Nawet najbardziej ostrożnym kierowcom zdarza się złamać przepisy drogowe. W takiej sytuacji narażają się na mandat i naliczenie punktów karnych. Kierowca może uzbierać do 24 punktów karnych. Wszystkie punkty karne powyżej tego limitu kończą się odebraniem prawa jazdy, czyli uprawnień do kierowania pojazdami mechanicznymi. Młodsi kierowcy, czyli osoby które mają prawo jazdy dopiero rok, nie mogą uzbierać więcej niż 20 punktów karnych. Powyżej tego limitu odbierane jest im prawo jazdy.
Taryfikator punktów karnych - przepisy
Aktualny taryfikator punktów karnych znajduje się w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 25 kwietnia 2012 roku w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego. Wykaz naruszeń przepisów o ruchu drogowym i liczba punktów znajdują się w załączniku numer 1 do rozporządzenia. Z kolei kwoty mandatów za wykroczenia znajdziemy w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 24 listopada 2003 roku w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń.
Za pojedyncze wykroczenie policjant może wystawić mandat do 500 zł. Maksymalny możliwy mandat może opiewać na kwotę 1 000 zł. Policjant może go wystawić, jeżeli na przykład musi gonić kierowcę, który łamie pod rząd kilka przepisów (tzw. zbieg wykroczeń). W parze z karą finansową idzie naliczanie punktów karnych. Tu przepisy pozwalają na niemal dowolną kumulację i w skrajnych przypadkach kierowca może otrzymać jednorazowo nawet 24 punkty jeżeli złamie wiele przepisów.
Jakie przewinienia są najdotkliwiej karane?
Przede wszystkim jazda pod wpływem alkoholu. Jeżeli kontrolowany kierowca ma w wydychanym powietrzu od 0,2 do 0,5 promila popełnia wykroczenie. Może zostać ukarany przez sąd grzywną sięgającą do 5 000 zł, aresztem do 30 dni i utratą uprawnień do kierowania pojazdami mechanicznymi na okres od 6 miesięcy do 3 lat. Jeżeli alkomat wykaże stężenie powyżej 0,5 promila kierowca popełnia już przestępstwo. W takiej sytuacji może zostać ukarany zakazem prowadzenia pojazdów nawet do 15 lat, grzywną do 10 tys. zł lub karą pozbawienia wolności do 15 lat.
Wysokie mandaty grożą też za nieustąpienie pierwszeństwa pieszym w sytuacji, gdy jeden samochód zatrzyma się przed pasami, a drugi zignoruje pierwszeństwo. Wówczas takiemu kierowcy grozi mandat w wysokości 500 zł i 10 punktów karnych. Za wyprzedzanie na pasach można dostać 200 zł mandatu i 10 punktów. 500 zł mandatu i 10 punktów karnych można też dostać za przekroczenie dopuszczalnej prędkości o 50 km/h. Przypomnijmy, jeżeli do takiej sytuacji dojdzie na terenie zabudowanym, kierowca dodatkowo traci prawo jazdy na trzy miesiące.
Wysokie grzywny przewidziane są także za jazdę bez ważnego ubezpieczenia OC. Kierowca może zostać ukarany grzywną przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny sięgającą nawet 5 200 zł. Dodatkowo jeżeli wyrządzi szkodę, będzie ją musiał naprawić z własnej kieszeni.
Jak sprawdzić liczbę punktów karnych?
Liczbę punktów karnych można sprawdzić na komisariacie policji lub przez internet na stronie obywatel.gov.pl. Jeżeli chcemy sprawdzić liczbę punktów online, będzie nam potrzebny profil zaufany lub dowód osobisty z warstwą elektroniczną oraz specjalny czytnik. Na stronie obywatel.gov.pl należy wejść w zakładkę „Kierowcy i pojazdy”, kliknąć w guzik „sprawdź swoje punkty karne”, a następnie zalogować się profilem zaufanym.
Punkty karne kasują się po roku od ich przyznania. Kierowcy, którzy uzbierają więcej punktów karnych, mogą część z nich skasować. W tym celu muszą przejść szkolenie w Wojewódzkim Ośrodku Ruchu Drogowego (WORD). Po takim szkoleniu zostanie im odjęte 6 punktów karnych. Z kolei kierowcy, którzy przekroczą dozwoloną liczbę punktów będą musieli ponownie zdawać egzamin na prawo jazdy. Dodatkowo młodzi kierowcy, którzy mają uprawnienia krócej niż rok, będą musieli zaliczyć ponownie kurs.
