Najważniejsze informacje dotyczące podatku u źródła

Pokaż więcej

Co to jest podatek u źródła?

Termin Withholding Tax (WHT) jest używany w języku angielskim dla opisania podatku u źródła, czyli specyficznego podatku dochodowego (podatek u źródła PIT i podatek u źródła CIT), który jest pobierany w sposób uproszczony w miejscu, gdzie dochód się generuje. Osoby odpowiedzialne za potrącenie tego podatku to płatnicy działający w kraju, w którym dochód jest generowany, czyli tam, gdzie znajduje się jego źródło. Na przykład polska firma wypłacająca dywidendy swoim zagranicznym udziałowcom staje się takim płatnikiem.

Jeśli płatnik spełni konkretne wymogi dotyczące dokumentacji, może zostać zwolniony z obowiązku potrącenia podatku u źródła lub może zastosować niższą stawkę podatku. W pewnych przypadkach istnieje też możliwość ubiegania się o zwrot nadpłaconego podatku, co nazywane jest mechanizmem "pay and refund". Od 1 stycznia 2023 roku nastąpiły zmiany w zasadach stosowania podatku u źródła, z częścią z nich obowiązującą od 26 października 2022 roku.

Co podlega podatkowi WHT?

Podatek WHT obejmuje różne rodzaje dochodów, które są generowane w kraju i wypłacane osobom lub podmiotom zagranicznym. Wiele osób zadaje sobie pytanie jakie usługi obejmuje podatek u źródła? Oto przykłady podatku u źródła:

• Dywidendy: Dochody wypłacane jako dywidendy akcjonariuszom lub wspólnikom spółek.
• Odsetki: Dochody z tytułu odsetek wypłacane na rzecz wierzycieli. Tantiemy: Dochody z tytułu tantiem, czyli opłat za korzystanie z praw autorskich, licencji, know-how itp.
• Wynagrodzenia za usługi: Dochody wypłacane jako wynagrodzenie za usługi świadczone przez osoby lub firmy zagraniczne.
• Nieruchomości: Dochody z tytułu dzierżawy lub wynajmu nieruchomości, takie jak wynajem mieszkań czy budynków.
• Prawa autorskie i artystyczne: Dochody związane z prawami autorskimi, artystycznymi, sportowymi itp.

Ile wynosi podatek u źródła?

Obecnie istnieją trzy główne poziomy stawek podatku u źródła: 19%, 20% i także stawka podatku WHT dodatkowa wynosząca 10%.

Stawka podatku wynosząca 19% stosowana jest w przypadku wypłat w formie dywidend, czyli przy udziale zysków spółki,

Stawka podatku wynosząca 20% jest używana do obliczenia podatku od odsetek, opłat licencyjnych (zakup licencji podlega podatkowi u źródła) i innych podobnych dochodów. Ważne, aby pamiętać, że podatkiem WHT są objęte także usługi niematerialne jak: działalności rozrywkowej, reklamowej, doradczej, prawnej, etc.

Dodatkowa stawka 10% jest stosowana, gdy chodzi o uzyskiwanie dochodów z usług transportu lotniczego lub morskiego.

Kto płaci podatek u źródła?

Podatek u źródła jest płacony przez podmioty wypłacające określone rodzaje dochodów na rzecz podmiotów zagranicznych. Oznacza to, że polskie firmy lub instytucje, które wypłacają dochody osobom lub podmiotom spoza Polski, są zobowiązane zatrzymać określoną część tych dochodów i przekazać ją organom podatkowym w Polsce. W praktyce, osoba lub firma otrzymująca dochody zagraniczne otrzymuje niższą kwotę niż ta, która została pierwotnie wypłacona, ze względu na potrącenie podatku u źródła.

Oto przykładowe sytuacje, w których w Polsce obowiązuje podatek u źródła:

• Spółki zagraniczne: Polskie spółki, które wypłacają dywidendy swoim akcjonariuszom lub wspólnikom zagranicznym, zobowiązane są potrącić podatek u źródła od wypłaconych dywidend.
• Firmy wypłacają odsetki: Polskie instytucje finansowe lub inne firmy, które wypłacają odsetki na rzecz wierzycieli zagranicznych, są zobowiązane do potrącenia podatku u źródła od tych odsetek.
• Usługi dla podmiotów zagranicznych: Jeśli polskie firmy lub osoby fizyczne świadczą usługi na rzecz podmiotów zagranicznych, a te usługi generują dochody, to w niektórych przypadkach może obowiązywać podatek u źródła.

