Czy spłata pożyczki przed terminem się opłaca?
Z pewnością takie rozwiązanie opłaca się w przypadku szybkich pożyczek - takich, które zaciągasz na stosunkowo krótki okres. Wtedy możesz szybciej pozbyć się zobowiązania i zapłacisz odsetki za krótszy okres. Najlepszym rozwiązaniem w takim przypadku jest telefoniczny lub mailowy kontakt z pożyczkodawcą, poinformowanie go o chęci wcześniejszej spłaty pożyczki i prośba o wyliczenie kwoty pozostałej do spłaty na dzień spłaty pożyczki wraz z uwzględnieniem odsetek. Niektóre firmy pożyczkowe w przypadku zaciągania pożyczki przez internet oferują także możliwość samodzielnego sprawdzenia bieżącego zadłużenia i kwoty do spłaty, która jest codziennie aktualizowana na koncie online.
Kiedy wcześniejsza spłata może okazać się niezbyt korzystnym rozwiązaniem?
Taka sytuacja może mieć miejsce w przypadku tzw. pożyczki hipotecznej, czyli pożyczki, której zabezpieczenie stanowi nieruchomość, a która swoją konstrukcją przypomina raczej kredyt hipoteczny. Ma ona często korzystniejsze oprocentowanie od typowej pożyczki, jednak jest z reguły rozłożona nawet na kilkadziesiąt lat, co może sprawić, że jej wcześniejsza spłata (z powodu wysokości prowizji i kosztów z tym związanych) niezbyt się będzie opłacać. Dlaczego tak się dzieje? Raty co do zasady składają się z kapitału i odsetek. Odsetki są naliczane od kapitału, który pozostał do spłaty. W przypadku tego typu produktów, w pierwszych latach ponad połowę wysokości naszej raty stanowią odsetki i inne koszty, podczas gdy kapitał stanowi jej niewielką część. Z upływem czasu te proporcje ulegają odwróceniu.
Koszty związane z wcześniejszą spłatą pożyczki
W przypadku spłaty całości pożyczki przed terminem, całkowity koszt pożyczki ulega obniżeniu o te koszty i opłaty, które dotyczą okresu o jaki skrócono czas obowiązywania umowy, nawet jeżeli konsument poniósł je przed spłatą pożyczki. Pamiętaj jednak, że pożyczkodawca może zastrzec w umowie prowizję za wcześniejszą spłatę pożyczki, ale tylko pod warunkiem, że spłata przypada na okres w którym stopa oprocentowania pożyczki jest stała, a kwota spłaty za okres 12 kolejnych miesięcy jest wyższa niż trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw ogłaszanego przez prezesa GUS z grudnia poprzedzającego rok spłaty pożyczki. A mówiąc „po ludzku” chodzi głównie o pożyczki zaciągane na większe kwoty, w których miesięczna rata oscyluje powyżej 1100 zł. Ostatecznie wysokość prowizji nie może przekraczać 1% spłacanej części pożyczki jeżeli okres między datą spłaty, a terminem spłaty przekracza 1 rok, a w przypadku pożyczek na krótki okres do 1 roku, prowizja nie może przekraczać 0,5% spłacanej części kwoty pożyczki. Ponadto prowizja zarówno dla pożyczek na krótki jak i dłuższy okres nie może być wyższa niż odsetki, które konsument byłby zobowiązany zapłacić w okresie między spłatą pożyczki przed terminem, a uzgodnionym terminem zakończenia umowy.
Reasumując, pożyczkodawca ma obowiązek przekazania Ci informacji dotyczącej Twojego prawa do wcześniejszej spłaty pożyczki. Gwarantuje Ci to ustawa o kredycie konsumenckim, a dokładniej art. 48.1 tejże ustawy, który stanowi, że konsument ma prawo w każdym czasie do spłaty całości lub części kredytu przed terminem określonym w umowie. W umowie powinna być zawarta informacja o ewentualnej prowizji za wcześniejszą spłatę, jednak tylko w uzasadnionych przypadkach - tych, o których była mowa powyżej w tekście. Jednocześnie przysługuje Ci też zwrot poniesionych kosztów pożyczki wyliczony za okres, który Ci jeszcze pozostał do spłaty, w przypadku spłaty pożyczki w terminie.
Dyskusja wokół zwrotu prowizji
Sporną kwestią w regulacjach pozostaje prowizja od udzielenia kredytu, która pobierana jest z reguły już przy samym jego udzieleniu. Klienci spłacający wcześniej kredyt domagają się proporcjonalnego zwrotu wspomnianej prowizji, natomiast banki często nie są chętnie do zwracania tych kosztów.
Zdaniem Rzecznika Finansowego oraz Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu konsumenckiego kredytodawca powinien proporcjonalnie obniżyć i zwrócić wszystkie koszty takiego kredytu. To wspólna interpretacja przepisów ustawy o kredycie konsumenckim obydwu instytucji.
Z powodu wątpliwości, kilka spraw trafiło do sądu, a jeden z sądów zwrócił się nawet z pytaniem prejudycjalnym do TSUE, czyli Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Wprawdzie nie ma jeszcze wyroku, ale pojawiła się opinia rzecznika generalnego TSUE. Stwierdził on, że jeśli konsument dokonał przedterminowej spłaty, to obniżenie kosztów kredytu, do którego jest uprawniony, może dotyczyć także kosztów, których kwota nie zależy od okresu obowiązywania umowy o kredyt. Zbliżający się wyrok może okazać się przełomowy jeśli przychyli się do opinii Rzecznika Finansowego i Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Upewnij się, że spłaciłeś zadłużenie
Bardzo ważnym elementem związanym z wcześniejszą spłatą pożyczki jest każdorazowe sprawdzenie czy rzeczywiście nie zalegamy już z żadnymi ratami czy opłatami u pożyczkodawcy. Po wpłaceniu całej pozostałej do spłaty kwoty, warto skontaktować się z pożyczkodawcą i upewnić się, że dana pożyczka została zamknięta i nie mamy już zobowiązań wobec firmy pożyczkowej. Można to zrobić telefonicznie, bądź mailowo. Konsultant infolinii bądź inny pracownik firmy powinien sprawdzić, czy nie pozostały Ci już żadne zaległe należności z tytułu pożyczki i jeśli ten warunek zostanie spełniony, poinformuje Cię o zamknięciu pożyczki.