Przeczytasz w 4 min.
Rzecznik Praw Pacjenta jest centralnym organem administracji rządowej powołanym w celu ochrony praw osób korzystających z opieki medycznej. Wykonuje swoje zadania przy pomocy Biura Rzecznika Praw Pacjenta. Aktem prawnym regulującym katalog praw pacjenta oraz kompetencje Rzecznika jest ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Osoba piastująca to stanowisko jest powoływana przez Prezesa Rady Ministrów spośród osób wyłonionych w drodze konkursu. Aktualnie funkcję tę od roku 2017 sprawuje Bartłomiej Łukasz Chmielowiec.
Zadania Rzecznika Praw Pacjenta
Do zadań Rzecznika Praw Pacjenta należy m.in.:
- prowadzenie postępowań w sprawach praktyk naruszających zbiorowe prawa pacjentów,
- prowadzenie postępowań wyjaśniających,
- prowadzenie postępowań w sprawach cywilnych dotyczących naruszeń praw pacjenta,
- ochrona praw pacjentów korzystających ze świadczeń zdrowotnych udzielanych przez szpital psychiatryczny,
- opracowywanie i przedkładanie Radzie Ministrów projektów aktów prawnych dotyczących ochrony praw pacjenta,
- występowanie do właściwych organów z wnioskami o podjęcie inicjatywy ustawodawczej bądź o wydanie lub zmianę aktów prawnych w zakresie ochrony praw pacjenta,
- opracowywanie i wydawanie publikacji oraz programów edukacyjnych popularyzujących wiedzę o ochronie praw pacjenta,
- analiza skarg pacjentów w celu określenia zagrożeń i obszarów w systemie ochrony zdrowia wymagających naprawy.
W praktyce do Rzecznika Praw Pacjenta można zgłaszać się ze wszystkimi problemami związanymi z kwestiami opieki medycznej. Mogą to być kwestie związane z udzielaniem należytych informacji przez lekarzy, problemy dotyczące uzyskania dokumentacji medycznej, skargi na personel oraz wyposażenie placówek medycznych. Ze sprawozdań Rzecznika wynika, że w 2018 r. Polacy najczęściej zgłaszali się z problemami dotyczącymi praw pacjenta, zwłaszcza w kontekście udzielania ich z należytą starannością.
Duża część zgłoszeń dotyczyła praw pacjenta do poszanowania intymności i godności oraz życia prywatnego i rodzinnego. Interwencje te dotyczyły na przykład unieruchamiania pacjentów pasami na salach wieloosobowych (bez stosowania parawanu), czy wyposażenia sanitariatów w odpowiednie środki. Wśród innych przypadków znajdują się na przykład skargi na wykonywanie zabiegów położniczych bez znieczulenia, nieprawidłowa opieka podczas leczenia odleżyn, udział osób trzecich w trakcie przeprowadzania zabiegów, brak wykonania określonych badań przed zabiegami czy pozostawienie przedmiotów w ciele pacjenta po operacji.
Biuro Rzecznika Praw Pacjenta i infolinia
Rzecznik Praw Pacjenta uruchomił dla petentów specjalną infolinię, na której można uzyskać porady lub dowiedzieć się czy określonych przypadkach zostały naruszone prawa pacjenta. Działa ona pod numerem 800 190 590. Pracownicy dyżurują od poniedziałku do piątku w godzinach od 08:00 do 20:00. Wniosek do Rzecznika Praw Pacjenta można złożyć pisemnie na adres ul. Młynarska 46, 01-171 Warszawa, mailowo (kancelaria@rpp.gov.pl) oraz przez platformę ePUAP. We wniosku należy opisać zaistniałą sytuację oraz podać swoje dane osobowe, lub dane osoby, której sytuacja dotyczy.
Postpowanie Rzecznika Praw Pacjenta
Jeżeli Rzecznik uzna, że w sprawie mogło dojść do nieprawidłowości, rozpocznie postępowanie wyjaśniające. W trakcie postępowania ustali, czy w danej sprawie mogło dojść do naruszenia praw pacjenta. Jeżeli tak się stanie, Rzecznik wyśle do placówki medycznej wystąpienie zawierające opinie i wnioski co do sposobu załatwienia danej sprawy. Rzecznik może także wszcząć postępowanie dyscyplinarne wobec konkretnego pracownika placówki oraz zwrócić się do organu nadrzędnego, który sprawuje nadzór nad placówką, z wnioskiem o zastosowanie określonych środków przewidzianych prawem.
Jak wynika ze sprawozdań Rzecznika Praw Pacjenta, w 2018 r. do biura wpłynęło blisko 69 tys. wszystkich spraw, czyli o 7 tys. więcej niż w roku poprzednim. Blisko 50 tys. zgłoszeń wpłynęło za pośrednictwem infolinii Rzecznika. W 2018 r. Rzecznik wydał 21 decyzji stwierdzających, że praktyki stosowane przez podmioty udzielające świadczeń zdrowotnych naruszały zbiorowe prawa pacjentów. Ponad 1,5 tys. spraw dotyczyło postępowań indywidualnych, a Rzecznik stwierdził 459 przypadków naruszeń prawa.