Prawa autorskie i artystyczne: Gdy osoba lub firma zagraniczna otrzymuje dochód z tytułu korzystania z praw autorskich, artystycznych, sportowych itp. w Polsce, może zostać obciążona podatkiem u źródła.

Certyfikat rezygnacji, czyli kiedy nie trzeba płacić podatku u źródła

Istnieje opcja skorzystania z preferencji lub całkowitego zwolnienia z obowiązku poboru podatku u źródła, co jest istotne. Aby z tego skorzystać, ważne jest posiadanie certyfikatu rezydencji. Ten dokument potwierdza, że osoba lub firma ma swoje miejsce zamieszkania lub siedzibę w kraju, gdzie płaci podatki. W Polsce ten certyfikat można uzyskać w urzędzie skarbowym, wypełniając formularz CFR-1.

Należy jednak pamiętać, że wiele zależy od przepisów podatkowych w krajach, które są zaangażowane w daną transakcję, oraz od umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania między Polską a danym krajem. Dodatkowo, w latach 2022/2023 wprowadzono nowe przepisy dotyczące podatku u źródła, które wprowadzają pewien limit kwotowy.

Konieczność pobrania podatku występuje w przypadku, gdy w ciągu roku podatkowego przekroczy się sumę wypłat przekraczającą limit 2 miliony złotych na rzecz jednego podatnika. Jeśli kwota ta jest niższa, można zastosować zwolnienie z poboru podatku lub niższą stawkę. Jednak płatnik musi zachować staranność podczas weryfikacji warunków.

Co istotne, nawet po przekroczeniu kwoty limitu kwotowego mającego zastosowanie w liczeniu podatku u źródła - 2 milionów złotych nadal istnieje możliwość skorzystania z uniknięcia poboru podatku lub zastosowania specjalnej stawki zgodnie z międzynarodową umową. Jednak w tym przypadku konieczne jest złożenie oświadczenia WH-OSC (dla firm) lub WH-OSP (dla osób fizycznych). To oświadczenie należy dostarczyć przed dniem wypłaty należności.

Oświadczenie zawiera informacje od płatnika dotyczące posiadania odpowiednich dokumentów, które są wymagane przez przepisy podatkowe do zastosowania konkretnej stawki podatku lub zwolnienia z poboru podatku, wynikające z umów międzynarodowych lub przepisów szczególnych, a także braku wiedzy lub przekonania o istnieniu okoliczności, które uniemożliwiają zastosowanie konkretnej stawki podatku lub zwolnienia z poboru podatku, wynikających z umów międzynarodowych lub przepisów szczególnych.

Podatek u źródła, jak go obliczyć?

W wielu sytuacjach przedsiębiorca ma opcję obliczenia wysokości podatku podczas transakcji z zagraniczną firmą. W takim przypadku, zagraniczny partner otrzymuje kwotę pomniejszoną o wartość podatku. W sytuacji, gdy taka możliwość nie istnieje, polski przedsiębiorca wylicza podatek od całej kwoty transakcji. To zwykle występuje przy wynajmowaniu pojazdów lub zakupie biletów lotniczych od zagranicznego dostawcy.

Jeśli polski przedsiębiorca nie może odliczyć podatku od kwoty, którą płaci zagranicznej firmie, musi opłacić podatek WHT samodzielnie. Aby to zrobić, musi najpierw przeliczyć kwotę należności na brutto. Kwotę brutto oblicza się, dzieląc kwotę netto przez różnicę między 1 a stawką podatku.

Jak obliczyć podatek u źródła - przykład

Załóżmy, że polska firma wypłaciła zagranicznemu partnerowi 100 000 zł, ale nie ma możliwości odliczenia podatku. Wtedy podatek wyliczany jest następująco:

Dla stawki 20%

20% x (100 000 zł / 0,8) = 25 000 zł.

Dla stawki 10%

10% x (100 000 zł / 0,9) = 11 111 zł.