Taryfikator punktów karnych
Czyny o charakterze szczególnym:
- popełnienie przestępstwa drogowego – 10 pkt.
- spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego – kolizja drogowa – 6 pkt.
- kierowanie pojazdem mechanicznym w stanie po użyciu alkoholu lub środka podobnie
- działającego do alkoholu – 10 pkt.
- nieudzielenie pomocy ofiarom wypadku – 10 pkt.
- kierowanie pojazdem mechanicznym w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego – 10 pkt.
- spowodowanie innego niż kolizja drogowa zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego – 10 pkt.
Nieprawidłowe zachowanie się kierujących wobec pieszych:
- omijanie pojazdu, który jechał w tym samym kierunku, lecz zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszym – 10 pkt.
- wyprzedzanie na przejściach dla pieszych i bezpośrednio przed nimi – 10 pkt.
- nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu dla pieszych – 10 pkt.
- nieustąpienie pierwszeństwa przez kierującego pojazdem, który skręca w drogę poprzeczną, pieszemu przechodzącemu na skrzyżowaniu przez jezdnię drogi, na którą wjeżdża pojazd – 10 pkt.
- niezatrzymanie pojazdu w razie przechodzenia przez jezdnię osoby niepełnosprawnej, używającej specjalnego znaku, lub osoby o widocznej ograniczonej sprawności ruchowej w celu umożliwienia jej przejścia – 10 pkt.
- nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu podczas cofania – 6 pkt.
- naruszenie zakazu rozdzielania kolumn pieszych – 5 pkt.
Niestosowanie się do znaków i sygnałów drogowych:
- niezastosowanie się, w celu uniknięcia kontroli, do sygnału osoby uprawnionej do kontroli ruchu drogowego, nakazującego zatrzymanie pojazdu – 8 pkt.
- niezastosowanie się do: sygnałów świetlnych, sygnałów i poleceń podawanych przez osoby uprawnione do kierowania ruchem drogowym, sygnałów i poleceń dawanych przez osoby uprawnione do kontroli ruchu drogowego – 6 pkt.
- niestosowanie się do znaków: B-2 „zakaz wjazdu, B-1 „zakaz ruchu w obu kierunkach”, B-21 „zakaz skręcania w lewo” lub B-22 „zakaz skręcania w prawo”, C-1 do C-12 „nakaz jazdy ...”, F-10, F-11, F-15 do F-19, kierunki na pasach ruchu określające dozwolony kierunek jazdy z poszczególnych pasów ruchu lub sposób ich wykorzystania, P-8a do P-8c „strzałka kierunkowa”, P-4 „linia podwójna ciągła” – 5 pkt.
- niestosowanie się do znaków: B-31 „pierwszeństwo dla nadjeżdżających z przeciwka” – 4 pkt.
- niestosowanie się do znaków: B-3 do B-7 „zakaz wjazdu ...” – 3 pkt.
- niestosowanie się do znaków: B-13 do B-19 „zakaz wjazdu ...” – 3 pkt.
- niestosowanie się do pozostałych, niewyszczególnionych w niniejszym katalogu znaków i sygnałów drogowych – 1 pkt.
- niezatrzymanie pojazdu w związku ze znakiem B-20 „stop” – 2 pkt.
- niestosowanie się do znaków: D-18 „parking” lub D-18b „parking zadaszony”, z umieszczoną pod znakiem tabliczką T-29, albo D-18a „parking – miejsce zastrzeżone”, z umieszczoną pod znakiem tabliczką T-29 – 5 pkt.
- niestosowanie się do znaków: P-18 „stanowisko postojowe” i P-24 „miejsce dla pojazdu osoby niepełnosprawnej” albo P-20 „koperta” i P-24 „miejsce dla pojazdu osoby niepełnosprawnej”, umieszczonego samodzielnie bez znaku pionowego D-18, D-18a lub D-18b – 5 pkt.
Nieprzestrzeganie przepisów obowiązujących na skrzyżowaniach lub w innych miejscach przecinania się kierunków ruchu lub toru jazdy pojazdów:
1. Nieustąpienie pierwszeństwa przejazdu:
- na skrzyżowaniu w sytuacji równorzędnej – 6 pkt.
