Umowa użyczenia samochodu - wzór z omówieniem

Pokaż więcej

Umowa o użyczenie auta

Do użyczenia auta wykorzystają umowę, której zasady określa księga trzecia zobowiązania, dział II, tytuł XVIII (użyczenie) kodeksu cywilnego. Użyczającym jest osoba, która użycza samochód, biorącym zaś ten, kto korzysta z niego w celach określonych w umowie. Zgodnie z art. 710 k.c. użyczający zezwala biorącemu, że przez czas oznaczony lub nieoznaczony będzie bezpłatnie używał oddanej mu rzeczy.

Najważniejsza cecha tej umowy polega na tym, że korzystający nie płaci za rzecz, w tym wypadku za samochód, ale zazwyczaj ponosi inne koszty i wydatki na jego bieżącą eksploatację.

Wystarczy nawet ustne przyrzeczenie użyczenia, bo kodeks cywilny nie wymaga dla tej umowy określonej formy. Dla celów dowodowych i bezpieczeństwa stron lepiej jednak, żeby miała ona postać pisemną.

Najważniejsze elementy umowy użyczenia

Żadna umowa cywilna nie obejdzie się bez wskazania podstawowych jej postanowień, które szczegółowo opisujemy dalej (patrz także wzór umowy użyczenia samochodu). Do nich należą:

• strony umowy, czyli użyczający i biorący do używania,
• data i miejsce jej zawarcia,
• przedmiot, czyli w tym wypadku określenie konkretnego samochodu z podaniem jego wad,
• prawa i obowiązki stron, czyli warunki korzystania z auta, m.in. ponoszenia kosztów,
• zasady odpowiedzialności za użyczony samochód,
• termin zakończenia umowy i ew. sposoby rozwiązania użyczenia,
• podpisy stron.
  
  

Inne postanowienia

Jeżeli umowa nie określa sposobu używania rzeczy, to zgodnie z art. 712 § 1 k.c. biorący może używać jej w sposób odpowiadający właściwościom i przeznaczeniu. Nie wolno mu jednak bez zgody użyczającego oddać rzeczy osobie trzeciej do używania.

Gdy rzecz użyczona ma wady, to użyczający naprawia szkodę, którą wyrządził biorącemu przez to, że wiedział o wadach i nie poinformował go o nich. Taką odpowiedzialność wskazuje art. 711 k.c. Ten przepis nie zadziała jednak, gdy biorący do używania mógł z łatwością wadę dostrzec, np. samochód miał rozbity przedni reflektor.

Data i miejsce zawarcia umowy

To początek każdej umowy. Podanie daty jest jej istotnym elementem. Dzięki temu łatwo obliczyć terminy przewidziane w umowie, np. jej zakończenia, gdy nie są określone datą dzienną, oraz wyznaczyć termin przedawnienia roszczeń.

Przez wskazanie miejsca podpisania umowy strony określają, do jakiego sądu trafi pozew w razie ewentualnego sporu.

Strony umowy

Najczęściej na taką bezpłatną umowę decydują się osoby fizyczne. Wskazują więc w niej swoje imiona i nazwiska, daty urodzenia, imiona rodziców, adresy zamieszkania, numery dokumentów tożsamości oraz numery PESEL. Jeżeli osoba fizyczna prowadzi działalność gospodarczą i jest wpisana do ewidencji działalności gospodarczej, można dodatkowo podać nazwę tej działalności oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP) i REGON.

Przedmiot umowy

Obejmuje dokładną charakterystykę tego, czego dotyczy użyczenie. Przy samochodzie określa się jego markę, model, rocznik, moc i pojemność silnika, kolor nadwozia i numery rejestracyjne.

Jeśli auto ma wady, np. rysy na karoserii czy niedomykające się tylne okno, to należy je też szczerze wskazać w umowie. Użyczający odpowiada bowiem za wady rzeczy użyczanej. Gdy pojazd nie ma widocznych usterek, strony mogą zgodnie oświadczyć, że znają jego stan techniczny.

