Jak obliczyć podatek dochodowy - przykład do wykorzystania

Pokaż więcej

Kwota wolna od podatku to kwota dochodu wolnego od podatku. Korzystają z niej podatnicy rozliczający się przy pomocy formularzy PIT-36 i PIT-37. Z naszego poradnika dowiesz się jak liczyć kwotę wolną od podatku i jak wyglądała kwota wolna od podatku na przestrzeni ostatnich lat.

Kwota wolna od podatku to precyzyjnie rzecz ujmując kwota dochodu wolnego od konieczności zapłaty podatku. Kwota wolna od podatku obowiązuje podatników, którzy rozliczają się przy pomocy formularzy PIT-36 i PIT-37 według skali podatkowej. Nie podlegają jej przychody opodatkowane liniowo (PIT-36L), ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (PIT-28), z kapitałów pieniężnych (PIT-38) oraz ze zbycia nieruchomości (PIT-39). Nawet jeśli dochody podatnika w danym roku nie przekroczyły wysokości kwoty wolnej od podatku, też należy złożyć zeznanie podatkowe.

W październiku 2019 r. obniżono stawki podatku dochodowego od osób fizycznych z 18 do 17 proc. dla pierwszego progu podatkowego. W związku z tym zmieniła się kwota zmniejszająca podatek z 1 440 zł do 1 360 zł w 2020 r. Obecnie osoby, które zarobią do 85 528 złotych płacą podatek w wysokości 17 proc. od tej kwoty pomniejszony o kwotę zmniejszającą podatek. Ponad kwotę 85 528 zł obowiązuje stawka podatkowa w wysokości 32 proc.

Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami (art. 27 ust. 1a Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych) osoby, których dochód wyniósł do 8 000 zł nie muszą płacić podatku. W ich przypadku kwota wolna od podatku, to cały dochód, a kwota zmniejszająca podatek (1 360 zł) to 100 proc. należnego podatku.

Jeżeli dochód mieści się w przedziale od 8 000 zł do 13 000 zł, to kwota wolna od podatku wynosi do 3 091 zł (kwota zmniejszająca podatek 525,12 zł). W przypadku dochodów w przedziale od 13 000 zł do 85 528 zł kwota wolna od podatku wynosi 3091 zł, a kwota obniżająca podatek 525,12 zł. W przypadku dochodów od 85 528 zł do 127 000 zł kwota wolna maleje od 3 091 zł do 1 zł (a kwota zmniejszająca podatek z 525,12 zł do 0 zł). Dochodów powyżej 127 000 zł nie obowiązuje kwota wolna od podatku.

Szczegóły przedstawiamy w poniższej tabeli:

Jak obliczyć podatek dochodowy?

Kwotę obniżającą podatek stosuje się do obniżenia kwoty podatku. Aby obliczyć należną kwotę podatku należy ustalić dochód podatnika (przychód pomniejszony o koszty), odjąć ulgi (np. składki na ubezpieczenie społeczne, ulgę rehabilitacyjną czy internetową), a następnie uzyskaną kwotę zaokrąglić do pełnej złotówki i wyliczyć należny podatek.

Kwota zmniejszająca podatek - wzory:

• 1 360 zł – dla podstawy obliczenia podatku nieprzekraczającej kwoty 8 000 zł
• 1 360 zł pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 834 zł 88 gr × (podstawa obliczenia podatku – 8 000 zł) ÷ 5 000 zł – dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 8 000 zł i nieprzekraczającej kwoty 13 000 zł;
• 525 zł 12 gr – dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 13 000 zł i nieprzekraczającej kwoty 85 528 zł;
• 525 zł 12 gr pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 525 zł 12 gr × (podstawa obliczenia podatku – 85 528 zł) ÷ 41 472 zł – dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 85 528 zł i nieprzekraczającej kwoty 127 000 zł.

Przeanalizujmy to na przykładzie. Pan Tomasz w 2020 r. uzyskał dochód na poziomie 12 000 zł. Dochód nie przekroczył pierwszego progu podatkowego, więc zastosowanie ma stawka 17 proc.

Podatek dochodowy: 12 000 x 17% = 2040 zł

Kwota zmniejszająca podatek: 1360 – 834,88 x (12 000 – 8 000) ÷ 5 000 = 1360 – 667,90 = 692,10 zł

Podatek dochodowy po uwzględnieniu kwoty zmniejszającej podatek: 2040 – 692,10 = 1347,90 zł czyli 1348 zł.

Kwota wolna od podatku - tabela

Kwota wolna od podatku była różna na przestrzeni minionych lat. Stawki kwoty wolnej od podatku przedstawia poniższa tabela: