Wpadnięcie w pętlę zadłużenia oznacza dla dłużnika poważne kłopoty. Wydarzenia zwykle układają się w takiej sytuacji w następującej kolejności: wierzyciel (np. bank), gdy nie widzi szans na odzyskanie pieniędzy, może zwrócić się do firmy windykacyjnej. Firma windykacyjna pomaga wtedy wierzycielowi w odzyskaniu należności od dłużnika. Działa w jego imieniu, występując jako pełnomocnik. Jej głównym celem jest doprowadzenie do spłaty zobowiązania, na przykład poprzez ustalenie satysfakcjonującego obie strony harmonogramu spłaty zadłużenia. Firma windykacyjna może też działać we własnym imieniu jako wierzyciel, jeśli nabyła wierzytelność poprzez umowę cesji wierzytelności. Gdy powyżej opisane czynności nie przyniosą skutku, Twoja sprawa może zostać przekazana przez wierzyciela do sądu, a orzeczenie sądu może uruchomić procedurę komorniczą.
Wierzyciel może też pominąć drogę windykacji i od razu domagać się spłaty długu przed sądem. Orzeczenie sądu może być podstawą do zaangażowania komornika w celu ściągnięcia z dłużnika pieniędzy.
Co może windykator?
Gdy wpadniesz w długi, telefon od firmy windykacyjnej może się okazać szansą na wyjście z problemów. To nie żart. Dlaczego?
Pamiętaj, że firma windykacyjna zwykle ma duże możliwości negocjacji - np. częściowego umorzenia zadłużenia, rozłożenia go na większą liczbę rat itd. Twoim atutem w tej sytuacji jest również to, że firma windykacyjna nie może Cię do niczego zmusić. Nie ma także uprawnień, by zająć Twój majątek lub pensję.
Dłużnicy mogą zapewne w tym miejscu przytoczyć wiele przykładów co najmniej nieetycznego zachowania pracowników firm windykacyjnych, którzy na różne sposoby próbowali skłonić ich do spłaty zadłużenia. Lista przewinień byłaby długa: od nękania telefonami, przez straszenie wysokimi kosztami windykacji, po nachodzenie rodziny i sąsiadów.
Mimo tego - jeżeli jesteś dłużnikiem - pamiętaj, że windykator nie może zrobić nic poza podjęciem próby skłonienia Cię do spłaty zobowiązania. Dlatego nie unikaj kontaktów z firmą windykacyjną. Nieodbieranie telefonu czy korespondencji nie sprawi, że dług zniknie. Wręcz przeciwnie, odsetki będą rosły. Jeżeli odczujesz, że przedstawiciel firmy windykacyjnej jest np. zbyt nachalny, wówczas warto skonsultować sprawę z prawnikiem.
Oto podstawowe działania, których nie wolno podejmować windykatorowi wobec dłużnika:
- zajmować ani jego spisywać majątku
- wejść do mieszkania dłużnika bez jego zgody
- rozmawiać o zadłużeniu z innymi osobami, np. z sąsiadami
- wywieszać informacji o problemach finansowych dłużnika w miejscach publicznych
- zastraszać, grozić, nękać, używać siły, uporczywie wydzwaniać, albo nachodzić
- kłamać na temat tego, co się stanie, jeśli dług nie zostanie spłacony
Wszelkie wymienione powyżej działania są nielegalne. Jeżeli natomiast wierzyciel nie dojdzie z Tobą jako dłużnikiem do porozumienia, może oddać sprawę do sądu. Niekorzystne dla Ciebie orzeczenie sprawi, że Twoje kłopoty staną się znacznie poważniejsze. Do gry może wkroczyć bowiem komornik.
Co może komornik?
Gdy sąd wyda postanowienie, a w ręce komornika trafi zlecenie by odzyskać pieniądze, które pożyczyłeś, będzie to oznaczać, że sprawa jest już bardzo poważna. Podstawowa różnica pomiędzy windykatorem a komornikiem polega bowiem na tym, że z tym drugim się nie negocjuje. Co więcej, komornik nie bada zasadności orzeczenia sądowego. Jego jedyne zadanie jest takie, by w jak najkrótszym czasie ściągnąć z dłużnika pieniądze do wysokości zasądzonej sumy, powiększonej o koszty komornicze.
W tym celu komornik jako funkcjonariusz publiczny korzysta z praw, o których windykatorzy mogą tylko pomarzyć. Oto niektóre z nich:
- komornik ma prawo egzekwować spłatę długów z Twojej pensji, oszczędności, a także majątku
- komornik może przymusowo otworzyć drzwi do Twojego mieszkania, nawet wzywając do pomocy ślusarza
- komornik zgodnie z prawem może wreszcie zasięgać informacji na Twój temat np. w urzędach, bankach itp.
Musisz znać swoje prawa
Podsumowując: zawsze staraj się rozwiązać sprawę zadłużenia na etapie, gdy zajmuje się nią wierzyciel lub działająca w jego imieniu firma windykacyjna. Pamiętaj, że zarówno w kontaktach z windykatorem, jak i komornikiem przysługują Ci pewne prawa.
Jeżeli uznasz, że Twoje prawa nie są przestrzegane, możesz domagać się zmiany tej sytuacji. W przypadku konfliktu z komornikiem przysługuje Ci prawo do tego, by złożyć na niego skargę w sądzie.
Jeżeli windykator łamie Twoje prawa (np. prawo do prywatności), po wcześniejszej konsultacji z prawnikiem nie wahaj się informować o tym policji i prokuratury. Warto też rozważyć złożenie skargi na wierzyciela lub reprezentującą go firmę windykacyjną do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który również może nałożyć na taki podmiot karę finansową.