Istnieje kilka rodzajów analiz stosowanych przez inwestorów giełdowych i każda z nich ma swoje wady i zalety, a także zwolenników i przeciwników.
Ocena kondycji finansowej spółki
To podstawowy sposób analizy rynku kapitałowego. Analiza fundamentalna nie korzysta z wykresów spółek, a z jej danych finansowych. Dzięki temu inwestor stara się ocenić kondycję finansową spółki - ile zapłacić za akcje danej spółki, aby na tym zarobić oraz jak dana cena może zmieniać się w czasie, gdy zmienią się inne czynniki. Do metod ich pozyskiwania wykorzystuje się:
- Analizę makroekonomiczną spółki i kraju, w którym działa
- Analizę danego sektora i jego atrakcyjności
- Analizę ogólnej sytuacji spółki
- Analizę finansową spółki
- Wycenę spółki
Analiza makroekonomiczna kraju i spółki
Wiąże się z obserwacją zjawisk zachodzących w gospodarce, a także powiązań z innymi krajami. Do analizy makroekonomicznej wykorzystuje się takie wskaźniki jak np.:
- PKB – obrazuje tempo rozwoju gospodarki, a jego wzrost oznacza rozwój firm, czyli zwiększanie się dochodów. Wzrost PKB przyciąga również podmioty na rynek kapitałowy, które lokują na nim swój kapitał;
- Stopy procentowe – ustalane przez bank centralny danego kraju, oznaczają koszt pieniądza, czyli zaciągniętego długu, w tym także przez przedsiębiorstwa. Ich wzrost powoduje wzrost kosztów kredytu i w konsekwencji prowadzi do wyhamowania gospodarki oraz zwiększenia trendu oszczędzania przez konsumentów;
Ponadto przy analizie makroekonomicznej bierze się pod uwagę także czynniki niemierzalne jak sytuacja polityczna, reformy, prawo, czy czynniki geograficzne.
Analiza sektorowa
To próba oszacowania potencjału jaki ma cała branża, w której działa spółka, która nas interesuje. Można za jej pomocą określić tempo rozwoju branży, sezonowość, czy podatność na regulacje prawne. Należy przeanalizować jakie perspektywy ma dany sektor. Przykładowo obecnie bardzo zmienia się trend w branży motoryzacyjnej. Na rynku pojawia się coraz więcej samochodów z napędami elektrycznym czy hybrydowym. Można przyjąć, że trend ten będzie się rozwijał dalej i docelowo tego typu samochody zdominują rynek.
Wybraną spółkę analizujemy także na tle jej branży: czy rozwija się szybciej, wolniej, czy też w średnim tempie.
Analiza ogólnej sytuacji spółki
Bierze pod uwagę czynniki takie jak strategia firmy, zatrudnienie, wykorzystywaną technologię oraz określa słabe i mocne strony spółki oraz perspektywy na przyszłość.
Analiza finansowa i wycena spółki
Każda spółka notowana na giełdzie jest zobligowana do składania sprawozdań okresowych. Można z nich wyczytać wiele istotnych informacji, np. czy spółka generuje zysk, czy stratę, jaka jest wartość aktywów i zobowiązań. Porównując dane finansowe do lat poprzednich, możemy wywnioskować w jakim kierunku zmierza spółka.
Analiza fundamentalna to dość pracochłonny proces i wymaga dużej wiedzy. Przenalizowanie choćby jednej spółki wymaga poświecenia czasu. Warto jednak wiedzieć, że jest ona szczególnie przydatna przy inwestycjach długoterminowych, bowiem wykorzystuje się tu także wiele wskaźników dotyczących:
- płynności - ocena wypłacalności spółki i dostępu do gotówki,
- zadłużenia – jak bardzo przedsiębiorstwo jest zadłużone i w jak dużym stopniu korzysta z długu w prowadzeniu działalności,
- efektywności – określają szybkość obracania zapasów, należności i aktywów ogółem w przedsiębiorstwie,
- rentowności – np. generowanie zysku przez spółkę, marża ze sprzedaży,
- analizy rynkowej – obrazujące wartość rynkową spółki i jej perspektyw na przyszłość.
