Jakie informacje są w BIG oraz wpływ informacji pozytywnej i negatywnej

Pokaż więcej

Jakie informacje są w BIG?

W Biurze Informacji Gospodarczej możemy znaleźć dane ze wszystkich sektorów rynkowych, m.in. z banków, SKOK-ów, firm pożyczkowych, operatorów telefonii komórkowej, czy dostawców internetu. Mają zastosowanie w weryfikacji podmiotów gospodarczych i konsumentów.

W bazie BIG gromadzone są informacje pozytywne i negatywne. Te pierwsze służą informowaniu o tym, że terminowo wywiązałeś się z zaległości wobec swojego wierzyciela bądź z opóźnieniem nieprzekraczającym 29 dni. Pełnią rolę świadectwa Twojej solidności płatniczej. Odwrotne zadanie mają informacje negatywne. Są to wpisy potwierdzające niespłacone zobowiązania w terminie co najmniej 30 dni. Zatem ostrzegają pozostałych uczestników rynku o negatywnej postawie płatniczej, dzięki czemu będą oni w stanie podejmować bezpieczne dla siebie decyzje finansowe.

Aby dany podmiot mógł dopisać informację pozytywną, musi posiadać Twoją zgodę na dokonywanie takich właśnie wpisów. Możesz też o nie aktywnie zabiegać, składając wniosek u dostawcy towarów lub usług, za które rozliczasz się z odroczonym terminem lub płacisz raty. Wniosek o przekazanie informacji pozytywnych znajdziesz na stronie, np. ERIF BIG. Natomiast w przypadku wpisów negatywnych taka zgoda nie jest wymagana.

Informacja gospodarcza – kto przekazuje dane?

Zacznijmy od tego, że zgodnie z podstawą prawną, czyli Ustawą z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 396) wszelkie instytucje, m.in. sądy,  jednostki organizacyjne gmin, czy miejskie ośrodki pomocy społecznej, mają obowiązek przekazywania danych do każdego z BIG z tytułu określonych zobowiązań publicznoprawnych. Poza nimi wpisu do dowolnie wybranego BIG może dokonać każdy chętny podmiot gospodarczy czy nawet konsument. Spełnione jednak muszą być konkretne warunki.

Gdy zamierzamy dokonać wpisu negatywnego jako przedsiębiorca, wystarczy, że posiadamy określony stosunek prawny, np. umowę abonamentową. Dodatkowo konieczne jest, aby:

• ­   termin płatności upłynął przynajmniej miesiąc wcześniej,
• ­   minęło co najmniej 30 dni od wysłania wezwania do zapłaty z informacją o zamiarze przekazania danych,
• ­   wysokość zadłużenia wynosiła minimum 200 zł w przypadku konsumenta i 500 zł w przypadku przedsiębiorcy,
• ­   nie upłynęło 6 lat od dnia stwierdzenia roszczenia, jeżeli dłużnikiem jest konsument.

Przekazania negatywnej informacji można również dokonać na podstawie tytułu wykonawczego – w tym przypadku niezależnie od tego, czy jesteśmy przedsiębiorcą, czy konsumentem. Warunki takiego wpisu są jednak inne:

• ­   upłynęło co najmniej 14 dni od wysłania wezwania do zapłaty,
• ­   nie upłynęło 6 lat od dnia stwierdzenia roszczenia, jeżeli dłużnikiem jest konsument.

Jeżeli zaś chcemy wpisać informację pozytywną, zobowiązanie musi zostać spłacone albo w terminie albo z opóźnieniem wynoszącym nie więcej niż 29 dni. Należy pamiętać, że wpis pozytywny może być dokonany wyłącznie na wniosek lub za zgodą konsumenta. Dane pozytywne dotyczą także płaconych przez nas na czas rat, np. kredytu czy kupionego ratalnie laptopa. Jednak każda z rat musi zostać spłacona w pełnej wysokości i w określonym terminie. Oznacza to, że jeżeli spóźnimy się ponad 29 dni z którąkolwiek ratą, wszystkie pozytywne wpisy związane z tym zobowiązaniem zostaną usunięte.

