Plan systematycznego oszczędzania
Obowiązkowym i najważniejszym punktem w planie oszczędzania jest systematyczność. Przeanalizuj ile chcesz uzbierać pieniędzy i przez jaki czas, a następnie oblicz ile musisz w tym celu co miesiąc odłożyć. Oczywiście najprościej jest podzielić potrzebną kwotę przez okres, w którym będziesz oszczędzać. Jeśli do oszczędzania będziesz używał oprocentowanego rachunku, skorzystaj z poniższego wzoru - uwzględnia on bowiem odsetki, które zarobisz:
Składka miesięczna =
Gdzie:
K – kapitał, który chcesz uzbierać
r – oprocentowanie w skali miesiąca (UWAGA! – banki zwykle prezentują oprocentowanie w skali roku, więc do obliczeń użyj wartości oprocentowania podzielonej przez 12)
n – liczba miesięcy oszczędzania
Odkładając przez rok 165 zł miesięcznie powinieneś na koncie o oprocentowaniu 2% zebrać 2 000 zł. Jeśli chcesz za 4 lata posiadać oszczędności w wysokości 20 000 zł, powinieneś na koncie o tym samym oprocentowaniu odkładać co miesiąc ok. 400 zł. Z kolei żeby za 40 lat mieć 500 000 zł, co miesiąc musisz odłożyć 1 015 zł.
Naturalnie, jeśli nie jesteś w stanie odkładać tyle, ile wynika z wyliczeń – zweryfikuj swoje oczekiwania i oszczędzaj tyle ile możesz.
Systematyczność w oszczędzaniu długoterminowym (czyli np. na emeryturę) jest istotna także dlatego, że korzystasz z tzw. procentu składanego. Wygenerowane dziś odsetki pracują na kolejne, te na jeszcze następne itd. – za kilkadziesiąt lat odsetki mogą nawet przewyższyć wysokość Twoich wpłat!
Gdzie ulokować oszczędności? W co zainwestować zgromadzony kapitał?
Najlepiej jest pewną kwotę odkładać co miesiąc – po prostu wygospodarować sobie tę sumę z budżetu, i potraktować ją jako stały element domowych finansów, tak jak czynsz czy rachunek za telefon.
Do takiego regularnego oszczędzania w pierwszej kolejności warto wykorzystać konto oszczędnościowe. Dlaczego?
Konto oszczędnościowe to rachunek bankowy bardzo podobny do zwykłego konta osobistego. Ma z reguły wyższe oprocentowanie oraz promuje gromadzenie pieniędzy (brak karty płatniczej do takiego rachunku, zwykle tylko jedna darmowa wypłata środków w miesiącu, to standardy). Na rachunek oszczędnościowy możesz swobodnie dopłacać kolejne pieniądze (nawet po kilka złotych).
Lokatę bankową natomiast zakładasz na z góry określoną kwotę i okres. Nie możesz dopłacać kolejnych pieniędzy do tej samej lokaty, ale zawsze możesz ewentualnie otworzyć kolejną. To jednak o tyle problematyczne, że często minimalna kwota lokaty to 500 czy 1 000 zł, więc nie każdą wolną kwotę możesz od razu ulokować na dobry procent. Poza tym po jakimś czasie mogłoby się okazać, że masz 10 czy 20 lokat, co stanowiłoby dla Ciebie poważny problem w zarządzaniu nimi.
Zarówno konto oszczędnościowe jak i standardowa lokata bankowa są produktami zupełnie bezpiecznymi. Nie ma żadnego ryzyka utraty wpłaconego kapitału, ponieważ nawet w przypadku bankructwa banku zwrot Twoich pieniędzy (do kwoty 100 000 Euro) zapewnia Bankowy Fundusz Gwarancyjny.
Oczywiście jeśli zdefiniowałeś różne cele oszczędzania – czyli jednocześnie odkładasz np.: na przyszłoroczne wczasy, na wkład własny do kredytu mieszkaniowego który chcesz zaciągnąć za 3 lata oraz na emeryturę za 40 lat – na każdy cel załóż osobne konto oszczędnościowe. Takie rachunki są bezpłatne, i założysz je dosłownie w kilka minut online lub w oddziale banku.
Reasumując – w oszczędzaniu najważniejsza jest regularność. W pierwszej kolejności systematycznie odkładaj pieniądze na konto oszczędnościowe.
Co potem?
Odłożony, stale rosnący kapitał na koncie oszczędnościowym to fundament planu finansowego i jego absolutne minimum. Jednak ze swoimi oszczędnościami możesz robić znacznie więcej:
1. Poluj na atrakcyjne lokaty
Lokaty kiepsko sprawdzają się przy systematycznym oszczędzaniu, ale jeśli masz już odłożoną pewną kwotę, to nie trudno jest znaleźć dobry promocyjny depozyt przebijający oprocentowaniem Twoje warunki na koncie oszczędnościowym. Poszukuj ciekawych lokat, deponuj na nich oszczędności na 3, 6 czy 12 miesięcy, a przyniosą Ci większe odsetki przy jednoczesnym zachowaniu całkowitego bezpieczeństwa pieniędzy.
2. Spróbuj inwestowania
Zacznij od funduszy inwestycyjnych – na początku bezpieczniejszych – takich, jak fundusze pieniężne czy fundusze stabilnego wzrostu. Potem możesz spróbować z ryzykowniejszymi funduszami akcyjnymi. Jeśli masz wiedzę o giełdzie, przemyśl założenie rachunku maklerskiego i samodzielne inwestowanie w akcje różnych spółek.
Pamiętaj, jednak że tego typu inwestowanie zawsze rodzi ryzyko utraty części Twoich środków! Dlatego inwestuj tylko w te produkty, które rozumiesz, lokuj oszczędności w różne rozwiązania zamiast wszystko stawiać wszystko na jedną kartę i inwestuj tylko te pieniądze, których ewentualna utrata nie poczyni totalnego spustoszenia w Twoich finansach. Inwestowania powinieneś spróbować przy długoterminowym oszczędzaniu, np. na emeryturę. Jeśli bowiem kupisz akcje giełdowe za pieniądze, które za pół roku chciałeś przeznaczyć na nowy samochód, to może się okazać, że część tych środków stracisz. W dłuższym zaś terminie (a szczególnie przy regularnym nabywaniu akcji) uniezależniasz się od chwilowych spadków na giełdzie!
3. Załóż Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego lub/i Indywidualne Konto Emerytalne
Jeśli odkładasz na emeryturę, załóż IKZE lub / oraz IKE. Dzięki temu będziesz korzystać z preferencji podatkowych!
Banki, towarzystwa ubezpieczeniowe czy towarzystwa funduszy inwestycyjnych oferują również plany systematycznego oszczędzania motywujące do regularnego odkładania i inwestujące Twoje środki m.in. w fundusze inwestycyjne.
Oczywiście możesz przemyśleć korzystanie z nich, ale koniecznie zwróć uwagę na:
- częstotliwość opłacania składek i możliwość ich czasowego zawieszenia lub zmiany ich wysokości – żeby nie okazało się, że bezwzględnie musisz wpłacać składki, a jeśli tego nie zrobisz, to stracisz część pieniędzy!
- wysokość prowizji i opłat za zarządzanie takimi planami oszczędnościowymi – żeby nie pożerały one wszystkich zysków, lub, co gorsza, części Twoich składek!
- formy inwestowania – żeby odpowiadały Twojej akceptacji ryzyka!
- możliwości odstąpienia od umowy – żebyś mógł wypłacić swój kapitał przed terminem i bez dodatkowych kosztów!