Jakie są obowiązki informacyjne kredytodawcy i co może konsument?

Pokaż więcej

Czego może się domagać konsument od kredytodawcy?

Regulacje dotyczące obowiązków informacyjnych zostały nałożone na kredytodawcę w taki sposób aby zmniejszyć ryzyko podjęcia przez konsumenta błędnych decyzji dotyczących umowy. Z tego powodu szczególny nacisk został położony na etap przed zwarciem umowy.

Pierwsze obowiązki informacyjne kredytodawcy odnoszą się do reklamy kredytu konsumenckiego. W reklamie kredytodawca winien podać w sposób jednoznaczny, zrozumiały i widoczny informacje wskazane w art. 7 ustawy  - m.in. stopę oprocentowania kredytu, całkowitą kwotę kredytu i rzeczywistą roczną stopę oprocentowania (RRSO)

Istotne obowiązki informacyjne zostały także nałożone na kredytodawcę przed zawarciem umowy. Zgodnie z ustawą, kredytodawca winien w szczególności:

• wydać Ci formularz informacyjny, którego ważność wynosi przynajmniej 1 dzień roboczy. Formularz powinien zawierać wszystkie informacje wskazane w art. 13 ust. 1 ustawy. Są to informacje dotyczące m.in. danych konsumenta i kredytodawcy, rodzaju kredytu, czasu trwania umowy, terminach wypłaty i spłaty, kosztów kredytu, praw konsumenta związanych z zawarciem umowy kredytowej,
• dokonać oceny Twojej zdolności  kredytowej na podstawie informacji z odpowiednich baz danych. A jeżeli odmówi udzielenia kredytu konsumenckiego, winien wydać Ci bezpłatną informację o wynikach oceny oraz wskazać bazę danych, z której korzystał,
• wydać na Twój wniosek bezpłatny projekt umowy,
• udzielić Ci wyjaśnień dotyczących treści przekazanych informacji oraz postanowień zawartych w umowie,
• wydać Ci wzór oświadczenia o odstąpieniu od umowy kredytowej.

W trakcie zawierania umowy, kredytodawca winien udzielić Ci wszelkich niezbędnych wyjaśnień oraz doręczyć niezwłocznie umowę.

Obowiązki informacyjne kredytodawcy nie kończą się z chwilą zawarcia umowy. Powinien bowiem służyć Ci niezbędną pomocą w celu prawidłowego realizowania zobowiązań umownych.

Na czym polega asysta kredytodawcy?

Obowiązek tzw. asysty przedkontraktowej należy odróżnić od doradztwa finansowego na podstawie odrębnej umowy o doradztwo. Kredytodawca wypełniając obowiązek tzw. asysty przedkontraktowej nie jest zobowiązany doradzać konsumentowi, który produkt jest optymalnie dostosowany do jego celów i stanu majątkowego. Kredytodawca ma obowiązek wyjaśnić konsumentowi postanowienia umowy, którą zamierza zawrzeć, zwłaszcza pod względem informacji zawartych w arkuszu informacyjnym, tak aby konsument sam mógł ocenić swoją sytuację finansową. Należy także podkreślić, iż w momencie wypełniania obowiązków objaśniania kredytodawca powinien opierać się na modelu przeciętnego konsumenta, o ile po pytaniach konsumenta nie rozpozna się, że konsument należy do szczególnej grupy konsumentów. Im większe są trudności konsumenta w zrozumieniu określonego postanowienia umowy, tym większe wymagania stawia się realizacji obowiązku informowania kredytodawcy.

Zgodnie z art. 11 ustawy o kredycie konsumenckim, kredytodawca lub pośrednik kredytowy zobowiązany jest przed zawarciem umowy o kredyt konsumencki udzielić Ci wyjaśnień dotyczących treści informacji przekazanych przed zawarciem umowy oraz postanowień zawartych w umowie, która ma zostać zawarta, w sposób umożliwiający podjęcie przez Ciebie decyzji dotyczącej umowy o kredyt konsumencki.

Obowiązki kredytodawcy w przeciwieństwie do pośrednika kredytowego, nie kończą się w momencie zawarcia umowy. Kredytodawca winien służyć Ci pomocą przekazując odpowiednie informacje przez cały czas obowiązywania umowy. W szczególności w zakresie realizacji Twojego prawa do odstąpienia od umowy, czy też wcześniej spłaty kredytu jak i zmiany harmonogramu spłat kredytu.

Czego może się domagać konsument?

Aby świadomie podejmować decyzje w zakresie zobowiązań kredytowych, powinieneś znać swoje prawa i umieć z nich korzystać.

Pamiętaj:

1. Jeżeli potrzebujesz wyjaśnień, zwróć się do kredytodawcy o ich udzielenie. Żądaj każdego dokumentu, który podpisujesz.

2. Masz prawo do bezpieczeństwa, zatem:

• unikaj kredytodawców, którzy budzą Twoje zastrzeżenia co do uczciwego działania,
• sprawdzaj ostrzeżenia dotyczące kredytodawców na stronach Komisji Nadzoru Finansowego lub Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, a także Urzędu Komunikacji Elektronicznej,
• sprawdzaj tożsamość pośredników kredytowych, w przypadku umów o kredyt zawieranych poza lokalem przedsiębiorstwa.

3. Masz prawo do ochrony swoich interesów ekonomicznych. Pamiętaj aby:

• analizować oferty dotyczące kredytu konsumenckiego,
• próbować negocjować warunki umowy,
• podpisywać umowę tyko wtedy, gdy jesteś w stanie spełnić zobowiązania,
• złożyć kredytodawcy oświadczenie o odstąpieniu od umowy (jeżeli pochopnie podjąłeś decyzję) w terminie 14 dni kalendarzowych od jej zawarcia,
• szybciej spłacić kredyt (jeżeli masz taką możliwość), aby zmniejszyć koszty kredytu,
• powiadomić kredytodawcę jeżeli masz problemy ze spłatą kredytu aby znaleźć rozwiązanie np. poprzez zmianę harmonogramu spłat i wysokości rat.

4. Masz prawo być reprezentowanym.

W razie problemów poszukaj organizacji np. konsumenckiej, która będzie Cię reprezentować

5. Jeżeli działania kredytodawcy budzą Twoje zastrzeżenia:

• złóż reklamację pamiętając aby wykorzystać możliwości polubownego rozwiązania sporu,
• skorzystać z pomocy instytucji, które działają na rzecz ochrony konsumentów (Rzecznik Finansowy, Powiatowy (Miejski) Rzecznik Konsumentów),
• jeżeli czujesz się oszukany, zgłoś sprawę organom ścigania (Prokuratura, policja),
• wnieś powództwo, aby sprawę rozstrzygnął sąd.