- na skrzyżowaniu oznaczonym znakami określającymi pierwszeństwo przejazdu – 6 pkt.
- pojazdom szynowym – 6 pkt.
- rowerzystom – 6 pkt.
- podczas zmiany pasa – 5 pkt.
- w razie przecinania się poza skrzyżowaniem kierunków ruchu lub torów jazdy pojazdów poruszających się po tej samej drodze – 5 pkt.
- podczas włączania się do ruchu – 5 pkt.
- podczas cofania – 4 pkt.
2. Nieułatwienie przejazdu pojazdowi uprzywilejowanemu – 5 pkt.
3. Naruszenie zakazu zawracania – 5 pkt.
4. Utrudnianie lub tamowanie ruchu poprzez niesygnalizowanie lub błędne sygnalizowanie manewru – 2 pkt.
Nieprzestrzeganie przepisów dotyczących dopuszczalnej prędkości:
1. Przekroczenie dopuszczalnej prędkości:
- powyżej 50 km/h – 10 pkt.
- od 41 do 50 km/h – 8 pkt.
- od 31 do 40 km/h – 6 pkt.
- od 21 do 30 km/h – 4 pkt.
- od 11 do 20 km/h – 2 pkt.
2. Jazda z prędkością utrudniającą ruch innym kierującym – 2 pkt.
Naruszenie przepisów dotyczących wyprzedzania:
- Nieupewnienie się co do możliwości wyprzedzania – 5 pkt.
- Wyprzedzanie z niewłaściwej strony – 3 pkt.
- Naruszenie zakazu wyprzedzania:
1) na przejazdach rowerowych i bezpośrednio przed nimi – 10 pkt.
2) przy dojeżdżaniu do wierzchołka wzniesienia – 5 pkt.
3) na zakrętach oznaczonych znakami ostrzegawczymi – 5 pkt.
4) na skrzyżowaniach – 5 pkt.
5) na przejazdach kolejowych i bezpośrednio przed nimi – 5 pkt.
6) na przejazdach tramwajowych i bezpośrednio przed nimi – 5 pkt.
- Niestosowanie się do znaku B-25 lub B-26 „zakaz wyprzedzania” – 5 pkt.
- Zwiększanie prędkości przez kierującego pojazdem wyprzedzanym – 3 pkt.
- Wyprzedzanie pojazdu uprzywilejowanego na obszarze zabudowanym - 3 pkt.
Naruszenie przepisów dotyczących używania świateł zewnętrznych:
1. Niestosowanie się podczas jazdy do obowiązku używania wymaganych przepisami świateł:
- od zmierzchu do świtu – 4 pkt.
- w warunkach zmniejszonej przejrzystości powietrza – 2 pkt.
- w okresie od świtu do zmierzchu – 2 pkt.
- w tunelu, niezależnie od pory doby – 4 pkt.
2. Naruszenie warunków dopuszczalności używania świateł przeciwmgłowych:
- przednich – 2 pkt.
- tylnych – 2 pkt.
3. Pozostawienie pojazdu bez wymaganego przepisami oświetlenia – 3 pkt.
4. Korzystanie ze świateł drogowych w sposób niezgodny z przepisami – 3 pkt.
Naruszenie innych przepisów o bezpieczeństwie lub porządku w ruchu drogowym:
1. Naruszenie zakazu cofania:
- na drodze ekspresowej lub autostradzie – 5 pkt.
- w tunelu, na moście lub wiadukcie – 2 pkt.
2. Omijanie pojazdu z niewłaściwej strony – 2 pkt.
3. Naruszenie przepisów określających warunki oraz zakazy zatrzymywania lub postoju – 1 pkt.
4. Kierowanie pojazdem pomimo braku dopuszczenia pojazdu do ruchu – 1 pkt.
5. Nieuprawnione umieszczanie w pojeździe lub na nim urządzeń stanowiących obowiązkowe wyposażenie pojazdu uprzywilejowanego, wysyłających sygnały świetlne w postaci niebieskich lub czerwonych świateł błyskowych albo sygnał dźwiękowy o zmiennym tonie – 3 pkt.
6. Wyposażenie pojazdu w urządzenie informujące o działaniu sprzętu kontrolno-pomiarowego używanego przez organy kontroli ruchu drogowego lub działanie to zakłócające albo przewożenie w pojeździe takiego urządzenia w stanie wskazującym na gotowość jego użycia – 3 pkt.