Wskaźniki rynkowe
Do najpopularniejszych wskaźników rynkowych należą:
1. Price Earning Ratio (P/E) – cena akcji do zysku przypadającego na akcje, obrazujący ile razy wartość rynkowa spółki przewyższa osiągnięty przez nią zysk netto. Wysoki wskaźnik P/E wskazuje na przewartościowanie spółki i odwrotnie – niski wskazuje na niedowartościowanie,
2. Price/Book Value (P/BV) – relacja ceny rynkowej akcji w stosunku do wartości księgowej przypadającej na akcje. Wartość księgową stanowi różnica między aktywami a zobowiązaniami. Wskaźnik informuje ile razy wartość spółki jest mniejsza/większa od jej wartości księgowej.
Trendy na giełdzie
Ta metoda opiera się o analizę historycznych wykresów odzwierciedlających cenę danego instrumentu i wyznaczaniu na tej podstawie przyszłych trendów. Zakłada, że kursy podlegają trendom, z których wyróżnia się: wzrostowy, spadkowy i boczny. W wyniku obserwacji różnych rynków na przestrzeni lat sformułowano stwierdzenie, że historia na giełdach się powtarza. Wynika to z niezmiennej natury człowieka i podobnych zachowań ludzi na giełdzie w określonych sytuacjach. Analityk techniczny nie analizuje instrumentów pod kątem fundamentalnym, zakłada natomiast, że wszelkie zmiany mają odzwierciedlenie w cenie rynkowej. Jednymi słowy, znaczenie ma wykres ceny spółki, a nie jej kondycja finansowa.
Na podstawie obserwacji określono również jakie formacje na wykresach cenowych poprzedzają zmiany w danym kierunku. W analizie technicznej wyróżnia się formacje sygnalizujące:
- odwrócenie trendu spadkowego na wzrostowy,
- odwrócenie trendu wzrostowego na spadkowy,
- kontynuację trendu.
Cel analizy technicznej jest prosty – chodzi o wyznaczenie odpowiednich momentów zakupu lub sprzedaży danego instrumentu z punktu widzenia inwestora. Podstawowym zadaniem jest identyfikacja trendów i odnalezienie punktów zwrotnych. Oprócz określenia trendu za pomocą formacji, popularnymi wskaźnikami wykorzystywanymi w analizie są rozmaite średnie kroczące, czy oscylatory stanowiące uzupełnienie.
Trend wzrostowy – występuje, gdy kolejne szczyty i dołki formułują się coraz wyżej w stosunku do poprzednich.
Trend spadkowy – ma miejsce, gdy szczyty i dołki są coraz niżej w porównaniu z poprzednimi.
Trend boczny – inaczej zwany też konsolidacją, występuje gdy szczyty i dołki układają się na podobnych, zbliżonych poziomach i kontynuują ten ruch.
Linia wsparcia i oporu na giełdzie
Jednym z najistotniejszych elementów analizy technicznej są linie wsparcia i oporu. Linia wsparcia wskazuje poziom, na którym zainteresowanie ze strony popytu jest na tyle duże, że przezwycięża presję podaży. I odwrotnie – poziom oporu wskazuje moment, gdzie presja podaży jest silniejsza od popytu. Innymi słowy – wsparcie i opór to poziomy cenowe, przy których istnieje duże prawdopodobieństwo zatrzymania ruchu cenowego właśnie na tych poziomach. Ponadto każde wsparcie po przebiciu staje się oporem, a każdy opór po przełamaniu staje się wsparciem.
Umiejętność analizowania rynku to długa droga. Każda z powyższych analiz ma swoje mocne i słabe strony. Fundamentalna analiza z pewnością dostarczy konkretniejszych informacji na temat danej spółki i sugerowana jest zdecydowanie dla inwestorów długoterminowych. Z kolei analiza techniczna wykorzystywana jest w znacznym stopniu przez spekulantów. Nie oznacza to, że nie możemy łączyć ich obu. Osobiście, kupując np. akcje danej spółki, nanoszę na wykres wskaźniki pochodzące z analizy technicznej, chcąc wyznaczyć właściwy moment zakupu czy sprzedaży, poprzedzając to wszystko skróconą analizą fundamentalną. Wszystko zależy też od instrumentu, który nas interesuje. Nie wykorzystamy całkowicie powyższej analizy fundamentalnej przy takich instrumentach jak waluty. Możemy spojrzeć na makroekonomiczne warunki, jednak w tym przypadku nie mamy danych finansowych tak jak przy spółkach. Za to będziemy mogli określić trend opierając się na historycznych wykresach.