Przeczytasz w 7 min.
Co to jest opłata targowa?
Opłata targowa dotyczy osób prowadzących działalność handlową na targowiskach. Jest ona regulowana ustawą o podatkach i opłatach lokalnych (dalej w tym artykule: ustawa lub potocznie ustawa o opłacie targowej). Zgodnie z jej brzmieniem wysokość tej opłaty może różnić się w zależności od lokalizacji oraz wielkości targowiska. Z tego powodu informacji, ile wynosi opłata za miejsce na targowisku należy zasięgnąć u lokalnych władz miejskich lub gminnych, które są odpowiedzialne za zarządzanie konkretnymi targowiskami.
Opłata targowa 2023
Wpływy osiągane z tytułu opłaty targowej stanowią dochód lokalny. To rada konkretnej gminy przyjmuje decyzję dotyczącą zasad ustalania, pobierania i terminów uiszczania opłat, które zasilają jej budżet, w tym także opłaty targowej. Podczas ustalania stawki rada musi jednak przestrzegać odgórnie nakładanej maksymalnej granicy, czyli limitu ustalonego przez resort finansów.
Co roku Ministerstwo Finansów aktualizuje te maksymalne stawki i ogłasza je publicznie na podstawie przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Z najnowszego obwieszczenia wynika, że opłata targowa w roku 2023 może wynieść maksymalnie 953,38 zł dziennie. Dla porównania, rok wcześniej opłata targowa nie mogła być wyższa niż 852,75 zł dziennie.
Opłata targowa – kiedy trzeba ją płacić?
Powstanie zobowiązania z tytułu opłaty targowej wynika więc z samego faktu podjęcia działalności handlowej na terenie danej gminy - niezależnie od skutku (czy do sprzedaży faktycznie doszło). Ponadto sprzedaż nie musi wiązać się z prowadzeniem jej formie działalności gospodarczej oraz nie musi być przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Jednorazowa sprzedaż na targowisku
Zgodnie z ustawą nie ma znaczenia czy sprzedaż ma charakter stały czy okazjonalny. Gdy dochodzi do jednorazowej transakcji, opłata za miejsce na targowisku jest pobierana zgodnie z wytycznymi wprowadzonymi przez władze lokalne. Wyjątek stanowi sprzedaż prowadzona w budynkach, od których odprowadzany jest podatek od nieruchomości (poniżej).
Opłata targowa na terenie prywatnym
Jak mówi ustawa o opłacie targowej, jeśli sprzedaż produktów jest prowadzona w budynku, od którego odprowadzany jest podatek od nieruchomości, nie ma konieczności wnoszenia opłaty targowej. Opłaty targowej nie płaci także właściciel gruntu, na którym prowadzone jest sprzedaż, jeśli od tego gruntu odprowadzany jest podatek od nieruchomości, a nie podatek rolny lub leśny.
Opłata targowa dla rolników
Na podstawie przepisów zawartych w artykule 16 ustawy o opłacie targowej, pewne grupy osób są zwolnione z konieczności ponoszenia opłaty za miejsce na targowisku. Jedną z nich są rolnicy i członkowie ich rodzin, którzy prowadzą handel w piątki i soboty, zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 4 Ustawy z dnia 29 października 2021 roku o ułatwieniach w prowadzeniu handlu w piątki i soboty przez rolników i ich domowników.
Ile wynosi opłata targowa?
Opłata targowa może być inna zależnie od okoliczności takich jak lokalizacja lub powierzchnia targowiska, na którym dochodzi do zawarcia transakcji handlowej. Końcowe wartości opłaty targowej oraz terminów płatności ustala uprawniony podmiot – rada gminy. Musi on jednak przestrzegać maksymalnej granicy ustalonej przez ministra finansów i obowiązującej w danym roku podatkowym. Aktualne wartości wskazujemy w pierwszej części tego artykułu.
Ustawa o opłacie targowej
Kwestie związane z zagadnieniem opłaty targowej są szczegółowo opisane w ustawie z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych. Dokument ten reguluje także kwestię podatku od nieruchomości, podatku od środków transportowych, opłatę miejscową, uzdrowiskową czy reklamową.
W zakresie opłaty targowej istotne są art. 15 oraz 16. Należy zwrócić uwagę szczególnie na zapisy mówiące, że
"1. Rada gminy może wprowadzić opłatę targową. Opłatę targową pobiera się od osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, dokonujących sprzedaży na targowiskach, z zastrzeżeniem ust. 2b.
2. Targowiskami, o których mowa w ust. 1, są wszelkie miejsca, w których jest prowadzona sprzedaż.
2a. (utracił moc).
2b. Opłacie targowej nie podlega sprzedaż dokonywana w budynkach lub w ich częściach.
3. Opłatę targową pobiera się niezależnie od należności przewidzianych w odrębnych przepisach za korzystanie z urządzeń targowych oraz za inne usługi świadczone przez prowadzącego targowisko.” W praktyce oznacza to, że obok obowiązku odprowadzenia opłat targowej handlujący musi rozliczyć się z innych należności, takich jak opłata stoisko na targowisku, podatek VAT, a także rozliczyć się z fiskusem w zakresie podatku dochodowego.
Kiedy NIE trzeba płacić za sprzedaż na targowisku
Nie zawsze opłata targowa jest obowiązkiem sprzedającego. Nie muszą płacić jej osoby fizyczne, które są podatnikami podatku od nieruchomości w związku z przedmiotami opodatkowania położonymi na targowiskach, osoby prowadzące sprzedaż w budynkach, za które jest odprowadzany podatek od nieruchomości. Opłaty targowej nie muszą uiszczać także rolnicy i ich rodziny, jeśli prowadzą handel w piątki lub w soboty.
Opłata targowa – informacje dodatkowe
Warto wiedzieć, że opłaty targowej nie należy utożsamiać ze świadczeniem usług. Analizując, czy mamy do czynienia z dostawą towaru, czy ze świadczeniem usług, należy wziąć pod uwagę zasadniczy przedmiot transakcji. Mówi o tym wyrok WSA z 9 września 2020 r. sygn. I SA/Sz 408/20). Innymi słowy: czynności usługowe nie podlegają opłacie targowej.
Opłata targowa – jak się ją uiszcza?
W oparciu o zapisy art. 19 pkt 2 ustawy o opłacie targowej rada gminy może zarządzić pobór tej opłaty w drodze inkasa oraz wskazać inkasentów i wysokość wynagrodzenia za inkaso. Inkasentem będzie osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana do pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu (to z kolei art. 9 Ordynacji podatkowej).
Obowiązek podatkowy z tytułu opłaty targowej powstaje w momencie przystąpienia do dokonywania sprzedaży na targowisku w danym dniu (art. 21 ust. 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej). Innymi słowy, za nieprawidłowe uznaje się ustalenie przez radę gminy opłaty targowej płatnej z góry. Możliwe jest natomiast ustalenie przez nią opłaty targowej płatnej z dołu, czyli wraz z końcem dowolnie określonego okresu rozliczeniowego, za sprzedaż dokonywaną w tym czasie.
Opłata targowa – podstawa prawna
- Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. 1991 Nr 9 poz. 31)
- Ustawa z dnia 29 października 2021 r. o ułatwieniach w prowadzeniu handlu w piątki i soboty przez rolników i ich domowników (Dz. U. poz. 2290)
- Obwieszczenie Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2022 r. w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych na rok 2023 (Monitor Polski, poz. 731)
- Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. 1997 Nr 137 poz. 926)