7. Naruszenie obowiązku „jazdy prawostronnej” - 2 pkt.
8. Naruszenie obowiązku korzystania z pasów bezpieczeństwa przez kierującego pojazdem – 2 pkt.
9. Naruszenie obowiązku używania hełmu ochronnego odpowiadającego odpowiednim warunkom technicznym przez kierującego motocyklem lub motorowerem – 2 pkt.
10. Naruszenie zakazu korzystania podczas jazdy z telefonu wymagającego trzymania słuchawki lub mikrofonu w ręku – 5 pkt.
11. Naruszenie zakazu:
a) objeżdżania opuszczonych zapór lub półzapór oraz wjeżdżania na przejazd, jeśli opuszczanie ich zostało rozpoczęte lub podnoszenie ich nie zostało zakończone – 4 pkt.
b) wjeżdżania na przejazd, jeśli po jego drugiej stronie nie ma miejsca do kontynuowania jazdy – 4 pkt.
12. Naruszenie przez kierującego zakazu wjeżdżania na skrzyżowanie, jeśli na skrzyżowaniu lub za nim nie ma miejsca do kontynuowania jazdy – 2 pkt.
13. Zakrywanie świateł oraz urządzeń sygnalizacyjnych, tablic rejestracyjnych lub innych wymaganych tablic albo znaków, które powinny być widoczne – 3 pkt.
14. Ozdabianie tablic rejestracyjnych oraz umieszczanie z przodu lub z tylu pojazdu znaków, napisów lub przedmiotów ograniczających czytelność tych tablic – 1 pkt.
15. Wjeżdżanie między jadące w kolumnie rowery lub wózki rowerowe albo pojazdy uprzywilejowane oraz pojazdy jednostek podporządkowanych Ministrowi Obrony Narodowej – 2 pkt.
16. Ciągnięcie za pojazdem osoby na nartach, sankach, wrotkach lub innym podobnym urządzeniu – 5 pkt.
Przewóz osób:
1. Przewożenie dziecka w pojeździe w sposób niezgodny z przepisami – 6 pkt.
2. Przewożenie pasażerów niezgodnie z przepisami o korzystaniu z pasów bezpieczeństwa lub używaniu hełmów ochronnych – 4 pkt.
3. Naruszenie przepisów dotyczących przewozu dzieci lub młodzieży przez:
a) kierującego pojazdem przewożącym dzieci lub młodzież oraz autobusem szkolnym – 2 pkt.
b) kierującego innym pojazdem - 1 pkt.
4. Naruszenie przepisów dotyczących przewozu osób niepełnosprawnych przez:
a) kierującego pojazdem przewożącym osoby niepełnosprawne – 2 pkt.
b) kierującego innym pojazdem - 1 pkt.
5. Przewóz osób pojazdem nieprzeznaczonym lub nieprzystosowanym do tego celu bądź w liczbie przekraczającej liczbę miejsc określonych w dowodzie rejestracyjnym pojazdu albo wynikających z konstrukcyjnego przeznaczenia pojazdu niepodlegającego rejestracji, jeżeli liczba osób przewożonych w niewłaściwy sposób wynosi:
- 1 osobę – 1 pkt.
- 2 osoby – 2 pkt.
- 3 osoby – 3 pkt.
- 4 osoby – 4 pkt.
- 5 osób – 5 pkt.
- 6 osób – 6 pkt.
- 7 osób – 7 pkt.
- 8 osób – 8 pkt.
- 9 osób – 9 pkt.
- 10 osób lub więcej – 10 pkt.
6. Naruszenie warunków przewozu konwojentów, drużyn roboczych lub osób wykonujących czynności ładunkowe, w przyczepie ciągniętej przez ciągnik rolniczy, jeżeli:
a) liczba osób przekracza 5 – 3 – pkt.
b) osoby znajdują się pomiędzy ładunkiem a przednią ścianą przyczepy – 3 pkt.
7. Naruszenie warunków przewozu osób w przyczepie, z wyłączeniem naruszenia określonego kodem E 01–E 05, C 07–C 16, C 17 i C 18 – 2 pkt.
8. Naruszenie warunków dopuszczalności przewozu osób samochodem ciężarowym poza kabiną kierowcy, z wyłączeniem naruszenia określonego kodem E 01–E 05 – 2 pkt.