Strony mogą także określić cel umowy, ale nie jest to konieczne postanowienie.

Prawa i obowiązki stron

Ten, kto bierze rzecz do używania, ponosi zwykłe koszty utrzymania rzeczy użyczonej (art. 713 k.c.). W przypadku samochodu będą to np. opłaty za benzynę, myjnię, parkingi, mandaty. Jeżeli biorący poczynił inne wydatki lub nakłady na rzecz, np. wymieniał opony, to odpowiednio stosuje się przepisy o prowadzeniu cudzych spraw bez zlecenia. To oznacza, że biorący do używania, nie mając obowiązku pokrywania innych wydatków, reguluje je. Działa w ten sposób na korzyść użyczającego. W zamian za to ma prawo domagać się od niego, aby zwrócił mu uzasadnione wydatki i nakłady, bo prowadził właśnie jego sprawy bez zlecenia.

Strony mogą także zastrzec, że przedmiotu umowy nie wolno oddać do używania innej osobie ani korzystać z niego poza granicami kraju.

Gdyby biorący przypadkowo utracił lub uszkodził rzecz, jeżeli używał jej sprzecznie z umową albo z właściwościami lub przeznaczeniem rzeczy, będzie za to odpowiadał. Na tej podstawie użyczający może także wcześniej rozwiązać umowę. Biorący nie odpowiada jednak za zużycie rzeczy, które jest następstwem prawidłowego używania.

Czas trwania umowy użyczenia pojazdu

Strony dowolnie określają, ile potrwa użyczenie. Jeśli wskazują datę jego zakończenia, będzie to umowa na czas oznaczony. Jeśli tego nie zrobią, kontrakt jest na czas nieoznaczony. Nawet jednak w takim wypadku użyczenie wygaśnie - zgodnie z art. 715 k.c. - gdy biorący uczynił z rzeczy użytek wbrew umowie albo gdy upłynął czas, w którym mógł ten użytek uczynić.

Strony mogą także zaznaczyć, że umowę rozwiążą przed terminem, gdy np. użyczający zażąda zwrotu rzeczy. Stanie się tak, jeżeli biorący używa rzeczy sprzecznie z umową albo właściwościami lub przeznaczeniem rzeczy. Zezwala na to art. 716 k.c.

Tak samo użyczający może postąpić, jeżeli biorący powierza rzecz innej osobie, a nie był do tego upoważniony przez umowę ani zmuszony przez okoliczności. Wcześniej też użyczający zażąda swojego samochodu, gdy będzie mu potrzebny z powodów, których strony nie przewidziały w chwili zawarcia umowy, np. musi pojechać po chore dziecko przebywające na zimowisku.

Można także umówić się na rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem. Należy wtedy określić, ile trwa taki okres, np. 3 dni.

Gdy nie ma takich zastrzeżeń, użyczenie kończy się w terminie oznaczonym. Biorący do używania ma obowiązek zwrócić użyczającemu rzecz w stanie niepogorszonym (art. 718 k.c.).

Podpisy stron

Jeśli strony określiły wszystkie postanowienia umowy w formie pisemnej, zatwierdzają ją własnoręcznymi podpisami. Taką samą moc ma kwalifikowany podpis elektroniczny. To oznacza, że użyczający auto i biorący je do używania akceptują te postanowienia i będą je respektować.

Zazwyczaj każda ze stron otrzymuje jeden egzemplarz identycznie brzmiącej umowy.

Bez opłat i z roszczeniami

Umowa użyczenia samochodu – podobnie jak innej rzeczy - jest nieodpłatna. Nie obowiązuje przy niej także podatek od czynności cywilnoprawnych.

Nawet zakończenie umowy nie oznacza finiszu ewentualnych roszczeń stron. Biorący musi liczyć się z tym, że użyczający może domagać się naprawienia szkody za uszkodzenie lub pogorszenie rzeczy. Ma na to rok od zwrotu auta.

Także przez 12 miesięcy od zakończenia umowy biorący do używania ma prawo wystąpić z żądaniami przeciwko użyczającemu. Mogą one dotyczyć zwrotu nakładów na pojazd oraz o naprawienie szkody poniesionej wskutek jego wad.

