymi roszczeniami ze strony instytucji, w których Twoje dane zostały wykorzystane.
Większość instytucji finansowych, w przypadku złożenia zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa do organów ścigania (policji/ prokuratury) wstrzymuje czynności windykacyjne, współpracuje z organami ścigania w celu wykrycia sprawcy oraz koryguje wpisy w BIK.
Pamiętaj jednak, że współpraca z instytucjami finansowymi nie rozwiązuje całego problemu. Osoba posiadająca Twoje dane może użyć ich również przy zakupie towarów na raty czy telefonu, podszyć się pod Ciebie na portalach społecznościowych czy założyć fikcyjne rachunki bankowe.