Kody CN - wyjaśnienie terminu z przykładami

Pokaż więcej

CN - nazwa i definicja

CN to skrót od nazwy „nomenklatura scalona” (z ang. Combined Nomenclature, CN). To usystematyzowana klasyfikacja towarów, która służy ustaleniu właściwej stawki VAT, czyli podatku od towarów i usług.

Stosuje się ją wyłącznie na terenie Unii Europejskiej, a stworzono ją w latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku, gdy wprowadzono na tym obszarze wspólną taryfę celną. Nadzór nad nomenklaturą scaloną (CN) sprawuje Komisja Europejska, która każdego roku publikuje jej nową wersję. 

Klasyfikacja CN

Nomenklatura scalona to ośmiocyfrowe rozwinięcie zharmonizowanego systemu określania i kodowania towarów (HS), który opracowała Światowa Organizacja Celna. Przy sześciu cyfrach jest zbieżna z nomenklaturą HS.

Nomenklatura scalona dzieli się na sekcje, działy, pozycje i podpozycje. Oprócz wykazu towarów zawiera również przepisy wstępne, uwagi do sekcji i działów oraz przypisy, które odnoszą się do podpozycji CN.

Nomenklatura scalona dostępna jest w przeglądarce taryfowej zamieszczonej na stronach internetowych Ministerstwa Finansów. 

Kody CN - od kiedy funkcjonują?

Kody CN obowiązują w Polsce od 1 lipca 2020 r., chociaż odnoszące się do nich przepisy wprowadzono znacznie wcześniej. Zgodnie z m.in. rozporządzeniem Rady Ministrów z 24 grudnia 2010 r. w sprawie Nomenklatury Scalonej określa ją rozporządzenie Komisji (UE) nr 861/2010 z 5 października 2010 r. zmieniające załącznik I do rozporządzenia Rady (EWG) nr 2658/87 w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej (Dz. Urz. UE L 284 z 29.10.2010, str. 1).

Rozporządzenie Rady (EWG) nr 2658/87 z 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej było pierwszym unijnym aktem, który wprowadzał takie rozwiązanie dla całego obszaru UE. 

PKWIU a CN 

Wiele osób zastanawia się jaka jest zależność między PKWIU a CN? To właśnie kody CN nomenklatury scalonej zastąpiły od 1 lipca 2020 r. stosowanie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2008) dla towarów oraz Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2015) w zakresie usług.

CN kody

Przejście na CN kody, czyli nowe wykazy stawek VAT, uprościło posługiwanie się wcześniejszymi listami PKWiU. Te były rozbudowane i skomplikowane, zawierały dużo pozycji w załącznikach. 

Ustawa o VAT wskazuje podstawową stawkę VAT dla towarów i usług (obecnie 23 proc.) i wyłączenia od niej, czyli obniżone stawki (obecnie 8 i 15 proc.). Z kolei załączniki do ustawy o VAT podają wykaz towarów i usług, których stawki są obniżone, np. załącznik nr 3, 7, 10, 12 (w których używa się tylko określenia CN) lub załącznik nr 6, 15 (w których posłużono się zarówno kodami CN, jak i określeniem PKWiU).

Ponieważ CN klasyfikuje towary dokładniej niż PKWiU, to jednej grupie PKWiU może odpowiadać wiele różnych kodów CN. Przypisanie konkretnemu produktowi właściwego kodu CN może być trudne, szczególnie wtedy, gdy chodzi o towary mające złożony skład. Dlatego podatnik musi dokładnie znać specyfikację klasyfikowanego produktu i znać reguły, jak postępować podczas przypisywania kodu CN.

Klasyfikacja produktów w oparciu o kody CN - poradnik krok po kroku

Nomenklatura scalona może być modyfikowana co roku. Nie zmieniają się jednak istotnie zasady korzystania z niej. Aby je lepiej zobrazować, pokazujemy w pięciu krokach, jak to zrobić.

Krok 1.

Ustal przedmiot sprzedaży

Aby określić obowiązującą stawkę VAT na towar/usługę, podatnik ustala, co jest przedmiotem sprzedaży. Jeżeli jest nim towar, podlega klasyfikacji według nomenklatury scalonej CN 2021 (ewentualnie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych - PKOB). Dla usług należy zastosować PKWiU 2015. 

Krok 2.

Określ powiązania między klasyfikacjami

Jeżeli znany jest symbol towaru/usługi według PKWiU 2008, pomocny będzie klucz powiązań między klasyfikacjami, który opracował Główny Urząd Statystyczny (GUS). Można go znaleźć pod tym adresem. 

Krok 3.

Znajdź odpowiedni symbol i konkretny towar lub usługę

Podatnik powinien też skorzystać z tego klucza powiązań, gdy ma wątpliwości, jak zaklasyfikować konkretny towar czy usługę. W takiej sytuacji użyje dla:

• usług - klucza powiązań między PKWiU 2008 a PKWiU 2015,
• towarów - klucza powiązań między PKWiU 2008 a PKWiU 2015, a następnie między PKWiU 2015 a CN 2021.

W ten sposób odnajdzie symbol towaru/usługi w odpowiedniej klasyfikacji (CN 2021 lub PKWiU 2015). W dostępnych wyszukiwarkach internetowych można wpisać symbol lub słowo kluczowe i odszukać konkretny towar/usługę.

Krok 4.

Zastosuj obniżoną stawkę, jeśli to możliwe

Ponieważ dla niektórych towarów i usług ustawodawca przewidział zwolnienie z VAT lub stawkę obniżoną do 0 proc., zainteresowany ustala, czy spełnia warunki, aby skorzystać z tych preferencji. Jeżeli tak, to je stosuje.

Krok 5.

