Zasady Zero waste - czyli jak żyć oszczędnie

Pokaż więcej

Ekologiczne życie bez śmieci - co oznacza "zero waste"

Wraz z postępującą degradacją środowiska, idea „bezśmieciowego życia” zyskuje coraz większe grono zwolenników. Hasło zero waste nie jest obce także Polakom. W serwisach społecznościowych zawiązują się grupy, które gromadzą zwolenników tego nurtu. Żyjący ekologicznie radzą jak prowadzić gospodarstwo domowe, które nie generuje odpadów (tzw. zero waste home), wymieniają się praktycznymi wskazówkami lub przepisami, które można stosować w kuchni. Życie zgodnie ze zasadami zero waste oznacza nie tylko dbanie o środowisko, ale i o własny portfel – pozwala generować wymierne oszczędności.

Zero waste – zasady 5R

Zwolennicy „bezśmieciowego” stylu życia kierują się w swoim życiu zasadami 5R. Zostały one opisane przez Beę Johnson, autorkę bloga i książki Zero Waste Home. Są to:

• Refuse (Odmawiaj). Naucz się odmawiać i nie przyjmować rzeczy, które w istocie są Ci niepotrzebne. Nie przyjmuj ulotek, papierowych serwetek, naczyń jednorazowych, plastikowych słomek, foliowych torebek, gadżetów, próbek, napojów w jednorazowych butelkach czy kubkach i wszystkiego innego, co generuje niepotrzebne tworzenie śmieci i powstaje wbrew zasadom ekologicznego stylu życia.
• Reduce (Ograniczaj). Zacznij prowadzić minimalistyczny styl życia i przestań gromadzić przedmioty. Zamiast kupować gazety i książki zacznij korzystać z elektronicznych odpowiedników, nie gromadź niepotrzebnych ubrań - wykorzystuj te, które masz możliwie najdłużej, zmniejsz liczbę używanych kosmetyków, ogranicz chemię zużywaną przez gospodarstwo domowe.
• Reuse and repair (Używaj ponownie, naprawiaj). Zrezygnuj z rozwiązań jednorazowych. Zacznij używać tych samych przedmiotów wielokrotnie – na przykład własnych toreb na zakupy. Jeśli coś się zepsuje, zamiast wyrzucać - postaraj się naprawić. Daj drugie życie przedmiotom codziennego użytku. Ponownie wykorzystuj butelki, słoiki, skrzynki i inne opakowania.
• Recycle (Przetwarzaj). Segreguj śmieci, składuj je w odpowiednich pojemnikach, a to co się da wykorzystać ponownie – wykorzystuj. Niektóre rzeczy mogą być przetwarzane nawet kilka razy, zanim ostatecznie przestaną się do czegoś nadawać. Jeśli nie jesteś w stanie czegoś użyć ponownie, spróbuj zmienić mu przeznaczenie (np. z butelki zrobić konewkę, a ze starych palet meble).
• Rot (Kompostuj). Nie chodzi tu nawet o założenie własnego kompostownika, bo z oczywistych względów nie każdy ma na to warunki. Zasada kompostowania dotyczy także kupowania produktów, które po zużyciu rozłożą się i przenikną do środowiska w nieszkodzącej mu formie. Są to na przykład drewniane sztućce, czy przybory toaletowe.

Zasady te stanowią fundament stylu życia zero waste, pozwalają rozwijać kreatywność i w realny sposób przekładają się na stan portfela. Zwolennicy tej idei wydają mniej pieniędzy, kupują tańsze, ale równie skuteczne produkty, koncentrują się na zdrowym stylu życia odrzucając tzw. śmieciowe jedzenie. Tworzą Zero Waste Home – ekologiczne gospodarstwo domowe, które jest przyjazne dla środowiska.

Jedzenie zero waste

Z „bezśmieciowym” stylem życia nierozerwalnie związana jest zmiana nawyków żywieniowych. Zero waste zakłada, by nie marnować jedzenia i wykorzystywać resztki do przygotowania kolejnych posiłków. Jest to praktyczne wykorzystanie czwartej zasady R – recyklingu - tyle, że w kuchni. Wcielenie w życie tej idei wymaga jednak dobrego zorganizowania – rozplanowania posiłków i przygotowania zakupów.

Filozofia zero waste zakłada, że jak najmniej resztek jedzenia trafia do kosza. Staramy się wykorzystać możliwie wszystko – także odpadki. Z obierków od ziemniaków można na przykład w prosty sposób zrobić domowe chipsy. Wystarczy upiec je w piekarniku z dodatkiem oliwy i przypraw. Z kolei obierki z jabłek można wykorzystać z innymi owocowymi „odpadkami” do przygotowania kompotu. Wodę po ugotowaniu białego ryżu można użyć jako bazę do przygotowania bulionów, sosów i zup. Ma ona zresztą właściwości kosmetyczne – można ją stosować do przemywania twarzy lub płukania włosów. Liści z rzodkiewki można z kolei użyć do przygotowania zupy. Posłużą one także jako przyprawa – posypka do dań.

Zastosowanie w kuchni zasad 5R pozwala zaoszczędzić nawet kilkaset złotych w skali miesiąca. I nie są to puste deklaracje. Z danych Federacji Banków Żywności wynika, że Polacy marnują rocznie 9 ton żywności, a statystyczna czteroosobowa rodzina wyrzuca do śmieci co miesiąc jedzenie o równowartości 200 zł. W skali roku do kosza trafia 2400 zł, które mogłoby trafić na lokatę do banku.