Kosiniakowe, czyli świadczenie rodzicielskie, wypłacane jest rodzicom, którzy nie mają uprawnień do zasiłku macierzyńskiego. Jego wysokość wynosi 1000 zł miesięcznie i nie jest uzależnione od kryterium dochodowego. Potoczna nazwa świadczenia wzięła się od nazwiska Władysława Kosiniaka-Kamysza, byłego ministra pracy i polityki społecznej, który był pomysłodawcą tego świadczenie. Kosiniakowe zostało wprowadzone w 2016 roku, a szczegółowe informacje na temat tego rozwiązania znajdują się w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych.
Kto może otrzymać kosiniakowe
Kosiniakowe zaliczane jest do świadczeń rodzinnych. Mogą z niego korzystać osoby, które nie mają uprawnień do zasiłku macierzyńskiego, czyli m.in.: bezrobotni, studenci, rolnicy czy osoby pracujące na umowach cywilnoprawnych, które nie stanowią tytułów do objęcia ubezpieczeniem społecznym. Kryterium dochodowe pojawia się tylko w jednej sytuacji – gdy kobieta pobiera zasiłek dla bezrobotnych. Wówczas kosiniakowe przysługuje jednemu z rodziców w wysokości różnicy między kwotą świadczenia rodzicielskiego a kwotą pobieranego przez kobietę zasiłku dla bezrobotnych.
Z kosiniakowego nie mogą korzystać osoby, które otrzymują zasiłek macierzyński. Ponadto świadczenie nie będzie wypłacane osobom, które nie sprawują lub przestały sprawować osobistą opiekę nad dzieckiem, w tym w związku z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej. Nie skorzystają z niego także rodzice, którzy umieścili dziecko zostało w pieczy zastępczej.
Kosiniakowe przysługuje:
- matce
- ojcu - w przypadku skrócenia na wniosek matki dziecka okresu pobierania świadczenia rodzicielskiego, zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub okres urlopu rodzicielskiego, po wykorzystaniu przez nią tego świadczenia, zasiłku lub uposażenia za okres co najmniej 14 tygodni od dnia urodzenia dziecka; śmierci matki dziecka; porzucenia dziecka przez matkę
- opiekunowi faktycznemu dziecka w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia
- rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia
- osobie, która przysposobiła dziecko, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia.
- Osobie uprawnionej do świadczenia rodzicielskiego przysługuje w tym samym czasie jedno świadczenie rodzicielskie bez względu na liczbę wychowywanych dzieci.
Jak długo wypłacane jest kosiniakowe
Długość otrzymywania kosiniakowego uzależniona jest od liczby urodzonych dzieci. Zgodnie z ustawą, wypłacane jest przez okres:
- 52 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie, przysposobienia jednego dziecka lub objęcia opieką jednego dziecka
- 65 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia dwojga dzieci lub objęcia opieką dwojga dzieci
- 67 tygodni – w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia trojga dzieci lub objęcia opieką trojga dzieci
- 69 tygodni – w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia czworga dzieci lub objęcia opieką czworga dzieci
- 71 tygodni – w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia pięciorga i więcej dzieci lub objęcia opieką pięciorga i więcej dzieci.
Jeśli okaże się, że uprawnionej osobie przysługuje więcej niż jedno świadczenie rodzinne, np. równocześnie zasiłek pielęgnacyjny lub opiekuńczy, można wybrać tylko jedno świadczenie. Decyzję o tym, które świadczenie zachować podejmuje osoba uprawniona.
Jak złożyć wniosek o kosiniakowe?
Wniosek o kosiniakowe można złożyć na kilka sposobów. Najłatwiej jest zrobić to przez internet, za pośrednictwem serwisu Emp@tia. Papierowe wnioski przyjmowane w gminnych organach realizujących ustawę o świadczeniach rodzinnych, czyli z reguły w Miejskich Ośrodkach Pomocy Społecznej. Wniosek o wypłatę świadczenia należy złożyć w terminie do 3 miesięcy od dnia narodzin dziecka, a w przypadku dziecka przysposobionego – w ciągu miesiąca objęcia dziecka opieką. Jeżeli złożymy wniosek po terminie, prawo do świadczenia rodzicielskiego ustala się począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek.
Kosiniakowe waloryzowane jest co trzy lata. Ostatnia waloryzacja miała miejsce w 2018 r. Aktualną wysokość świadczenia znajdziemy w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 31 lipca 2018 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny i specjalny zasiłek opiekuńczy, wysokości świadczeń rodzinnych oraz wysokości zasiłku dla opiekuna.