Sprawdź, czy dla towaru/usługi nie ma WIS

Gdy ma trudności z określeniem właściwej stawki VAT na towar/usługę, sprawdza, czy nie były już one przedmiotem decyzji w wiążącej informacji stawkowej (WIS). Wydaje ją dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS). Są one dostępne na stronie internetowej pod tym adresem.

Jeżeli towar/usługa jest tożsama ze wskazaną w WIS, można zastosować stawkę VAT z tej decyzji. Jeżeli nie – zainteresowany samodzielnie występuje z wnioskiem o WIS do dyrektora KIS. Gdy otrzyma w tej sprawie decyzję, będzie znał odpowiedni symbol sprzedawanego towaru/usługi oraz właściwą dla niego stawkę VAT. 

Czym jest i jak działa wyszukiwarka kodów CN? 

Wyszukiwarka kodów CN to łatwy sposób, aby ustalić, jaką stawkę VAT ma konkretny towar czy usługa. Kilka takich wyszukiwarek działa w internecie, m.in. tutaj. Można w nich wyszukać towar zarówno po nazwie, jak i konkretnym numerze.

Opisową wersję nomenklatury scalonej 2021 prezentuje na swoich stronach internetowych stronie GUS pod tym adresem.

Przykładowo w nomenklaturze scalonej kod CN 3707 10 00 to emulsje do uczulania powierzchni. Odpowiada on takim kodom PKWiU: 20.59.12.0 - emulsje do uczulania powierzchni do stosowania w fotografice; preparaty chemiczne do stosowania w fotografice, gdzie indziej niesklasyfikowane.

Wyszukiwarka kodów CN w SIT

Z kolei w Serwisie Informacyjnym Taryfy Celnej zainteresowany można znaleźć system zintegrowanej taryfy celnej (ISZTAR4) pod tym adresem.

Są tu wszystkie informacje, które dotyczą obrotu towarowego z zagranicą. Przeglądarka prezentuje zarówno dane unijne pochodzące z systemu TARIC, jak i polskie dane (podatki VAT i akcyza) oraz niektóre krajowe środki pozataryfowe, które nie są zintegrowane w bazie TARIC. Przeglądarka udostępnia też kalkulator taryfowy za pomocą web-serwisu. Dokona on obliczeń dla wszystkich możliwych do zastosowania środków, z informacją o warunkach ich użycia. 

Kody CN 2020 wyszukiwarka

Wyszukiwarka internetowa znajdzie także kody CN z 2020 r., które nie będą się znacząco różnić od wykazu kodów CN z 2021 r. W związku z pandemią przybyły na tej liście np. materiały, towary czy usługi, np. maseczki ochronne na twarz z odpowiednim filtrowaniem.

W 2020 r. Komisja Europejska utworzyła dodatkowe podpozycje TARIC, które zapewniły większą szczegółowość dla różnych masek ochronnych na twarz, zgodnie z ich zdolnością filtrowania. Dzięki temu łatwiej i szybciej odróżnić te wyroby od innych z tej samej podgrupy, łagodząc w ten sposób skutki ewentualnych opóźnień w dostawach tego produktu podczas pandemii.  

Kody CN 2019 wyszukiwarka

Jeśli w internecie wyszuka się hasło kody CN 2019 wyszukiwarka, to pojawią się pierwsze informacje o tej nowej klasyfikacji towarów i usług na potrzeby VAT, choć jeszcze wtedy nie działały w Polsce te zasady.

Dopiero 1 listopada 2019 r. weszła w życie ustawa, która wprowadziła m.in. nową matrycę stawek VAT oraz wiążącą informację stawkową (WIS). Chodzi tu o ustawę z 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw - Dz.U. z 2019 r., poz. 1751 ze zm.). 

Początkowo te przepisy miały zacząć obowiązywać 1 kwietnia 2020 r., ale wskutek pandemii koronawirusa przesunięto je na 1 lipca 2020 r.

Wprowadzenie nowej matrycy stawek VAT oznaczało właśnie przejście z PKWiU 2008 na nomenklaturę scaloną (CN) albo PKOB w zakresie towarów oraz Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług (PKWiU 2015) przy usługach. 

Czy kod CN na fakturze jest konieczny? 

Posługiwanie się nomenklaturą scaloną w Polsce jest obowiązkowe od ponad roku (od 1 lipca 2020 r.). Nie ma jednak wymogu, aby przedsiębiorca umieszczał kody CN na fakturze VAT. Dlaczego? Artykuł 106e ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 685) określa, jakie elementy składowe musi zawierać faktura. Nie jest wśród nich wymieniony kod CN.

Natomiast taki symbol sprzedawca może podać dobrowolnie. Organy podatkowe zezwalają na to, aby na wystawianych fakturach umieścić dodatkowe informacje/dane. Przykładowo będzie to kod CN na fakturze 2020 (interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 30 czerwca 2020 r., 0114-KDIP1-3.4012.241.2020.2.KK). 

Kody CN na fakturach 2020

Choć nie trzeba wskazywać kodów CN na fakturach, to ich użycie w obrocie towarami jest przydatne. One i nowe matryce VAT już od 2020 r. odpowiadają na pytanie, czy dla transakcji:

• trzeba zastosować tzw. split payment, czyli płatność podzieloną – nabywca płaci za towar lub usługę na dwa rachunki bankowe dostawcy lub usługodawcy,
• można zastosować zwolnienie z VAT oraz obowiązku ewidencjonowania na kasie rejestrującej.

Pozwala to ponadto ustalić, kiedy powstaje obowiązek podatkowy dla konkretnych towarów.

Przy obrocie towarami zwolnionymi z VAT, podatnik musi podać podstawę prawną zastosowania tego zwolnienia. Może to jednak zastąpić kodem CN (lub PKWiU).