Po tym okresie wzajemne roszczenia przedawniają się (art. 719 k.c.).

Wzór umowy bezpłatnego użyczenia samochodu

zwanym dalej użyczającym,

a

• …………………………………………… (imię i nazwisko), zamieszkałym w ………….……………………. przy ul. ………………………….…, kod pocztowy …..-..........., legitymującym się dowodem osobistym o numerze…………..…………, wydanym przez………………………………………..……..i numerze PESEL ………………………,

zwanym dalej biorącym lub biorącym do używania,

zwanymi łącznie stronami.

1. Użyczający użycza i daje w bezpłatne używanie biorącemu do używania samochód ………………………………………………………………………………………………… (marka, model, rocznik, moc silnika, pojemność silnika, kolor nadwozia, nr rejestracyjny).

2. Użyczający oświadcza, że samochód ma następujące wady:

• ……………………………………..

• ……………………………………..

(ewentualne wady, np. zarysowany lakier itp.)

3. Użyczający oświadcza, że jest jedynym właścicielem opisanego samochodu.

1. Biorący do używania samochód oświadcza, że przedmiot określony w § 1 został mu użyczony w stanie kompletnym, z uwzględnieniem wad określonych w § 1 ust. 2, i zdatnym do użytku oraz biorący nie ma z tego tytułu żadnych zastrzeżeń.

2. Samochód został wydany biorącemu w dniu podpisania umowy z niezbędnymi dokumentami ……………………………………. (np. dowód rejestracyjny itp.).

Samochód zostaje użyczony biorącemu w celu ……………………………….. (postanowienie fakultatywne) na czas ………………………… (określony/nieokreślony; przy określonym – podaje się termin zakończenia użyczenia).

1. Oddanie przedmiotu umowy innej osobie do używania jest niedozwolone.

2. Z samochodu wolno korzystać tylko na terenie kraju.

1. Z chwilą użyczenia samochodu biorącemu staje się on w pełni za niego odpowiedzialny.

2. Biorący do używania zobowiązuje się w czasie trwania umowy ponosić wszelkie koszty bieżącej eksploatacji samochodu, w szczególności opłaty za:

• benzynę i drobne naprawy, np. wymianę żarówki w reflektorze,

• parkingi i mandaty karne,

• mycie i czyszczenie samochodu.

§ 6

1. Biorący do używania samochód odpowiada za jego przypadkową utratę lub uszkodzenie, jeżeli używa go w sposób sprzeczny z umową albo z jego właściwościami lub z przeznaczeniem.

2. Po zakończeniu użyczenia biorący zwraca użyczającemu samochód w stanie niepogorszonym. Biorący nie odpowiada jednak za zużycie samochodu będące następstwem prawidłowego używania.

Umowy można rozwiązać:

• za porozumieniem stron,

• przez złożenie wypowiedzenia przez którąś ze stron - termin wypowiedzenia określa się na …................... dni,

• bez okresu wypowiedzenia przez użyczającego, gdyby biorący naruszył przepisy § 4, 5 umowy, a także w sytuacji określonej w § 7 ust. 1, jeśli biorący używa samochodu sprzecznie z umową albo z jego właściwościami lub z przeznaczeniem.

W przypadku rozwiązania umowy biorący na swój koszt zwraca samochód ze wszystkimi dokumentami określonymi w § 2 ust. 2 pod adres użyczającego w terminie do …............. dni od dnia, w którym umowa uległa rozwiązaniu.

1. Wszelkie zmiany tej umowy wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności.

2. W sprawach nieuregulowanych w tej umowie stosuje się przepisy kodeksu cywilnego.

3. Do rozstrzygania sporów, które mogą wyniknąć na tle tej umowy, właściwy będzie sąd …………………………………………………………... (podać nazwę sądu i miejsce)

4. Umowę sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron.

……………………………………. ……………………………….

Użyczający                                                                                             Biorący do używania

(podpis)                                                                                                 (podpis)