Kto korzysta z informacji gospodarczych?

Z informacji gospodarczych zawartych w rejestrach BIG korzystać może właściwie każdy uczestnik rynku. Są to zarówno banki oraz firmy pożyczkowe, jak i dostawcy telewizji, operatorzy komórkowi czy właściciele sklepów. Mogą oni pozyskać dane na temat dowolnej firmy, o ile posiadają jej NIP, który w łatwy sposób można znaleźć w Internecie. Za uprzednią zgodą mogą także otrzymać informacje dotyczące wybranego konsumenta, na przykład kandydata na pracownika.

Osoby prywatne także są w stanie uzyskać dane firmy na podstawie NIP-u. Nie mają jednak dostępu do wpisów na temat innych konsumentów – mogą oni jedynie sprawdzać siebie. 

BIG - jak sprawdzić dane?

Aby, jako przysłowiowy Jan Kowalski, sprawdzić dane, należy założyć konto na stronie wybranego Biura Informacji Gospodarczej (bądź kilku) i w dogodny dla siebie sposób dokonać weryfikacji tożsamości. Te kroki wystarczą, by móc pobierać informacje o sobie lub interesującej nas firmie. Osoby prowadzące działalność gospodarczą zaś, muszą wpierw podpisać z BIG umowę określającą warunki współpracy. 

Konsument może bezpłatnie pobrać raport o sobie, ponieważ usługa ta jest darmowa raz na pół roku. Jeżeli chce otrzymać kolejny raport przed upływem sześciu miesięcy, musi uiścić opłatę zgodnie z cennikiem danego BIG. Na takiej samej zasadzie działa pobieranie raportu z Rejestru Zapytań – służy on sprawdzeniu, kto chciał uzyskać dane na nasz temat. Natomiast pozyskiwanie danych odnośnie wybranej firmy jest płatne niezależnie od częstotliwości skorzystania z tej usługi w ciągu roku.

Pozytywna informacja w rejestrze dłużników BIG - zalety

Jak już wiemy, informacja pozytywna jest wpisem potwierdzającym terminowe wywiązywanie się ze swoich zobowiązań finansowych. Pozwalają one na budowanie pozytywnej historii płatniczej, która wykazuje wiarygodność i solidność płatniczą firm i konsumentów. Ponieważ wszelkiego rodzaju instytucje i podmioty gospodarcze sprawdzają w bazie Biura Informacji Gospodarczej wpisy dotyczące klienta przed podpisaniem z nim umowy, pozytywna historia płatnicza niesie za sobą wiele korzyści. Kształtuje ona naszą wiarygodność w oczach banków i pożyczkodawców, może ułatwić negocjowanie lepszych warunków współpracy, motywuje do terminowego opłacania rachunków, faktur czy rat kredytu i wyrabia nawyk dokonywania systematycznych płatności. Poza tym historia pozytywnych płatności może pomóc w uzyskaniu pożyczki lub kredytu oraz w dokonaniu zakupu na raty.

Jak uzyskać pozytywny wpis?

Pozytywny wpis do rejestru BIG mogą przekazać:

• banki i firmy pożyczkowe,
• dostawcy internetu,
• dostawcy telewizji cyfrowej i kablowej,
• operatorzy sieci komórkowych,
• podmioty stosujące sprzedaż z odroczonym terminem płatności (BNPL).

Aby otrzymać informację pozytywną musimy wykazać się terminową spłatą, np. rat kredytu, rachunków za media, czynszu, faktur za abonament itp. Za wywiązanie się z zobowiązań finansowych uznaje się także opłacenie pełnej kwoty wszystkich wymaganych rat. Pozytywny wpis może być przekazany na dwa sposoby:

1. Klient składa wniosek u usługodawcy, z prośbą o dopisanie pozytywnej informacji gospodarczej. Firma ma obowiązek dokonać takiego wpisu w terminie do 14 dni od złożenia wniosku.
2. Wpis może zainicjować sam wierzyciel i dokonać go za zgodą klienta, którego dotyczy zobowiązanie w terminie nieprzekraczającym 14 dni od daty wywiązania się z zaległości.

