Żeby świadomie korzystać z historii kredytowej, musisz najpierw zrozumieć czym ona faktycznie jest i zdać sobie sprawę, że masz realny wpływ na jej tworzenie.
Co to jest historia kredytowa?
Historia kredytowa to po prostu informacja o tym, jak regulowałeś spłaty swoich kredytów i pożyczek. Dotyczy wszelkiego rodzaju produktów finansowych, takich jak kredyty na mieszkanie, pożyczki krótkoterminowe, karty kredytowe i debety. BIK przechowuje dane dotyczące Twoich dawnych spłat, jak i tych zobowiązań, które posiadasz obecnie.
Przykładowo, jeśli masz kartę kredytową, debet, a w przeszłości brałeś kredyt studencki i lodówkę na raty, to w historii kredytowej znajdzie się zapis o tych wszystkich produktach, wraz z harmonogramem spłat i dokładną historią transakcji. Jeśli kiedykolwiek spóźniłeś się z ratą – to również zostało odnotowane.
Kiedy ubiegasz się o pożyczkę, sprawdzenie Twojej historii w BIK to jedna z pierwszych czynności, jakie zrobi pracownik instytucji udzielającej pożyczki. Historia kredytowa, pozytywna i negatywna, jest budowana na podstawie:
- aktywnych kredytów, pożyczek, debetów, kart kredytowych
- historycznych zapisów spłat wszystkich zobowiązań
- odnotowanych opóźnień w spłatach oraz przeterminowanych długów
- historii aktywnych kredytów poręczonych
W jaki sposób tworzysz swoją historię kredytową?
Każdy z nas ma wpływ na to, jak będzie wyglądać jego historia kredytowa. Jeśli spłacasz zobowiązania terminowo, w BIK znajdują się na Twój temat dane pozytywne. Jeżeli masz opóźnienia w spłatach zyskujesz negatywny wpis w historii. Twój rekord w BIK ma wpływ na decyzję o przyznaniu pożyczki lub kredytu oraz nierzadko na warunki, na jakich otrzymujesz dany produkt finansowy. Jak zatem upewnić się, że Twoja ocena w BIK jest jak najlepsza?
Scoring, czyli jak ocenia się historię kredytową
Historia kredytowa składa się z bardzo wielu czynników. Żeby móc ją lepiej wyrazić i dokładniej ocenić, przyjęto system punktowy.
Ocena punktowa, inaczej scoring, to metoda punktowej oceny ryzyka kredytowego potencjalnego klienta. Im wyższy wynik, tym większa szansa na pozytywne rozpatrzenie wniosku. Im lepiej zrozumiesz jak działa system wyliczania scoringu, tym większy możesz mieć wpływ na zbudowanie pozytywnego "wskaźnika wiarygodności".
Budując historię kredytową zbierasz punkty i gwiazdki, których wysokość odzwierciedla prawdopodobieństwo, że po udzieleniu pożyczki będziesz ją terminowo spłacać. BIK wyraża ocenę w punktach w skali od 192 do 631 oraz w gwiazdkach – od 1 do 5. Chociaż BIK ma wiele parametrów oceny danych, to tak naprawdę najważniejsza jest podstawowa zasada: im wyższa ocena w BIK oraz im wyższa zdolność kredytowa, tym większe jest prawdopodobieństwo otrzymania kredytu lub pożyczki.
6 rad jak zbudować pozytywną historię kredytową:
- spłacaj swoje zobowiązania finansowe w terminie – to najważniejsza zasada budowania pozytywnej historii kredytowej
- pożyczaj z głową – nie zaciągaj kilku zobowiązań jednocześnie lub takich, na które Cię nie stać, i nie spłacaj jednej pożyczki drugą – to pierwszy krok, aby wpaść w spiralę zadłużenia
- rozmawiaj z pożyczkodawcą, jeśli wiesz, że możesz mieć problem z terminową spłatą. Dzięki temu ustalisz nowe zasady spłaty, a bank lub firma pożyczkowa nie przekażą negatywnej informacji do BIK
- rozważ rozsądny, mały zakup na raty. Najlepszą opcją są promocje z zakupem na raty 0% (dzięki temu budujesz pozytywną historię). Decyzja musi być bardzo przemyślana, bo nie chodzi tu o częste branie pożyczek, tylko o rozważny zakup na nieoprocentowane raty, który wpłynie pozytywnie na Twoją historię
- udziel zgody na przetwarzanie danych o spłaconym kredycie lub pożyczce – dzięki temu umożliwisz dostęp pożyczkodawcom do swojej pozytywnej historii kredytowej
Zalety pozytywnej historii kredytowej
Historia kredytowa, jeśli masz na swoim koncie wiele produktów i spłacasz je terminowo, działa jedynie na Twoją korzyść. To potwierdzenie Twojej wiarygodności dla instytucji finansowych i w konsekwencji dostęp do korzystniejszych warunków kredytowych.
Twoja historia kredytowa jest jak dobre świadectwo po ukończeniu szkoły – to dokument pokazujący "oceny", który jasno mówi uczelni (w tym przypadku instytucji finansowej), że warto Cię przyjąć (udzielić pożyczki). Dokładnie tak samo działa pozytywna historia w BIK – skoro klient już niejednokrotnie sumiennie wywiązał się ze spłaty kredytu, to jest duże prawdopodobieństwo, że następnym razem również tak będzie.
Chociaż Biuro Informacji Kredytowej kojarzyć się może głównie z niespłacanymi pożyczkami i negatywną historią, to tak naprawdę większość danych rejestrowanych przez BIK jest pozytywna (aż 90%). Ich ocena ma pomóc w szybszym podjęciu decyzji o przyznaniu pożyczki, a nie działać na niekorzyść klienta. Dobra historia kredytowa może pomóc w otrzymaniu lepszych warunków pożyczki, skróceniu lub uproszczeniu procedur udzielania pożyczki lub obniżeniu opłat i prowizji.
Od niedawna możliwe jest również tworzenie pozytywnej historii kredytowej w biurach informacji gospodarczej: KRD, InfoMonitor, czy ERIF. Żeby pożyczkodawca mógł przekazać do tych instytucji informacje o terminowych spłatach pożyczek przez Ciebie, tzw. informacje pozytywne, potrzebna jest Twoja zgoda. Firmy pożyczkowe i banki zwykle pytają o taką zgodę na etapie wnioskowania o pożyczkę.