Już proces wyboru i kupna wymarzonego mieszkania wnosi w życie kupujących sporo nowości. Trzeba przecież dokonać sprawdzenia rozważanej nieruchomości, porozumieć się w sprawie ceny, przeprocesować wszystkie umowy, takie jak umowa przedwstępna czy przyrzeczona. W wielu przypadkach do puli tematów dochodzi jeszcze uzyskanie kredytu hipotecznego. W natłoku zobowiązań łatwo przeoczyć zagadnienia, które należy zabezpieczyć już po sfinalizowaniu transakcji. Przygotowaliśmy prostą ściągawkę z czym wiąże się zakup mieszkania i jakich formalności należy dopełnić w następnych krokach.
Gdzie zgłosić zakup mieszkania?
Można założyć, że podstawowym obowiązkiem związanym z zakupem mieszkania jest zgłoszenie tego faktu do urzędu gminy według lokalizacji nabytej nieruchomości. Nabywca musi poinformować o powstaniu obowiązku podatkowego z tytułu zakupu mieszkania w ściśle określonym czasie. Ma na to 14 dni kalendarzowych od momentu podpisania umowy zakupu. Zgłoszenia dokonuje się na formularzu IN-1 – identycznego zarówno dla mieszkań z rynku pierwotnego, jak też z rynku wtórnego. Zgłoszenie zakupu mieszkania można zarejestrować online (system ePUAP), drogą pocztową lub osobiście w urzędzie gminy. Wiele osób ze względu na potencjalne trudności w wypełnieniu formularza decyduje się zgłosić zakup mieszkania po uprzedniej konsultacji z pracownikiem urzędu.
Inny obowiązek podatkowy wiąże się z zakupem mieszkania z rynku wtórnego. Mowa o podatku PCC w wysokości 2 procent wartości mieszkania. Jest to jednak czynność często realizowana za pośrednictwem notariusza już na etapie podpisywania umowy zakupu mieszkania. Należy wspomnieć, że od 31 sierpnia 2023 roku obowiązują przepisy znoszące ten rodzaj podatku przy zakupie pierwszego mieszkania.
Co jeszcze po zakupie mieszkania
Zakup mieszkania dla wielu osób oznacza przeprowadzkę pod nowy adres. Właściciele mogą chcieć lub potrzebować uaktualnienia tych danych. Może być to potrzebne, aby zapisać dzieci do lokalnego przedszkola lub szkoły, albo uzyskać preferencyjny abonament na miejsce parkingowe w strefie płatnego parkowania miejskiego. Gdy mowa o samochodach w kolejce czeka również aktualizacja dowodu rejestracyjnego pojazdu. Te czynności zgłasza się do urzędu gminy – odpowiednio do wydziałów meldunkowego oraz komunikacji - według lokalizacji nieruchomości. Warto przypomnieć, że zgodnie z zapisami Ustawy o ewidencji ludności w Polsce cały czas istnieje obowiązek meldunkowy (art. 24 pkt.1 ustawy).
Zakup mieszkania oznacza wzięcie na siebie obowiązków spoczywających na właścicielu nieruchomości. Wliczymy do nich kontakt z administratorem budynku, w którym jest zlokalizowane kupione M – po to, by otrzymać klucze do pomieszczeń wspólnych, czy poznać zasady panujące w lokalnej wspólnocie mieszkaniowej, w tym zasady głosowania nad sprawami dotyczącymi pośrednio zakupionego mieszkania (np. częstotliwości sprzątania czy remontowania klatek schodowych). Po odebraniu kluczy do zakupionego mieszkania trzeba skontaktować się z dostawcami energii elektrycznej, gazu, internetu, TV lub innych mediów. Zależnie od operatora mogą obowiązywać konkretne terminy na dokonanie takiego zgłoszenia. Przy nabyciu mieszkania z rynku wtórnego może być niezbędne dokonanie tzw. przejęcia licznika. Zakup mieszkania oznacza też, że właściciele mają nowy nabytek, o który warto się zatroszczyć. Stąd niezbędna może okazać się polisa ubezpieczeniowa dopasowana do aktualnych potrzeb.
Jak udokumentować pieniądze na zakup mieszkania
W sytuacji, gdy zakup mieszkania jest częściowo finansowany dzięki pomocy bliskich trzeba pamiętać o odpowiednim udokumentowaniu pieniędzy otrzymanych na ten cel - jeśli przekraczają dopuszczony ustawowo próg kwotowy. Z jednej strony darczyńcy muszą zadbać o potwierdzenie dokonanego przelewu lub wpłaty dokonanej w banku. Z drugiej strony, obdarowany w ciągu sześciu miesięcy musi zgłosić otrzymanie darowizny w urzędzie skarbowym wg. jego miejsca zamieszkania. Zgłoszenie odbywa się z wykorzystaniem druku SD-Z2. Ponadto proces takiej darowizny powinien być zabezpieczony stosowną umową.
Zakup mieszkania to cała lista obowiązków. Będąc w roli właściciela warto jednak przypomnieć sobie, że to także w wielu przypadkach powód do radości. Zakup mieszkania może być doskonałą okazją, by poznać sąsiadów oraz okolicę, a po spełnieniu opisanych wyżej wymagań cieszyć się dokonanymi zakupami.