Należy pamiętać, że od chwili spłacenia należności finansowej nie może upłynąć więcej niż 12 miesięcy, co oznacza, że informacje pozytywne można przekazywać maksymalnie do roku wstecz. Po 10 latach przechowywania w BIG, pozytywne wpisy zostają usunięte z bazy. Dlatego warto dbać o systematyczne dopisywanie nowych danych pozytywnych na nasz temat do bazy BIG.

Negatywne informacje o dłużniku - dlaczego powinieneś ich unikać?

W przeciwieństwie do informacji pozytywnej negatywny wpis potwierdza opóźnienie w regulowaniu przez nas należności. Otrzymać ją może każdy uczestnik rynku, tj. osoby prywatne i podmioty gospodarcze poprzez, np. nieopłacone faktury za abonament, zaleganie z ratami kredytu, niezapłacony czynsz lub niepłacenie alimentów.

Wpis do BIG - konsekwencje

Negatywny wpis do rejestru BIG może przekazać każdy wierzyciel, wobec którego należność nie została opłacona w terminie. Mogą to być urzędy gmin, sądy, konsumenci, dostawcy telewizji i internetu, ośrodki pomocy społecznej i firmy wystawiające faktury z odroczonym terminem płatności.

Figurowanie informacji negatywnej w bazie Biura Informacji Gospodarczej może spowodować wiele trudności. Dostawcy usług mogą odmówić podpisania umowy, wiedząc, że jesteśmy nierzetelnym płatnikiem. Utrudnione, a nawet niemożliwe może się stać otrzymanie kredytu w banku lub pożyczki, a także dokonywanie zakupów na raty.

Przedsiębiorca posiadający na swój temat negatywne wpisy w BIG musi liczyć się z trudnościami w zawieraniu umów z kontrahentami lub wynajmowaniu powierzchni biurowej. W przypadku prowadzenia rekrutacji utrudnione może być znalezienie kandydata na stanowisko.

Czy negatywna informacja BIG może zniknąć?

Aby pozbyć się informacji negatywnej na nasz temat, musimy spłacić dług. W momencie, gdy wierzyciel otrzyma całą kwotę zadłużenia, ma on 14 dni na usunięcie negatywnego wpisu z bazy Biura Informacji Gospodarczej. Jeżeli tego nie zrobi, nałożona może zostać na niego grzywna w wysokości nawet 30 tys. zł. Także, gdy dłużnik spłaci choć część zobowiązania, wierzyciel (również w ciągu 14 dni) musi dokonać aktualizacji wpisu w rejestrze BIG.

Natomiast w sytuacji, kiedy dłużnik nie wywiąże się ze swoich zaległości finansowych, negatywne dane w bazie będą przechowywane zgodnie z Ustawą z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych (Dz. U. z 2010 r., Nr 81, z poz. 530 z późn. zm.), mianowicie:

• jeżeli dłużnik został dopisany na podstawie tytułu wykonawczego:
  • nie dłużej niż 6 lat niezależnie od tego, czy dłużnik jest konsumentem, czy przedsiębiorcą,

• jeżeli wpisu dokonano na podstawie umowy:
  • nie dłużej niż 6 lat od terminu wymagalności w przypadku konsumenta,
  • nie dłużej niż 10 lat od przekazania ich do BIG w przypadku firmy.

Zdarzyć się może, że nie zgadzamy się ze słusznością widnienia negatywnych danych na nasz temat. W takim przypadku nie należy zgłaszać tej informacji do BIG, które nie może samodzielnie dodawać i usuwać wpisów ze swojego rejestru. Powinniśmy złożyć wniosek bezpośrednio do wierzyciela. Możemy to zrobić już na etapie otrzymania wezwania do zapłaty lub dopiero po zaistnieniu negatywnego wpisu. Wierzyciel ma obowiązek powiadomić BIG, że dłużnik wniósł sprzeciw wobec zamiaru wpisania danych na jego temat (bądź już o istnieniu takich danych w bazie).