Przeczytasz w 5 min.
Wniosek o zawezwanie do próby ugodowej jako pierwszy krok do postępowania pojednawczego
W ramach postępowania zainicjowanego wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej może dojść do zawarcia porozumienia dotyczącego spłaty długu. Postępowanie pojednawcze jest w każdym przypadku, bez względu na wysokość długu, prowadzone przez sąd rejonowy. Zawezwanie do próby ugodowej następuje przed wniesieniem pozwu o zapłatę do sądu. Stanowi próbę polubownego rozwiązania sporu i daje zarówno wierzycielowi, jak i dłużnikowi szanse na podjęcie negocjacji dotyczących istniejącego zadłużenia. W trakcie postępowania pojednawczego dłużnik może negocjować z wierzycielem sposób zapłaty długu, np. możliwość rozłożenia go na raty, może też starać się negocjować jego wysokość i domagać się np. anulowania odsetek.
Próba ugodowa a przerwanie biegu przedawnienia
Należy jednak pamiętać również o tym, że wniesienie do sądu wniosku o zawezwanie do próby ugodowej przerywa bieg terminu przedawnienia wierzytelności. Przy obliczaniu biegu terminu przedawnienia należy zatem uwzględnić zawezwanie do próby ugodowej i liczyć bieg terminu przedawnienia od dnia uprawomocnienia postanowienia sądu kończącego postępowanie z wniosku o zawezwanie do próby ugodowej. Przykładowo - roszczenie przedawnia się z upływem 3-letniego terminu przedawnienia w dniu 1 stycznia 2018 r. Jeżeli przed upływem wskazanej daty wierzyciel złożyłby wniosek o zawezwanie do próby ugodowej i podczas posiedzenia sądu w dniu 3 marca 2018 r. strony nie zawarłyby ugody, a tego samego dnia sąd wydałby postanowienie o umorzeniu postępowania, wówczas bieg terminu przedawnienia rozpocznie się od początku – i potrwa do 4 marca 2021 r.
Jak przebiega procedura zawezwania do próby ugodowej?
Sam wniosek o zawezwanie do próby ugodowej ma postać pisma procesowego, w którym wierzyciel musi dokładnie określić wysokość dochodzonych należności oraz opisać, skąd one wynikają. Do wniosku o zawezwanie do próby ugodowej nie trzeba załączać dowodów. Dla postępowań, których wartość przedmiotu sporu wynosi 10 000 zł lub mniej – ta opłata będzie wynosiła 40 zł. Jednak w przypadku postępowań pojednawczych, w sporach dotyczących kwot przekraczających 10 000 złotych – stała opłata sądowa wzrosła kilkukrotnie i wynosi obecnie 300 zł. Po złożeniu wniosku o zawezwanie do próby ugodowej sąd zawiadamia o tym drugą stronę, tj. dłużnika i wyznacza termin posiedzenia. Postępowanie pojednawcze z reguły kończy się na tym posiedzeniu. Podczas jego trwania sąd pyta obie strony, czy widzą możliwość zawarcia ugody w sprawie, i jeżeli strony nie dojdą do porozumienia lub jeżeli któraś ze stron się nie stawi, wówczas sąd stwierdza, że do ugody nie doszło i na tym kończy postępowanie w sprawie. Gdyby natomiast strony oświadczyły, że są gotowe zawrzeć ugodę, sąd umożliwia im podjęcie negocjacji w celu ustalenia jej warunków, ewentualnie jeśli negocjacje są skomplikowane i wymagają większej ilości czasu, sąd odracza posiedzenie i wyznacza kolejny jego termin. Z posiedzenia sądu sporządzany jest protokół - jeżeli doszło między stronami do zawarcia ugody, to jej treść wpisuje się właśnie do protokołu. Ugodę przed sądem podpisują obie strony – zarówno wierzyciel, jak i dłużnik. W trakcie posiedzenia, sąd nie może wywierać nacisku na żadną ze stron co do zawarcia ewentualnej ugody, w zasadzie jedynie obserwuje prowadzone przez strony negocjacje – strony uzyskują możliwość podjęcia samodzielnej próby zawarcia ugody (stąd: „próba ugodowa”). Ponadto sąd czuwa także, aby ewentualna ugoda była zgodna z obowiązującymi przepisami prawa, zasadami współżycia społecznego oraz aby nie służyła obejściu prawa.
Stawiennictwo na posiedzeniu sądu nie jest obowiązkowe. Jednak należy pamiętać, że nie stawienie się na posiedzenie może rodzić ujemne skutki. Jeżeli na posiedzenie nie stawi się wzywający (wierzyciel), wtedy sąd na wniosek przeciwnika (dłużnika) zasądzi na jego rzecz koszty postępowania ugodowego (np. koszty zastępstwa procesowego). Natomiast w przypadku gdy na posiedzenie nie stawi się przeciwnik, wówczas sąd, w razie późniejszego skierowania sprawy do sądu w celu odbycia standardowego postępowania, w orzeczeniu kończącym to postępowanie (niezależnie od wyniku sprawy), na wniosek wzywającego zasądzi mu koszty postępowania ugodowego.
Ugoda zawarta przed sądem, po nadaniu jej klauzuli wykonalności, stanowi podstawę do wszczęcia postępowania egzekucyjnego tak samo, jak wyrok.