Zmiany w podatku u źródła a Polski Ład

Zgodnie z nowymi przepisami, istnieje możliwość niepobierania podatku u źródła nawet w przypadku przekroczenia 2 mln złotych nie tylko w przypadku złożenia wspomnianego wyżej oświadczenia. Jeżeli sprawa dotyczy podatku u źródła od odsetek, podatku WHT od praw autorskich i licencji oraz dywidend, może nie pobrać podatku u źródła na podstawie obowiązującej opinii o stosowaniu preferencji. Mówi o tym art. 26 ust. 2g ustawy o podatku CIT.

Taki dokument można uzyskać od właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Opinia zostanie wydana bez zbędnej zwłoki – nie później niż w ciągu 6 miesięcy od złożenia odpowiedniego wniosku. Naczelnik ma prawo do odmowy wydania dokumenty w przypadku:

• uzasadnionych wątpliwości dotyczących zgodności ze stanem rzeczywistym dołączonej do wniosku dokumentacji lub oświadczenia podatnika, że jest rzeczywistym właścicielem należności,
• uzasadnionych przypuszczeń wydania decyzji z zastosowaniem art. 119a Ordynacji podatkowej (klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania), środków ograniczających umowne korzyści lub art. 22c CIT,
• uzasadnionych przypuszczeń, że podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 2, nie prowadzi rzeczywistej działalności gospodarczej w kraju siedziby tego podatnika dla celów podatkowych.

Co więcej, jeżeli podmiot nie posiada opinii ani nie złożył oświadczenia, wówczas można złożyć wniosek o zwrot podatku WHT w przypadku spełnienia warunków, obowiązujących w przypadku preferencji.

Pay and Refund

Od początku 2022 roku zaczęły obowiązywać nowe zasady dotyczące podatku od źródła. Co istotne, kluczowe aspekty tego podatku, takie jak stawki opodatkowania czy podstawy, pozostały bez zmian. Również lista przypadków, w których wymagane jest pobranie podatku, nie uległa zmianie. Główna zmiana, która zaczęła obowiązywać w 2022 roku, dotyczy tzw. mechanizmu "pay and refund" w nowej formie.

W skrócie, ustawodawca wprowadził obowiązek pobrania podatku u źródła według stawki podstawowej w przypadku, gdy łączna kwota wypłat zagranicznemu kontrahentowi przekracza w danym roku podatkowym 2 miliony złotych. Innymi słowy, jeśli polska firma wypłaci zagranicznemu kontrahentowi więcej niż 2 miliony złotych w roku podatkowym, wtedy od nadwyżki powyżej tej kwoty nie może już zastosować zwolnienia lub niższej stawki podatku. W takim przypadku firma musi pobrać podatek według standardowej stawki i później może wnioskować o zwrot ewentualnej nadpłaty. Korzystanie z ulg i preferencji staje się więc możliwe dopiero w następnym etapie.

Mechanizm "pay and refund" w nowej formie, obowiązujący od początku 2022 roku, dotyczy jedynie wypłat tzw. "dochodów pasywnych", takich jak dywidendy, odsetki i opłaty licencyjne. W związku z tym podatek u źródła za usługi niematerialne, które nie podlegają temu mechanizmowi, nie będą wliczane do limitu 2 milionów złotych.

Co do mechanizmu "pay and refund", ustawa przewiduje również dwa wyjątki. Jeśli łączna kwota wypłat dla jednego podatnika przekracza 2 miliony złotych w roku podatkowym płatnika, płatnik może nie pobierać podatku u źródła pod pewnymi warunkami:

• musi posiadać ważne potwierdzenie o stosowaniu preferencji,
• musi złożyć odpowiednie oświadczenie WH-OSC (w przypadku podatku u źródła CIT) lub WH-OSP (w przypadku podatku u źródła PIT).

Jak zapłacić podatek u źródła?

Zawsze wymagane jest, aby podatek u źródła był opłacany na osobiste konto podatkowe płatnika. Nawet jeśli przepisy dotyczące poboru i opłaty podatku CIT u źródła zobowiązują płatnika do dokonania płatności pobranego podatku na specjalny rachunek bankowy US, który jest odpowiedni dla tego płatnika, to i tak płatnik powinien przelać tę pobraną kwotę na swój własny mikrorachunek podatkowy.